Η επαρκής ποιότητα και διάρκεια του ύπνου μπορεί να προστατεύσει τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική μας υγεία. Σήμερα, πληθώρα δεδομένων έχει δείξει ότι ο ύπνος καλής ποιότητας μπορεί να βελτιώσει την πρόγνωση αρκετών νόσων, μεταξύ των οποίων οι καρδιαγγειακές και μεταβολικές παθήσεις, οι ψυχικές διαταραχές και η άνοια. Αντιθέτως, οι διαταραχές του ύπνου, όπως η αϋπνία, η ναρκοληψία και η υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, έχουν συνδεθεί με διάφορες σοβαρές παθήσεις.
Δεδομένα από τις ΗΠΑ έχουν δείξει ότι περίπου το 15-20% του πληθυσμού πάσχει από κάποια διαταραχή του ύπνου (συνήθως αϋπνία), ενώ στην Κίνα το αντίστοιχο ποσοστό είναι περίπου 15%.
Προκειμένου να κατανοήσουμε καλύτερα τις επιδράσεις του ύπνου στην υγεία μας είναι σημαντικό να κατανοήσουμε αρχικά ποιοι παράγοντες συνδέονται με καλύτερη ποιότητα ύπνου. Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι ο υγιεινός τρόπος ζωής και ιδιαίτερα η φυσική άσκηση και η υγιεινή διατροφή, βελτιώνουν τόσο τη διάρκεια όσο και την ποιότητα του ύπνου. Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν είχε γίνει μία μεγάλη συστηματική μελέτη που εξερεύνησε λεπτομερώς την παραπάνω σύνδεση.
Προκειμένου να καλύψουν το παραπάνω κενό, επιστήμονες από την Ιαπωνία, τον Καναδά και την Ταϊβάν, ξεκίνησαν μία μεγάλη ανάλυση με σκοπό να εξετάσουν την αλληλεπίδραση ανάμεσα στην καθιστική ζωή, τη φυσική άσκηση και την ποιότητα του ύπνου σε ένα δείγμα του πληθυσμού της Ιαπωνίας.
Στην έρευνα, η οποία δημοσιεύτηκε προσφάτως στο περιοδικό Scientific Reports, εξετάστηκαν εθελοντές ηλικίας 40-64 ετών. Στις ηλικίες αυτές εμφανίζονται συνήθως διάφορα προβλήματα υγείας.
Η προσέγγιση που χρησιμοποίησε η ομάδα στην ανάλυση που έκανε λέγεται “isotemporal substitution” και πρακτικά εκτιμά τις επιδράσεις της αντικατάστασης μίας δραστηριότητας με μία άλλη σε συγκεκριμένο διάστημα χρόνου.
«Για παράδειγμα εξετάσαμε αν η αντικατάσταση 60 λεπτών καθιστικής συμπεριφοράς με ίδια διάρκεια ήπιας, μέτριας ή έντονης άσκησης μπορεί να επηρεάσει την υγεία των ασθενών», ανέφεραν οι συγγραφείς.
Οι εθελοντές φόρεσαν ειδικά επιταχυνσιόμετρα που κατέγραφαν τα επίπεδα της φυσικής άσκησης για 7 συνεχόμενες ημέρες. Ακολούθως οι εθελοντές συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια τα οποία είχαν μία σειρά ερωτήσεις σχετικά με την ποιότητα και τη διάρκεια του ύπνου.
Όπως παρατήρησε η ομάδα από την ανάλυση των αποτελεσμάτων, η αντικατάσταση της καθιστικής συμπεριφοράς με φυσική άσκηση πράγματι βελτίωσε την ποιότητα του ύπνου. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε το γεγονός ότι η παραπάνω σύνδεση εντοπίστηκε μόνο στις γυναίκες. Η παρατήρηση αυτή συμφωνεί με τα αποτελέσματα προηγουμένων ερευνών που είχαν δείξει ότι οι διαταραχές του ύπνου εμφανίζονται με διαφορετική συχνότητα σε άνδρες και γυναίκες.
Καταλήγοντας, η επιστημονική ομάδα υποστήριξε ότι είναι απαραίτητο να γίνουν άμεσα και νέες μελέτες οι οποίες θα εξετάσουν τους μηχανισμούς που εξηγούν τις παραπάνω διαφορές.
Φωτογραφία: Andrea Piacquadio