Δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι όσοι τρέχουν συχνά, επιβαρύνουν τις αρθρώσεις τους και ιδιαίτερα τα γόνατά τους. Κατά συνέπεια, όπως υποστηρίζουν οι ίδιοι, θα ήταν προτιμότερο να αποφεύγουμε το τρέξιμο στις νεαρότερες ηλικίες με σκοπό να προφυλάξουμε τα γόνατά μας για τις μεγαλύτερες.
Πόσο ανταποκρίνεται όμως η παραπάνω θεωρία στην πραγματικότητα και τι θα πρέπει να κάνουμε για να διατηρήσουμε την υγεία των αρθρώσεων;
Ορισμένοι Δρομείς Παρουσιάζουν Αρθρίτιδα, Φταίει όμως το Τρέξιμο;
Εκ πρώτης όψεως, η παραπάνω θεωρία φαίνεται ρεαλιστική. Δηλαδή, το γεγονός ότι αν τρέχουμε για αρκετά χρόνια μπορεί να επιβαρύνουμε τις αρθρώσεις μας όπως περίπου συμβαίνει με τα λάστιχα του αυτοκινήτου όταν κάνουμε πολλά χιλιόμετρα. Παράλληλα, γνωρίζουμε ότι η οστεοαρθρίτιδα, δηλαδή η συχνότερη μορφή αρθρίτιδας, εμφανίζεται συχνότερα στους ηλικιωμένους. Όλα τα παραπάνω δείχνουν ότι προφανώς η νόσος συνδέεται με την καταπόνηση των αρθρώσεων από την υπερβολική χρήση, σωστά;
Η απάντηση είναι μάλλον όχι. Τα ερωτήματα που θα πρέπει να απαντήσουμε αρχικά είναι:
- Μπορεί το τρέξιμο να επιβαρύνει τις αρθρώσεις και να προκαλέσει αρθρίτιδα;
- Μήπως η αρθρίτιδα προϋπήρχε και το τρέξιμο επιδείνωσε την πορεία της;
- Μήπως η σύνδεση ανάμεσα στις δύο καταστάσεις είναι πιο σύνθετη; Πιθανώς για τους περισσότερους ανθρώπους δεν υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στο τρέξιμο και την αρθρίτιδα. Μπορεί, ωστόσο, το τρέξιμο να επιταχύνει την εμφάνιση της νόσου σε ασθενείς με γονιδιακή επιβάρυνση;
Εκτεταμένες μελέτες έχουν προσπαθήσει να απαντήσουν τα παραπάνω ερωτήματα τα τελευταία χρόνια. Αν και ακόμα δεν έχουμε σαφείς απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα, σιγά σιγά αρχίζει να αναδύεται μία πιο σαφής εικόνα.
Ποια είναι η Σύνδεση Ανάμεσα στο Τρέξιμο και την Αρθρίτιδα;
Πληθώρα δεδομένων έχουν δείξει ότι το τρέξιμο ΔΕΝ μπορεί να προκαλέσει αρθρίτιδα ή οποιαδήποτε άλλο νόσο που επηρεάζει τις αρθρώσεις.
- Μία έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2017 διαπίστωσε ότι αυτοί που τρέχουν μη επαγγελματικά με σκοπό την άσκηση έχουν χαμηλότερα ποσοστά οστεοαρθρίτιδας του ισχίου και το γόνατος (3.5%) σε σχέση με τους επαγγελματίες δρομείς (13.3%), αλλά και αυτούς που δεν τρέχουν καθόλου (10.2%).
- Αντίστοιχα, μία έρευνα του 2018 έδειξε ότι τα ποσοστά οστεοαρθρίτιδας του γόνατος σε 675 μαραθωνοδρόμους ήταν 50% χαμηλότερα σε σχέση με το γενικό πληθυσμό των ΗΠΑ.
- Τέλος, μία μεγάλη ανάλυση 24 ερευνών που δημοσιεύτηκε το 2022, δεν παρατήρησε βλάβες στο χόνδρο της άρθρωσης του γόνατου σε μαγνητικές τομογραφίες που έκαναν εθελοντές μετά από τρέξιμο.
Αυτές είναι μόνο μερικές από τις μελέτες που έχουν εξετάσει τη σύνδεση ανάμεσα στο τρέξιμο και τον κίνδυνο εμφάνισης αρθρίτιδας και, όπως βλέπουμε, δείχνουν ότι το τρέξιμο όχι μόνο δεν μπορεί να προκαλέσει αρθρίτιδα, αλλά φαίνεται να προστατεύει και από τη νόσο.
Γιατί είναι Δύσκολο να Εξεταστεί η Σύνδεση Ανάμεσα στο Τρέξιμο και την Αρθρίτιδα;
- Η οστεοαρθρίτιδα χρειάζεται αρκετό χρόνο για να εμφανιστεί. Κατά συνέπεια, καταλαβαίνουμε ότι θα χρειαζόμασταν έρευνα διάρκειας 10 ετών ή περισσότερο προκειμένου να αποφανθούμε αν πράγματι υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στο τρέξιμο και τη νόσο.
- Είναι αδύνατο να γίνει μία ιδανική μελέτη. Στην ιατρική προκειμένου να απαντήσουμε ένα ερώτημα με βεβαιότητα θα πρέπει να έχουμε αποτελέσματα από τυχαιοποιημένες διπλά ελεγχόμενες μελέτες. Στις τελευταίες, οι μισοί εθελοντές παίρνουν placebo, χωρίς ωστόσο να το γνωρίζουν, έτσι ώστε να εκτιμηθεί η πραγματική αποτελεσματικότητα της θεραπείας που εξετάζεται. Προφανώς, όταν η θεραπεία είναι το τρέξιμο δεν είναι δυνατόν να γίνουν τέτοιου είδους έρευνες.
- Διάφοροι παράγοντες μπορεί να επηρεάσουν τα αποτελέσματα. Συχνά, υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ αυτών που τρέχουν και αυτών που κάνουν καθιστική ζωή, οι οποίες επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την υγεία των αρθρώσεων. Γενικότερα, όσοι ασκούνται έχουν και άλλες υγιεινές συνήθειες του τρόπου ζωής, μεταξύ των οποίων το υγιές σωματικό βάρος και η αποφυγή του καπνίσματος.
- Οι επιδράσεις του τρεξίματος μπορεί να είναι διαφορετικές σε κάθε ασθενή. Για παράδειγμα, στους παχύσαρκους ενδέχεται να επιβαρύνονται περισσότερο οι αρθρώσεις, καθώς σηκώνουν περισσότερο βάρος κατά το τρέξιμο.
Συμπέρασμα
Από τη διαθέσιμη βιβλιογραφία αυτή τη στιγμή φαίνεται ότι το τρέξιμο δεν επιβαρύνει τις αρθρώσεις. Αν σας αρέσει το τρέξιμο, μπορείτε να συνεχίσετε την άσκηση αυτή χωρίς φόβο για τις αρθρώσεις σας. Αν πάλι προτιμάτε διαφορετικές μορφές άσκησης, τότε αρκεί να γνωρίζετε ότι πολλές από αυτές είναι εξίσου ωφέλιμες για την υγεία όσο το τρέξιμο.
Φωτογραφία: Pragyan Bezbaruah