Μετά από δύο χρόνια με σχετικά χαμηλά ποσοστά γρίπης τους χειμερινούς μήνες, φέτος η λοίμωξη αυτή παρουσιάζει ξανά κατακόρυφη αύξηση των περιστατικών και απειλεί περισσότερο τους ασθενείς ηλικίας άνω των 65 ετών. Γιατί όμως αυτή η ομάδα κινδυνεύει περισσότερο από τον ιό της γρίπης; Μία νέα έρευνα η οποία δημοσιεύτηκε πριν από λίγες ημέρες στο περιοδικό Nature Communications προσπάθησε να απαντήσει στο παραπάνω ερώτημα.
Στα πειράματα που έκαναν, οι επιστήμονες της μελέτης επικεντρώθηκαν περισσότερο σε μία ειδική κατηγορία κυττάρων που λέγονται κυψελιδικά μακροφάγα. Τα κύτταρα αυτά αποτελούν την πρώτη γραμμή άμυνας του οργανισμού στους πνεύμονες και, όπως διαπίστωσε η μελέτη, ο αριθμός τους περιορίζεται με την ηλικία.
Τα μακροφάγα αποτελούν κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος που στοχεύουν διάφορα παθογόνα, μεταξύ των οποίων και ο ιός της γρίπης. Τυπικά, τα κυψελιδικά μακροφάγα βρίσκονται στις κυψελίδες του πνεύμονα, όπως φαίνεται και από το όνομά τους. Όπως διαπίστωσε η παρούσα μελέτη, ο αριθμός των παραπάνω κυττάρων μειώνεται σταδιακά στις μεγαλύτερες ηλικίες.
Προηγούμενες μελέτες από μία άλλη επιστημονική ομάδα είχαν δείξει ότι όταν απομονώσουμε μακροφάγα από γερασμένα ποντίκια και τα μεταμοσχεύσουμε σε ποντίκια νεαρής ηλικίας, τότε τα κύτταρα αυτά γίνονται και πάλι ενεργά. Το γεγονός αυτό πρακτικά έδειξε ότι κάποιος παράγοντας στο μικροπεριβάλλον των πνευμόνων επηρεάζει τη δράση των μακροφάγων.
Περαιτέρω αναλύσεις οδήγησαν την ομάδα σε ένα λιπίδιο που λέγεται προσταγλανδίνη Ε2 (PGE2) το οποίο έχει μία σειρά δράσεις στον οργανισμό, από την πρόκληση του τοκετού στην εγκυμοσύνη μέχρι την εμφάνιση φλεγμονής στις αρθρίτιδες. Όπως παρατήρησαν οι επιστήμονες, τα επίπεδα της PGE2 στους πνεύμονες αυξάνονται με την ηλικία. Η αύξηση της PGE2 επηρεάζει τα μακροφάγα που βρίσκονται στους πνεύμονες με αποτέλεσμα να μειώνεται τόσο η υγεία όσο και η αποτελεσματικότητα των τελευταίων.
Η αύξηση των επιπέδων της PGE2 στους πνεύμονες αποτελεί δείκτη βιολογικής γήρανσης, ωστόσο ο μηχανισμός αυτός έχει χρησιμότητα καθώς αποτρέπει τον πολλαπλασιασμό ορισμένων κυττάρων που θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε καρκινικά.
Όπως διαπίστωσαν οι επιστήμονες της μελέτης από τα πειράματά τους, η σταδιακή γήρανση των κυττάρων που βρίσκονται στις κυψελίδες οδηγεί σε αύξηση της παραγωγής της PGE2 και καταστολή της ανοσιακής απόκρισης.
Προκειμένου να εξετάσουν τη σύνδεση ανάμεσα στην PGE2 και την ευαισθησία στη γρίπη, οι επιστήμονες χορήγησαν σε ηλικιωμένα ποντίκια έναν αναστολέα του υποδοχέα της PGE2.
«Τα ηλικιωμένα ποντίκια που έλαβαν το παραπάνω φάρμακο είχαν περισσότερα κυψελιδικά μακροφάγα και υψηλότερα ποσοστά επιβίωσης από τη γρίπη σε σχέση με τα ποντίκια της ομάδας ελέγχου», ανέφερε η ομάδα.
Η επιστημονική ομάδα σκοπεύει στο μέλλον να εξετάσει περαιτέρω το ρόλο της PGE2 στη λειτουργία των μακροφάγων καθώς και τον τρόπο που επηρεάζει τη φλεγμονή στο σύνολο του οργανισμού.