Συμπληρώματα Νιτρικού Οξειδίου: Οφέλη και Ανεπιθύμητες Ενέργειες

Το νιτρικό οξείδιο ή μονοξείδιο του αζώτου είναι μία ουσία του οργανισμού που προκαλεί διαστολή των αγγείων, ενισχύοντας παράλληλα την απελευθέρωση ορμονών, όπως η ινσουλίνη και οι αυξητικοί παράγοντες.

Τα συμπληρώματα νιτρικού οξειδίου περιλαμβάνουν ουσίες όπως η L-κιτρουλλίνη και η L-αργινίνη. Οι επιστήμονες έχουν κάνει αρκετές κλινικές δοκιμές για τα συμπληρώματα νιτρικού οξειδίου και την αποτελεσματικότητά τους, οι οποίες, ωστόσο συχνά καταλήγουν σε διφορούμενα αποτελέσματα.

Ποιος είναι όμως ο ρόλος του νιτρικού οξειδίου στον οργανισμό; Ποια είναι τα οφέλη που προσφέρει και τι ανεπιθύμητες ενέργειες μπορεί να προκαλέσει;

Μηχανισμός Δράσης του Νιτρικού Οξειδίου

Τα δυό συχνότερα συμπληρώματα νιτρικού οξειδίου είναι η L-αργινίνη και η L-κιτρουλλίνη.

Η L-αργινίνη είναι ένα αμινοξύ, δηλαδή μία δομική μονάδα πρωτεϊνών, το οποίο βρίσκεται συνήθως στο κόκκινο κρέας, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα πουλερικά και τα ψάρια. Τα συμπληρώματα με την ουσία αυτή παρασκευάζονται στο εργαστήριο σε μορφή χαπιού, σκόνης ή κρέμας.

Η L-κιτρουλλίνη είναι επίσης ένα αμινοξύ το οποίο βρίσκεται στο κρέας, τους ξηρούς καρπούς, τα όσπρια και το καρπούζι. Χορηγείται σε μορφή σκόνης ή σε χάπι.

Σύμφωνα με μία έρευνα που δημοσιεύτηκε στο The Journal of Nutrition, ο μέσος άνθρωπος λαμβάνει περίπου 5γρ L-αργινίνης καθημερινά από την τυπική του διατροφή. Ο οργανισμός χρησιμοποιεί την ποσότητα αυτή για να επιτελέσει μία σειρά λειτουργίες.

Ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι το νιτρικό οξείδιο στον οργανισμό χαλαρώνει ή διευρύνει τα αιμοφόρα αγγεία.

Αρκετοί άνθρωποι πιστεύουν ότι η λήψη συμπληρωμάτων νιτρικού οξειδίου μπορεί να ενισχύσει τη ροή του αίματος στον οργανισμό με αποτέλεσμα να ενισχύονται οι αθλητικές επιδόσεις, να επιταχύνεται η επούλωση των τραυμάτων και να βελτιώνεται η καρδιακή υγεία.

Αν και υπάρχουν αρκετά δυνητικά οφέλη από τη χρήση των συμπληρωμάτων νιτρικού οξειδίου, τα περισσότερα από αυτά δεν βασίζονται σε αποτελέσματα ερευνών.

Οφέλη που Έχουν Εξεταστεί από Έρευνες

Βελτίωση της Καρδιακή Υγείας

Σύμφωνα με μία έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Biochemical and Biophysical Research Communications, η λήψη των συμπληρωμάτων νιτρικού οξειδίου προσφέρει ορισμένα οφέλη για την καρδιακή υγεία. Αυτά περιλαμβάνουν τον περιορισμό την αρτηριακής δυσκαμψίας, τη μείωση της αρτηριακής πίεσης  και τη βελτίωση της αιματικής ροής στις καρωτίδες. Είναι σημαντικό, ωστόσο, να σημειωθεί ότι η παραπάνω έρευνα εξέτασε μόνο πειραματόζωα και όχι ανθρώπους.

Άσκηση και Αποκατάσταση

Αρκετοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι η λήψη συμπληρωμάτων νιτρικού οξειδίου μπορεί να ενισχύσει τη μεταφορά οξυγόνου στους μύες. Αυτό θεωρητικά μπορεί να βελτιώσει τις αθλητικές επιδόσεις και να μειώσει το άλγος μετά την έντονη άσκηση.

Σύμφωνα με ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Sports Medicine, αρκετές έρευνες έχουν δείξει ότι τα συμπληρώματα νιτρικού οξειδίου αυξάνουν την ανοχή στην άσκηση. Ωστόσο, η επίδραση αυτή αφορά μόνο άτομα που δεν ασκούνται τακτικά ή κάνουν μέτρια άσκηση.

Καμία έρευνα δεν έχει δείξει ότι τα συμπληρώματα νιτρικού οξειδίου μπορούν να βοηθήσουν αθλητές υψηλού επιπέδου. Οι παραπάνω έρευνες έχουν γίνει επί το πλείστον σε νεαρούς άνδρες, επομένως δεν γνωρίζουμε τις επιδράσεις των παραπάνω συμπληρωμάτων στους ηλικιωμένους ή τις γυναίκες.

