Ο αριθμός των διαγνώσεων διαταραχής αυτισμού και διαταραχής ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) σε παιδιά έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, γεγονός που πιθανώς συνδέεται με τη χρήση μίας συγκεκριμένης ουσίας στα πλαστικά, όπως υποστηρίζει μία νέα μεγάλη μελέτη.
Η ουσία αυτή λέγεται δισφαινόλη Α (BPA) και χρησιμοποιείται σε διάφορα πλαστικά προϊόντα, μεταξύ των οποίων και οι πλαστικές συσκευασίες τροφίμων. Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι η ουσία αυτή μπορεί να προκαλέσει διάφορα προβλήματα υγείας, όπως διαταραχές στα επίπεδα ορμονών, καρκίνο του μαστού ή ακόμα και υπογονιμότητα.
Στη νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό PLOS One, οι επιστήμονες από τις ΗΠΑ εξέτασαν ένα πληθυσμό παιδιών τον οποίο χώρισαν σε 3 ομάδες. Η πρώτη ομάδα είχε 66 παιδιά με διαταραχές αυτισμού, η δεύτερη είχε 46 παιδιά με ΔΕΠΥ και η τρίτη είχε 37 παιδιά χωρίς τις παραπάνω παθήσεις που αποτέλεσαν την ομάδα ελέγχου.
Η επιστημονική ομάδα της μελέτης θέλησε να εξετάσει ειδικά τη διαδικασία της γλυκουρονιδίωσης, μίας χημικής διεργασίας στον οργανισμό που απομακρύνει την τοξίνες από το αίμα μέσω των ούρων.
Όπως διαπίστωσαν οι επιστήμονες, τόσο τα παιδιά με διαταραχές αυτισμού όσο και τα παιδιά με ΔΕΠΥ, δεν μπορούσαν να απομακρύνουν αρκετά γρήγορα το BPA, αλλά και μία άλλη τοξική ουσία που λέγεται DEHP. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η διάρκεια έκθεσης των παιδιών στις τοξικές επιδράσεις των παραπάνω ουσιών ήταν μεγαλύτερη σε σχέση με τα υπόλοιπα παιδιά.
«Όπως παρατηρήσαμε, η διαδικασία της απομάκρυνσης των παραπάνω ουσιών από τα παιδιά με ΔΕΠΥ ή αυτισμό είναι δυσλειτουργική. Ως αποτέλεσμα, οι ιστοί των παιδιών αυτών επηρεάζονται περισσότερο από τις παραπάνω ουσίες που βρίσκονται στα πλαστικά», εξηγούν οι συγγραφείς.
Πιο λεπτομερείς αναλύσεις έδειξαν, ωστόσο, ότι μόνο για το BPA η διαφορά αυτή ήταν στατιστικώς σημαντική. Συγκεκριμένα, τα παιδιά με διαταραχές αυτισμού είχαν 11% βραδύτερη απομάκρυνση της ουσίας αυτής από τον οργανισμό, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τα παιδιά με ΔΕΠΥ ήταν 17% συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου.
Σήμερα πιστεύουμε ότι τόσο για τις διαταραχές του αυτισμού όσο και για τη ΔΕΠΥ ενοχοποιούνται διάφοροι περιβαλλοντικοί και γενετικοί παράγοντες. Η νέα έρευνα προσφέρει ένα μηχανισμό που εξηγεί εν μέρει την παραπάνω σύνδεση, ωστόσο δεν μας δίνει την πλήρη εικόνα, καθώς τα περισσότερα παιδιά με νευροαναπτυξιακές διαταραχές δεν έχουν παθολογίες στην απομάκρυνση του BPA.
«Σήμερα υπάρχουν εκτεταμένα επιδημιολογικά δεδομένα που αναδεικνύουν τη σύνδεση ανάμεσα στις νευροαναπτυξιακές διαταραχές και διάφορες τοξικές ουσίες, όπως το BPA. Προς το παρόν δεν έχουμε ποσοτικοποιήσει ακόμα τις επιδράσεις των παραπάνω ουσιών, ωστόσο φαίνεται ότι πράγματι επηρεάζουν την εμφάνιση του αυτισμού και της ΔΕΠΥ, αλλιώς δεν θα είχαμε παρατηρήσει σύνδεση σε ένα τόσο μικρό δείγμα όπως αυτό που εξετάσαμε», καταλήγουν οι συγγραφείς.
Φωτογραφία: Allan Mas