Στους ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο, η λειτουργία των νεφρών περιορίζεται σταδιακά. Καθώς η νόσος δεν προκαλεί συμπτώματα στα πρώιμα στάδιά της, συχνά μπορεί να προχωρήσει αρκετά μέχρι τελικά να διαγνωστεί.
Όταν μία νόσος προκαλεί βλάβες στους νεφρούς, συχνά μπορεί να παρατηρηθεί αύξηση στα επίπεδα καλίου στο αίμα (υπερκαλιαιμία). Μία έρευνα είχε παρατηρήσει μάλιστα ότι περισσότερο από το 50% των ασθενών με προχωρημένη χρόνια νεφρική νόσο είχαν επίπεδα καλίου πολύ πάνω από το ανώτατο όριο. Ως αποτέλεσμα, αρκετοί γιατροί συνιστούν στους ασθενείς τους να περιορίσουν την κατανάλωση τροφίμων που περιέχουν κάλιο. Μεταξύ των τροφίμων που περιέχουν κάλιο βρίσκονται και διάφορα φρούτα και λαχανικά.
Μία νέα έρευνα από την Ιαπωνία που δημοσιεύτηκε προσφάτως στο περιοδικό Journal of Renal Nutrition διαπίστωσε ότι η χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο θανάτου τόσο στους ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο όσο και στο γενικό πληθυσμό.
Γιατί Πρέπει να Αυξηθεί η Κατανάλωση Φρούτων και Λαχανικών
Σήμερα, σχεδόν όλοι γνωρίζουμε τα οφέλη μίας δίαιτας που επικεντρώνεται στα φυτικά τρόφιμα. Η υψηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών έχει συνδεθεί από διάφορες μελέτες με μειωμένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου, καρκίνου και θανάτου από όλα τα αίτια.
Οι ασθενείς με προχωρημένη χρόνια νεφρική νόσο συχνά μπορεί να περιορίσουν την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών εξ’ αιτίας της ανησυχίας τους για την πρόσληψη καλίου.
Η νέα ανάλυση εξέτασε δεδομένα από μία μελέτη του 2019 και έδειξε ότι οι ασθενείς που κάνουν αιμοκάθαρση συνήθως καταναλώνουν λιγότερα φρούτα και λαχανικά σε σχέση με το γενικό πληθυσμό, παρά το γεγονός ότι η υψηλότερη κατανάλωση σε αυτή την ομάδα ειδικά έχει συνδεθεί με μειωμένο κίνδυνο θανάτου από όλα τα αίτια.
Ειδικότερα, οι επιστήμονες της μελέτης έδειξαν ότι η αύξηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών σε 17 μερίδες την εβδομάδα συνδέεται με 20% μειωμένο κίνδυνο θανάτου από όλα τα αίτια συγκριτικά με την κατανάλωση μόλις 2 μερίδων την εβδομάδα.
Καθώς η διατροφή των πληθυσμών της Ασίας περιλαμβάνει συνήθως υψηλότερη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, οι επιστήμονες της ομάδας αποφάσισαν να εξετάσουν ένα πληθυσμό ασθενών από την Ιαπωνία.
Τα Χαρακτηριστικά της Έρευνας
Η ομάδα εξέτασε συνολικά περισσότερους από 2.000 ενήλικες άνω των 20 ετών που επισκέφθηκαν ένα νοσοκομείο του νησιού Sado της Ιαπωνίας από το 2008 μέχρι το 2016.
Όλοι οι εθελοντές είχαν κάνει εξετάσεις για τα επίπεδα της ουρίας και της κερατινίνης ενώ είχαν συμπληρώσει και ερωτηματολόγια σχετικά με την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών.
Η μέση ηλικία του δείγματος που εξετάστηκε ήταν τα 69 χρόνια, το 55% των εθελοντών ήταν άνδρες, το 64% είχε υπέρταση, ενώ το 39% είχε διαβήτη.
Οι εθελοντές χωρίστηκαν ακολούθως σε 3 ομάδες ανάλογα με την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών (σπάνια/ποτέ, περιστασιακά ή καθημερινά). Περίπου το 50% του δείγματος κατανάλωνε καθημερινά φρούτα και λαχανικά, ενώ το 15% κατανάλωνε σπάνια.
Στη συνέχεια οι εθελοντές χωρίστηκαν ξανά σε ομάδες ανάλογα με το ιστορικό χρόνιας νεφρικής νόσου. Συγκεκριμένα, οι ομάδες αυτές ήταν:
- Ασθενείς χωρίς ιστορικό χρόνιας νεφρικής νόσου
- Ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο που δεν χρειάζονται αιμοκάθαρση
- Ασθενείς που κάνουν αιμοκάθαρση
Πάνω από το 50% των ασθενών της δεύτερης ομάδας ανέφεραν ότι κατανάλωναν καθημερινά φρούτα και λαχανικά, ενώ το ποσοστό αυτό στην τρίτη ομάδα ήταν μόλις 28%.
Σε ένα διάστημα 5.7 ετών, καταγράφηκαν συνολικά 561 θάνατοι. Οι επιστήμονες έκαναν μία σειρά αναλύσεις στις οποίες εξέτασαν τον κίνδυνο θανάτου κάθε ομάδας, κάνοντας παράλληλα προσαρμογή για διάφορους παράγοντες, όπως η ηλικία και διάφορα δημογραφικά χαρακτηριστικά, καθώς και το ιστορικό χρονίων νόσων.
Καθαρά Οφέλη από την Κατανάλωση Φρούτων και Λαχανικών
Συγκριτικά με αυτούς που κατανάλωναν φρούτα και λαχανικά καθημερινά, οι εθελοντές που κατανάλωναν τα παραπάνω τρόφιμα περιστασιακά είχαν 25% αυξημένο κίνδυνο θανάτου από όλα τα αίτια. Ομοίως, αυτοί που απέφευγαν τα φρούτα και τα λαχανικά είχαν 60% αυξημένο κίνδυνο θανάτου.
Μία ενδιαφέρουσα παρατήρηση της έρευνας ήταν ότι τα επίπεδα του καλίου στο αίμα σε κάθε στάδιο της χρόνιας νεφρικής νόσου δεν φάνηκε να επηρεάζονται από την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι τα φρούτα και τα λαχανικά δεν αυξάνουν τα επίπεδα του καλίου ούτε στους ασθενείς με προχωρημένη χρόνια νεφρική νόσο.
«Τα αποτελέσματα της μελέτης μας δείχνουν ότι τα φρούτα και τα λαχανικά μειώνουν τον κίνδυνο θανάτου από όλα τα αίτια, ακόμα και στους ασθενείς που κάνουν αιμοκάθαρση», ανέφερε η ομάδα της μελέτης.
Καταλήγοντας, οι επιστήμονες τόνισαν ότι αρκετοί ασθενείς με προχωρημένη χρόνια νεφρική νόσο συχνά βράζουν τα φρούτα και τα λαχανικά που καταναλώνουν, γεγονός που περιορίζει την περιεκτικότητά τους σε κάλιο. Το γεγονός αυτό ενδεχομένως επηρέασε τα αποτελέσματα σε κάποιο βαθμό.
Φωτογραφία: Aphiwat chuangchoem