Αντιμετώπιση της Στυτικής Δυσλειτουργίας

Καθώς τα συμπληρώματα νιτρικού οξειδίου ενισχύουν τη ροή του αίματος, οι ερευνητές έχουν κάνει αρκετές έρευνες για να διαπιστώσουν αν έχουν χρησιμότητα στην αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας.

Σύμφωνα με ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Future Science OA, ορισμένες έρευνες έχουν δείξει ότι τα παραπάνω συμπληρώματα μπορούν να προσφέρουν οφέλη στην αντιμετώπιση της ήπιας ή μέτριας στυτικής δυσλειτουργίας.

Μείωση της Υψηλής Αρτηριακής Πίεσης στην Εγκυμοσύνη

Η προεκλαμψία, μία μορφή υπέρτασης που εμφανίζεται στην εγκυμοσύνη, μπορεί να είναι επικίνδυνη τόσο για τη γυναίκα όσο και για το έμβρυο.

Μία έρευνα του 2005 που δημοσιεύτηκε στο European Journal of Clinical Investigation διαπίστωσε ότι οι έγκυες γυναίκες που λαμβάνουν συμπληρώματα L-αργινίνης για μεγάλη διάρκεια είχαν χαμηλότερη αρτηριακή πίεση σε σχέση με τις έγκυες που δεν έπαιρναν τα συμπληρώματα αυτά.

Αν και σίγουρα πρέπει να γίνουν περισσότερες έρευνες, τα αρχικά αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά για τις γυναίκες με υψηλή αρτηριακή πίεση στην εγκυμοσύνη.

Άλλα Οφέλη

Αρκετοί άνθρωποι λαμβάνουν νιτρικό οξείδιο για διάφορους λόγους, αρκετοί από τους οποίους δεν βασίζονται σε δεδομένα ερευνών. Ορισμένα από τα αναφερόμενα οφέλη των συμπληρωμάτων νιτρικού οξειδίου περιλαμβάνουν:

  • Ενίσχυση της απώλειας βάρους
  • Βελτίωση της πνευμονικής λειτουργίας στους ασθενείς με πνευμονική ίνωση
  • Θεραπεία των παθήσεων του υψομέτρου
  • Ανάρρωση μετά από ένα σοβαρό τραυματισμό
  • Πρόληψη του κοινού πρυολογήματος
  • Πρόληψη της απώλειας μνήμης
  • Θεραπεία των διαβητικών ελκών

Τα περισσότερα από τα παραπάνω οφέλη βασίζονται σε μαρτυρίες ασθενών και δεν έχουν αποδειχθεί από έρευνες.

Κίνδυνοι

Για τους περισσότερους ανθρώπους, η λήψη συμπληρωμάτων νιτρικού οξειδίου δεν προκαλεί ανεπιθύμητες ενέργειες. Όταν, ωστόσο, εμφανίζονται συνήθως είναι ήπιες και μπορεί να περιλαμβάνουν:

Ασθενείς με ορισμένες παθήσεις πρέπει να αποφεύγουν εντελώς τα συμπληρώματα νιτρικού οξειδίου καθώς διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για ανεπιθύμητες ενέργειες. Αυτές περιλαμβάνουν:

  • Κίρρωση. Οι ασθενείς με κίρρωση ή ούλωση του ήπατος πρέπει να αποφεύγουν τα συμπληρώματα αυτά, καθώς μπορεί να επιβαρύνουν τη λειτουργία του ήπατος.
  • Ανεπάρκεια αργινίνης-γλυκίνης αμινιδοτρανσφεράσης (AGAT). Μία σπάνια γενετική νόσος κατά την οποία οι ασθενείς έχουν ανεπαρκείς ποσότητες ενός ενζύμου που μετατρέπει την αργινίνη σε κρεατινίνη. Οι ασθενείς με την παραπάνω νόσο πρέπει να αποφεύγουν τα συμπληρώματα νιτρικού οξειδίου.
  • Υπόταση. Αν κάποιος έχει ήδη χαμηλή αρτηριακή πίεση, δεν πρέπει να παίρνει συμπληρώματα νιτρικού οξειδίου, καθώς υπάρχει κίνδυνος η αρτηριακή πίεση να μειωθεί ακόμα περισσότερο. Τα συμπληρώματα αυτά πρέπει επίσης να διακόπτονται πριν από μία χειρουργική επέμβαση.

Ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι τα συμπληρώματα νιτρικού οξειδίου μπορεί να επιδεινώσουν κάποιες παθήσεις, μεταξύ των οποίων η νεφρική νόσος και ο έρπης.

Μία έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2006 στο επιστημονικό περιοδικό JAMA διαπίστωσε ότι οι ασθενείς που λαμβάνουν L-αργινίνη μετά από ένα επεισόδιο εμφράγματος έχουν αυξημένο κίνδυνο θανάτου, νέου εμφράγματος ή νοσηλείας.

Τα συμπληρώματα νιτρικού οξειδίου μπορεί επίσης να επηρεάσουν τη δράση ορισμένων φαρμάκων, όπως για παράδειγμα αυτών που χορηγούνται για το διαβήτη και την υπέρταση. Πριν ξεκινήσετε τη λήψη ενός νέου συμπληρώματος επικοινωνήστε με τον γιατρό σας για να βεβαιωθείτε ότι δεν παρεμβαίνει στη δράση κάποιου φαρμάκου που ήδη λαμβάνετε.

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα