Μία νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια των ΗΠΑ παρατήρησε ότι οι ασθενείς με ιστορικό φλεγμονωδών νόσων του εντέρου έχουν 9 φορές αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν κατάθλιψη συγκριτικά με το γενικό πληθυσμό. Μία ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα παρατήρηση της έρευνας ήταν ότι και τα αδέρφια των ασθενών αυτών έχουν σχεδόν διπλάσιο κίνδυνο κατάθλιψης, ακόμα και δεν πάσχουν από φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου.
Μάλιστα, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η σύνδεση ανάμεσα στις δύο νόσους είναι αμφίδρομη. Συγκεκριμένα, οι ασθενείς με κατάθλιψη είχαν σχεδόν διπλάσιο κίνδυνο να διαγνωστούν με φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου, ενώ και τα αδέρφια τους είχαν 1,5 φορές αυξημένο κίνδυνο για τις παραπάνω νόσους.
«Η έρευνα αυτή αποκαλύπτει ότι υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στις δύο νόσους. Για πρώτη φορά εξετάζεται η σύνδεση ανάμεσα στην κατάθλιψη και τις φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου, τόσο στους ασθενείς όσο και στα αδέρφια τους», αναφέρουν οι συγγραφείς.
Για την ανάλυσή της, η επιστημονική ομάδα χρησιμοποίησε δεδομένα από την Ερευνητική Βάση Δεδομένων Υγείας της Ταϊβάν, στην οποία συμμετέχει το 99% περίπου των κατοίκων της χώρας. Κατά συνέπεια, οι επιστήμονες είχαν πρόσβαση σε δεδομένα για περίπου 20 εκατομμύρια εθελοντές.
Για ένα διάστημα περίπου 11 ετών, οι επιστήμονες παρακολούθησαν την πορεία των ασθενών με ιστορικό διάγνωσης κατάθλιψης ή φλεγμονωδών νόσων του εντέρου, καθώς και των αδερφών τους που δεν είχαν ιστορικό των παραπάνω παθήσεων. Χρησιμοποιήθηκε επίσης και μία ομάδα ελέγχου με παρόμοια ηλικία, φύλο και λοιπά δημογραφικά στοιχεία.
Η επιστημονική ομάδα υποστήριξε ότι υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που μπορεί να εξηγήσουν την αμφίδρομη σύνδεση που παρατηρήθηκε ανάμεσα στις δύο νόσους, όπως για παράδειγμα η κληρονομικότητα, το εντερικό μικροβίωμα, αλλά και διάφοροι περιβαλλοντικοί παράγοντες.
«Η παρατήρηση ότι οι ασθενείς με φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης ήταν αναμενόμενη, καθώς οι ασθενείς αυτοί παρουσιάζουν αρκετά σημαντικά συμπτώματα που επηρεάζουν την καθημερινότητά τους. Ο αυξημένος κίνδυνος στα αδέρφια μπορεί επίσης να εξηγηθεί σε κάποιο βαθμό, καθώς τα τελευταία εμπλέκονται συχνά στη φροντίδα των παραπάνω ασθενών», αναφέρουν οι συγγραφείς.
Ωστόσο, το γεγονός ότι οι ασθενείς με φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης προκάλεσε έκπληξη στους επιστήμονες. Μία θεωρία της ομάδας είναι ότι η σύνδεση αυτή πιθανώς αποδίδεται στον άξονα εντέρου-εγκεφάλου, μία αποδεδειγμένη σύνδεση ανάμεσα στο γαστρεντερικό σύστημα και το κεντρικό νευρικό σύστημα, η οποία εμπλέκεται σε διάφορες νόσους.
Για παράδειγμα, η φλεγμονή του εγκεφάλου, η οποία έχει ενοχοποιηθεί στο παρελθόν για την κατάθλιψη, μπορεί να συνδέεται με τη φλεγμονή του εντέρου, η οποία αποτελεί χαρακτηριστικό εύρημα στους ασθενείς με φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου.
Αναφορικά με τον αυξημένο κίνδυνο φλεγμονωδών νόσων του εντέρου στα αδέρφια των ασθενών με κατάθλιψη, οι επιστήμονες υποστήριξαν ότι πιθανώς συνδέεται με κοινούς γενετικούς παράγοντες οι οποίοι εκφράστηκαν διαφορετικά στο κάθε άτομο.
Οι συγγραφείς ελπίζουν ότι οι παρατηρήσεις τους θα βοηθήσουν τόσο τους γιατρούς όσο και τους ασθενείς που πάσχουν από φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου ή κατάθλιψη. Καταλήγοντας, τόνισαν ότι ο άξονας εντέρου-εγκεφάλου έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και επομένως θα πρέπει να εξεταστεί περισσότερο από μελλοντικές μελέτες.
Φωτογραφία: Keenan Constance