Με την αύξηση του μέσου όρου ηλικίας, παθήσεις όπως η άνοια επηρεάζουν όλο και μεγαλύτερο ποσοστό του παγκοσμίου πληθυσμού. Παρά την αύξηση των περιστατικών άνοιας σχεδόν σε όλες τις χώρες, ωστόσο, δεν υπάρχουν σήμερα θεραπείες ικανές να αντιμετωπίσουν πλήρως ή ακόμα και να περιορίσουν σε σημαντικό βαθμό την πορεία της νόσου.
Τελευταία δεδομένα έχουν συνδέσει την άνοια ή ακόμα και την έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών γενικότερα με την υπερβολική κατανάλωση αλατιού. Σήμερα είναι επίσης γνωστό ότι το αλάτι μπορεί να αυξήσει και τον κίνδυνο υπέρτασης, όταν καταναλώνεται χωρίς μέτρο. Για τους παραπάνω δύο λόγους, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) συνιστά η κατανάλωση αλατιού να μην υπερβαίνει τα 5γρ την ημέρα.
Οι αρνητικές επιδράσεις του αλατιού στην υγεία γνωρίζουμε σήμερα ότι συνδέονται με την αγγειοτενσίνη ΙΙ (μία ορμόνη που εμπλέκεται στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και την ισορροπία υγρών) και τον υποδοχέα της, καθώς και την προσταγλανδίνη Ε2, ένα λιπίδιο που εμπλέκεται τόσο με την υπέρταση όσο και τη νευροτοξικότητα. Ωστόσο, η σύνδεση των παραπάνω δύο ουσιών με το αλάτι δεν είχε αποσαφηνιστεί μέχρι σήμερα.
Τον γρίφο αυτό προσπάθησαν να απαντήσουν επιστήμονες από την Ιαπωνία σε μία έρευνα που έκαναν, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό British Journal of Pharmacology. Η ομάδα εξερεύνησε λεπτομερώς τις επιδράσεις μίας δίαιτας υψηλής περιεκτικότητας σε αλάτι στον κίνδυνο υπέρτασης και πως η τελευταία αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας μέσω της αγγειοτενσίνης ΙΙ και της προσταγλανδίνης Ε2.
«Η υπερβολική κατανάλωση αλατιού αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την υπέρταση, την έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών και την άνοια. Οι έρευνες που εστίασαν στην αλληλεπίδραση του περιφερικού και του κεντρικού νευρικού συστήματος δεν κατάφεραν να εξερευνήσουν επαρκώς την παραπάνω σύνδεση», υποστήριξαν οι συγγραφείς.
Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις της νέας μελέτης, η προσθήκη επιπλέον φωσφορικών οξέων στην πρωτεΐνη ταυ ενοχοποιείται κυρίως για τις αρνητικές επιδράσεις του αλατιού στις γνωστικές λειτουργίες. Η παρατήρηση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς η πρωτεΐνη ταυ εμπλέκεται σε μεγάλο βαθμό στην εμφάνιση της νόσου Alzheimer.
Στα πλαίσια των πειραμάτων τους, οι επιστήμονες της μελέτης χορήγησαν σε ποντίκια ένα διάλυμα νερού με αλάτι για 12 εβδομάδες και παρακολούθησαν την αρτηριακή τους πίεση.
«Στις αναλύσεις μας επικεντρωθήκαμε περισσότερο σε δύο περιοχές του εγκεφάλου και συγκεκριμένα στον προμετωπιαίο φλοιό και τον ιππόκαμπο. Ο στόχος μας ήταν να εξετάσουμε αν το αλάτι μπορεί να επηρεάσει τις δύο παραπάνω περιοχές», υποστήριξαν οι συγγραφείς.
Από τις αναλύσεις τους διαπιστώθηκε ότι, σε μοριακό επίπεδο, εκτός από την προσθήκη φωσφορικών οξέων στην πρωτεΐνη ταυ, παρατηρήθηκε και μείωση της σύνδεσης φωσφορικών οξέων σε ένα σημαντικό ένζυμο που συνδέεται με τη σηματοδότηση του εγκεφάλου (το CaMKII). Παράλληλα παρατηρήθηκε μείωση στα επίπεδα της PSD95, μίας πρωτεΐνης που παίζει σημαντικό ρόλο στην οργάνωση και λειτουργία των εγκεφαλικών συνάψεων.
Η ομάδα παρατήρησε επίσης ότι η χορήγηση του γνωστού αντιϋπερτασικού φαρμάκου losartan μπορεί να αναιρέσει τις παραπάνω αλλαγές. Αντίστοιχα οφέλη προσέφερε και η απενεργοποίηση του γονιδίου για τον υποδοχέα της προσταγλανδίνης Ε2.
Συνολικά, οι παραπάνω παρατηρήσεις δείχνουν ότι τόσο η αγγειοτενσίνη ΙΙ όσο και η προσταγλανδίνη Ε2 θα μπορούσαν πιθανώς να αποτελέσουν στόχους για την ανάπτυξη φαρμάκων.
«Τα αποτελέσματα της μελέτης μας έχουν ιδιαίτερη σημασία καθώς τα τελευταία χρόνια το κόστος στα συστήματα υγείας από τους ασθενείς με άνοια αυξάνεται κατακόρυφα. Κατά συνέπεια, κάθε δεδομένο που προσφέρει επιλογές για την ανάπτυξη θεραπειών είναι ιδιαίτερα σημαντικό», καταλήγουν οι συγγραφείς.
Φωτογραφία: Castorly Stock