Σήμερα γνωρίζουμε ότι η νόσος Alzheimer μπορεί να επηρεάσει τον κιρκαδικό ρυθμό των ασθενών, δηλαδή το βιολογικό ρολόι του οργανισμού που ρυθμίζει μία σειρά φυσιολογικές λειτουργίες. Συγκεκριμένα, περίπου το 80% των ασθενών που πάσχουν από τη νόσο παρουσιάζουν διαταραχές του ύπνου ή επιδείνωση των συμπτωμάτων τους κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Μία νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια των ΗΠΑ που εξέτασε πειραματόζωα, έδειξε ότι η διαλειμματική νηστεία μπορεί να περιορίσει τις αρνητικές επιδράσεις της νόσου Alzheimer στον κιρκαδικό ρυθμό.
Στην έρευνα αυτή, η οποία δημοσιεύτηκε πριν από λίγες ημέρες στο περιοδικό Cell Metabolism, οι επιστήμονες εξέτασαν ποντίκια με νόσο Alzheimer τα οποία χώρισαν σε δύο ομάδες. Η μία από αυτές έκανε την τυπική διατροφή των ποντικών, ενώ η δεύτερη κατανάλωνε όλες τις θερμίδες της ημέρας σε ένα προκαθορισμένο διάστημα. Τα ποντίκια της δεύτερης ομάδας παρουσίασαν βελτίωση στη μνήμη αλλά και περιορισμό του σχηματισμού πλακών β αμυλοειδούς στον εγκέφαλο.
Τα θετικά αποτελέσματα της έρευνας θα οδηγήσουν σύντομα σε μία κλινική δοκιμή με ανθρώπους εθελοντές, όπως υποστήριξαν οι επιστήμονες της μελέτης.
«Εδώ και αρκετά χρόνια θεωρούσαμε ότι οι διαταραχές του κιρκαδικού ρυθμού που παρατηρούνται στους ασθενείς με νόσο Alzheimer είναι αποτέλεσμα νευροεκφυλισμού, ωστόσο πλέον μαθαίνουμε ότι η κατεύθυνση της παραπάνω σύνδεσης είναι μάλλον αντίθετη. Το γεγονός αυτό καθιστά τις διαταραχές του κιρκαδικού ρυθμού ιδανικό στόχο για την ανάπτυξη θεραπειών και οι παρατηρήσεις της μελέτης μας αναδεικνύουν μία απλή προσέγγιση που μπορεί να προσφέρει οφέλη στους ασθενείς», υποστήριξαν οι επιστήμονες της μελέτης.
Η νόσος Alzheimer εξελίσσεται σε μείζον πρόβλημα της δημόσιας υγείας καθώς τα ποσοστά της νόσου παρουσιάζουν σταθερή αύξηση τα τελευταία χρόνια. Οι ασθενείς που πάσχουν από τη νόσο συχνά εκδηλώνουν μία σειρά συμπτώματα που σχετίζονται με τον κιρκαδικό ρυθμό, όπως για παράδειγμα διαταραχές του κύκλου ύπνου-αφύπνισης, μεγαλύτερη έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών το απόγευμα και δυσκολία στην έλευση του ύπνου το βράδυ.
Τα τελευταία χρόνια η βελτίωση του κιρκαδικού ρυθμού έχει βρεθεί στο επίκεντρο αρκετών ερευνών, ορισμένες από τις οποίες έχουν εξετάσει τις αλλαγές στο πρόγραμμα της διατροφής ως μέσο για την επίτευξη του παραπάνω στόχου.
Στην παρούσα μελέτη, όπως προαναφέρθηκε, οι επιστήμονες χώρισαν τα ποντίκια σε δύο ομάδες, εκ των οποίων η μία έτρωγε κανονικά, ενώ η δεύτερη έκανε όλα τα γεύματα της ημέρας σε ένα παράθυρο 6 ωρών.
Τα ποντίκια που έκαναν διαλειμματική νηστεία είναι καλύτερη μνήμη, είχαν λιγότερες αφυπνίσεις κατά τη διάρκεια της νύχτας και βελτίωσαν τον ύπνο τους συνολικά. Η ομάδα αυτή είχε επίσης καλύτερα αποτελέσματα στις εξετάσεις των γνωστικών λειτουργιών, γεγονός που δείχνει ότι η διαλειμματική νηστεία μπορεί να βελτιώσει σε κάποιο βαθμό τα συμπτώματα της νόσου Alzheimer.
Οι επιστήμονες παρατήρησαν επίσης μία σειρά οφέλη σε μοριακό επίπεδο. Συγκεκριμένα, τα ποντίκια που έκαναν διαλειμματική νηστεία παρουσίασαν μειωμένη έκφραση γονιδίων που σχετίζονται με τη νόσο Alzheimer και τη νευροφλεγμονή, ενώ περιορίστηκε και η συσσώρευση παθολογικών πλακών β αμυλοειδούς στον εγκέφαλο.
«Η διαλειμματική νηστεία είναι μία προσέγγιση που μπορούμε να εφαρμόσουμε εύκολα στην καθημερινότητά μας. Αν καταφέρουμε να επιβεβαιώσουμε τις παρατηρήσεις της μελέτης μας σε ανθρώπους εθελοντές, τότε θα έχουμε ανακαλύψει μία νέα προσέγγιση που θα μπορεί να ωφελήσει σημαντικά τους ασθενείς που πάσχουν από νόσο Alzheimer», καταλήγουν οι συγγραφείς.
Φωτογραφία: Adailton Batista