Μία νέα ανάλυση από το FDA των ΗΠΑ έδειξε ότι ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται ευρέως για την αντιμετώπιση της ρινικής συμφόρησης δεν είναι καθόλου αποτελεσματικό για αυτή την ένδειξη. Το φάρμακο αυτό είναι η φαινυλεφρίνη και όπως έδειξε η ανάλυση, δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το παραπάνω σύμπτωμα όταν χορηγείται σε μορφή χαπιού, κάψουλας ή σε σιρόπι. Αντιθέτως, σε μορφή ρινικού σπρέι, το φάρμακο είναι αρκετά αποτελεσματικό.
Η φαινυλεφρίνη κυκλοφόρησε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1970. Το φάρμακο προκαλεί σύσπαση των αγγείων της ρινός με σκοπό να βελτιωθεί η ροή του αέρα και κατά συνέπεια η αναπνοή συνολικά.
Η φαινυλεφρίνη βρίσκεται σήμερα σε αρκετά φάρμακα που χορηγούνται χωρίς συνταγή για την αντιμετώπισή των συμπτωμάτων του κρυολογήματος. Το φάρμακο εδραιώθηκε μάλιστα ακόμα περισσότερο όταν η χρήση ενός άλλου αποσυμφορητικού, της ψευδοεφεδρίνης, περιορίστηκε σε κάποιο βαθμό το 2008, εξ’ αιτίας μίας οδηγίας σχετικά με χρήση της.
Το 2007 Διατυπώθηκαν οι Πρώτες Αμφιβολίες για τη Φαινυλεφρίνη
Καθώς, όπως προαναφέρθηκε, το φάρμακο κυκλοφορεί από τη δεκαετία του 1970, πιθανώς προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι σχεδόν 50 χρόνια μετά ακούγονται για πρώτη φορά αμφιβολίες σχετικά με την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου. Στην πραγματικότητα ωστόσο, το 2007 άλλαξε ο τρόπος που εξετάζεται η αποτελεσματικότητα ενός φαρμάκου και τότε παρατηρήθηκε ότι το φάρμακο πιθανώς δεν είναι τόσο αποτελεσματικό όσο πιστεύαμε.
Όταν παίρνουμε οποιοδήποτε φάρμακο που χορηγείται από το στόμα (χάπι, κάψουλα ή σιρόπι), κάποια ποσότητα του φαρμάκου καταστρέφεται στο στομάχι και η υπόλοιπη ασκεί τη δράση που βλέπουμε στον οργανισμό μας. Πρώιμες μελέτες είχαν δείξει ότι περίπου το 1/3 της φαινυλεφρίνης που περιέχει το χάπι καταφέρνει τελικά να επιβιώσει από τη διάσπαση στο στόμαχο και να φτάσει στο αίμα. Η ποσότητα αυτή είχε θεωρηθεί επαρκής για την αντιμετώπιση της ρινικής συμφόρησης.
Πιο πρόσφατες μελέτες, ωστόσο, παρατήρησαν ότι τελικά λιγότερο από το 1% της ποσότητας του φαρμάκου καταφέρνει να φτάσει στο αίμα. Το ποσοστό αυτό προφανώς είναι εξαιρετικά χαμηλό και δεν αρκεί για να αντιμετωπίσει τη ρινική συμφόρηση.
Καταλαβαίνουμε επομένως ότι η χορήγηση του φαρμάκου σε μορφή χαπιού δεν μπορεί να φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα εξ’ αιτίας της αποδόμησης στο στόμαχο, κάτι που ωστόσο δεν συμβαίνει όταν η φαινυλεφρίνη χορηγείται ως ρινικό σπρέι.
Οι αναλύσεις που έκανε το FDA των ΗΠΑ επιβεβαίωσαν την παραπάνω θεωρία και έδειξαν ότι πράγματι το φάρμακο δεν είναι καθόλου αποτελεσματικό σε αυτή τη μορφή. Ως αποτέλεσμα, αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ έχουν αποσυρθεί σχεδόν όλα τα φάρμακα που περιέχουν φαινυλεφρίνη ως μοναδική ενεργή ουσία για την αντιμετώπιση της ρινικής συμφόρησης.
Αντίστοιχες ενέργειες γίνονται και σε άλλες χώρες και πλέον οι περισσότεροι φορείς υγείας συνιστούν ρινικά σπρέι φαινυλεφρίνης. Καθώς οι θερμοκρασίες μειώνονται συνεχώς και ο χειμώνας πλησιάζει, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ποιες είναι οι μορφές του φαρμάκου που θα μας βοηθήσουν περισσότερο να αντιμετωπίσουμε το ενοχλητικό αυτό σύμπτωμα.
Σε κάθε περίπτωση, ο γιατρός και ο φαρμακοποιός σας είναι αυτοί που θα σας προτείνουν το κατάλληλο φάρμακο.
Φωτογραφία: Anna Shvets