Επιστήμονες από τις ΗΠΑ και τη Σουηδία ανακάλυψαν προσφάτως μία νέα μορφή της πρωτεΐνης ταυ η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως δείκτης για να παρακολουθήσουμε την πορεία της νόσου Alzheimer. Η πρωτεΐνη ταυ αποτελεί μία από τις δύο πρωτεΐνες που ενοχοποιούνται για τις παθολογικές βλάβες που προκαλεί η νόσος στον εγκέφαλο.
Η έρευνα, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Medicine, δείχνει ότι μία συγκεκριμένη μορφή της πρωτεΐνης ταυ που βρίσκεται στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό (ΕΝΥ), γνωστή ως MTBR-tau243, συνδέεται με τα επίπεδα της πρωτεΐνης που σχηματίζουν νευροϊνιδικά πλέγματα στον εγκέφαλο. Τα επίπεδα της MTBR-tau243 συνδέονται επίσης και με τα επίπεδα των γνωστικών λειτουργιών στους ασθενείς με νόσο Alzheimer.
Οι παραπάνω παρατηρήσεις είναι ιδιαίτερα σημαντικές καθώς ανοίγουν νέους δρόμους για τη διάγνωση και θεραπεία της νόσου Alzheimer, καθώς και για την ανάπτυξη φαρμάκων.
Σήμερα, η μοναδική εξέταση που μας επιτρέπει να εκτιμήσουμε τα επίπεδα των νευροϊνιδικών πλεγμάτων της ταυ στον εγκέφαλο λέγεται tau-PET και είναι ιδιαίτερα ακριβή. Η νέα εξέταση που ανακάλυψε η παρούσα μελέτη μάς επιτρέπει να παρακολουθήσουμε ευκολότερα τα επίπεδα της ταυ στον εγκέφαλο, με αποτέλεσμα να μπορούμε να εκτιμήσουμε ταχύτερα την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων για τη νόσο Alzheimer.
Η ομάδα εξέτασε δεδομένα για 448 ασθενείς από τη Σουηδία και 219 ασθενείς από τις ΗΠΑ. Οι παραπάνω εθελοντές είχαν διαφορετικού βαθμού νόσο Alzheimer από πολύ σοβαρή μέχρι ήπια. Όπως παρατήρησε η ομάδα, τα επίπεδα της MTBR-tau243 στο ΕΝΥ συνδέονται ισχυρά τόσο με τα επίπεδα της ταυ στον εγκέφαλο όσο και με τις γνωστικές λειτουργίες των ασθενών. Συγκεκριμένα, όσο υψηλότερα ήταν τα επίπεδα της MTBR-tau243, τόσο περισσότερα ήταν τα νευροϊνιδικά πλέγματα στον εγκέφαλο και τόσο μειωμένες ήταν οι γνωστικές λειτουργίες των ασθενών.
Μία άλλη μορφή της πρωτεΐνης ταυ στο ΕΝΥ, η φωσφορυλιωμένη ταυ, συνδέθηκε με τα επίπεδα του β-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο, αλλά όχι με τα επίπεδα των νευροϊνιδικών πλεγμάτων ή τις γνωστικές λειτουργίες των ασθενών.
Χρησιμοποιώντας την MTBR-tau243 ξεχωριστά ή σε συνδυασμό με άλλους δείκτες, θα μπορούμε πλέον να εκτιμήσουμε καλύτερα την πορεία της νόσου Alzheimer, καθώς και την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων που χορηγούνται στους ασθενείς, καταλήγουν οι επιστήμονες της μελέτης.
Ο στόχος της ομάδας είναι η πρωτεΐνη αυτή να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον ως κλινικός δείκτης για την εκτίμηση της πορείας της νόσου, αλλά και ως εργαλείο για την ανάπτυξη φαρμάκων.
Φωτογραφία: SHVETS production