Η ευλογιά των πιθήκων μπορεί να προκαλέσει νευρολογικές επιπλοκές όπως εγκεφαλίτιδα (φλεγμονή του εγκεφάλου), σύγχυση ή σπασμούς, σύμφωνα με μία νέα μετα-ανάλυση η οποία δημοσιεύτηκε πριν λίγες ημέρες στο επιστημονικό περιοδικό eClinicalMedicine. Η ανάλυση αυτή διαπίστωσε επίσης ότι η νόσος μπορεί να προκαλέσει και άλλα συμπτώματα, όπως μυαλγίες, αίσθημα κόπωσης, κεφαλαλγία, άγχος και κατάθλιψη.
Στο σύνολο των ερευνών που εξετάστηκαν υπήρχαν και ασθενείς από προηγούμενες επιδημίες της ευλογιάς των πιθήκων. Συνολικά, το 2-3% περίπου των ασθενών παρουσίασαν σοβαρές επιπλοκές όπως σπασμούς ή εγκεφαλίτιδα και οι ασθενείς αυτοί είχαν χρειαστεί νοσηλεία για την αντιμετώπιση της νόσου. Προς το παρόν τα δεδομένα δεν επαρκούν για να προσδιορίσουμε τη συχνότητα των παραπάνω επιπλοκών στην παρούσα επιδημία, όπως αναφέρει η ομάδα.
«Στην ανάλυσή μας, η οποία ξεκίνησε τη συλλογή των δεδομένων πριν την παρούσα επιδημία, παρατηρήσαμε ότι οι σοβαρές νευρολογικές επιπλοκές, όπως η εγκεφαλίτιδα και οι σπασμοί, είναι σχετικά σπάνιες ωστόσο υπάρχουν τα περιστατικά είναι επαρκή προκειμένου να γίνει περαιτέρω διερεύνηση. Παρατηρήσαμε επίσης ότι το άγχος και η κατάθλιψη εμφανίζονται με αυξημένη συχνότητα στους ασθενείς με ευλογιά των πιθήκων», τόνισε η επιστημονική ομάδα της μελέτης.
Η ευλογιά των πιθήκων προκαλεί συνήθως πυρετό και δερματικές βλάβες ενώ μπορεί να γίνει απειλητική για τη ζωή σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις. Η παρούσα επιδημία στην Ευρώπη και την Αμερική έχει θνητότητα κάτω από 1 στους 1000, ωστόσο ο ιός κυκλοφορεί ενδημικά στη Δυτική και Κεντρική Αφρική όπου αναφέρονται θάνατοι περιστασιακά. Κατά καιρούς μπορεί να καταγραφούν περιστατικά του ιού εκτός Αφρικής, ωστόσο αυτή είναι η πρώτη φορά που το παθογόνο αυτό εξαπλώνεται σε τόσο μεγάλο βαθμό παγκοσμίως.
Η παρούσα ανάλυση εξέτασε δεδομένα από 19 έρευνες με 1.512 εθελοντές, εκ των οποίων οι 1.031 είχαν επιβεβαιωμένη λοίμωξη στις ΗΠΑ, τη Νιγηρία, τη Δημοκρατία του Κονγκό και τη Μεγάλη Βρετανία.
Αναλύοντας συνολικά τα δεδομένα οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι το 2.7% των ασθενών με ευλογιά των πιθήκων παρουσιάζουν τουλάχιστον 1 επεισόδιο σπασμών, το 2.4% παρουσιάζει σύγχυση, ενώ το 2% εκδηλώνει εγκεφαλίτιδα, μία σοβαρή επιπλοκή του εγκεφάλου που μπορεί να προκαλέσει χρόνια αναπηρία. Μέχρι σήμερα, τα δεδομένα για τη συχνότητα των παραπάνω συμπτωμάτων ήταν πολύ περιορισμένα, καθώς στην παρούσα επιδημία έχουν καταγραφεί μόλις 2 περιστατικά σπασμών, 5 περιστατικά εγκεφαλίτιδα και 6 περιστατικά σύγχυσης. Σύμφωνα με την ομάδα, είναι απαραίτητο να γίνουν σύντομα και νέες μελέτες οι οποίες θα εξετάσουν τον τρόπο που η ευλογιά των πιθήκων επηρεάζει τον εγκέφαλο.
Αν και δεν υπήρχαν επαρκή δεδομένα για την εκτίμηση άλλων συμπτωμάτων, σε ορισμένες από τις έρευνες που εξετάστηκαν περισσότερο από το 50% των ασθενών είχαν τουλάχιστον ένα σύμπτωμα από τα παρακάτω:
- Μυαλγίες
- Αίσθημα κόπωσης
- Κεφαλαλγία
- Άγχος
- Κατάθλιψη
Όπως υποστήριξε η ομάδα, η ευλογιά των πιθήκων προκαλεί συχνότερα ψυχιατρικά συμπτώματα σε σχέση με άλλες λοιμώξεις, εξ’ αιτίας της έκτασης των δερματικών βλαβών, αλλά και του στίγματος που υπάρχει σχετικά με τη μετάδοση του ιού.
Οι έρευνες που εξετάστηκαν στην ανάλυση δεν εξέτασαν την πορεία των ασθενών μακροπρόθεσμα, επομένως δεν είναι δυνατό να γνωρίζουμε αν οι βλάβες αυτές παρέμειναν για μεγάλο διάστημα ή αν περιορίστηκαν στην οξεία φάση της λοίμωξης. Οι συγγραφείς τόνισαν επίσης ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών στις έρευνες είχαν νοσηλευτεί για την ευλογιά των πιθήκων, επομένως οι παρατηρήσεις της μελέτης πιθανώς δεν αφορούν ηπιότερα περιστατικά του ιού.
Φωτογραφία: Andrea Piacquadio