Μία έρευνα που δημοσιεύτηκε προσφάτως στο επιστημονικό περιοδικό Neurology υποστηρίζει ότι οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων, μία κατηγορία φαρμάκων που χορηγούνται για την αντιμετώπιση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο άνοιας μακροπρόθεσμα.
Όπως παρατήρησαν οι επιστήμονες της παραπάνω μελέτης, οι ασθενείς που έπαιρναν φάρμακα όπως η ομεπραζόλη, η ισομεπραζόλη και η λανσοπραζόλη για 4 ή περισσότερα χρόνια, είχαν αυξημένο κίνδυνο να διαγνωστούν με άνοια. Τα παραπάνω φάρμακα καταστέλλουν την παραγωγή γαστρικού οξέος στο στόμαχο.
Σύμφωνα με την επιστημονική ομάδα της έρευνας, οι παρατηρήσεις της μελέτης τους δεν αποτελούν απόδειξη ότι οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων μπορεί να προκαλέσουν άνοια, αλλά αναδεικνύουν μία πιθανή σύνδεση ανάμεσα στις δύο καταστάσεις.
Πως Εξετάστηκε η Σύνδεση των Αναστολέων Αντλίας Πρωτονίων με την Άνοια
Στην παρούσα μελέτη συμμετείχαν συνολικά 5.712 εθελοντές ηλικίας άνω των 45 ετών που δεν είχαν ιστορικό διάγνωσης άνοιας κατά την εγγραφή τους στη μελέτη. Κάθε εθελοντής ανέφερε τα φάρμακα που έπαιρνε μέσω ερωτηματολογίων αλλά και από συνεντεύξεις με τους γιατρούς της μελέτης. Περίπου το 26% των εθελοντών είχαν πάρει αναστολείς αντλίας πρωτονίων.
Οι εθελοντές χωρίστηκαν σε 4 ομάδες ανάλογα με τη διάρκεια λήψης των παραπάνω φαρμάκων:
- Ποτέ
- Λιγότερο από 2.8 χρόνια
- 8-4.4 χρόνια
- Πάνω από 4.4 χρόνια
Οι επιστήμονες παρακολούθησαν την πορεία των παραπάνω εθελοντών για ένα διάστημα 5.5 ετών και διαπίστωσαν ότι συνολικά το 10% παρουσίασε τελικά άνοια.
Μετά την προσαρμογή των δεδομένων για διάφορους παράγοντες, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι αυτοί που είχαν πάρει αναστολείς αντλίας πρωτονίων για 4.4 χρόνια ή περισσότερο είχαν 33% αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν άνοια σε σχέση με αυτούς που δεν είχαν λάβει ποτέ τα παραπάνω φάρμακα.
Ποιος Μηχανισμός Μπορεί να Ενοχοποιείται για την Παραπάνω Σύνδεση;
Αν και αυτή τη στιγμή ο μηχανισμός της σύνδεσης ανάμεσα στους αναστολείς αντλίας πρωτονίων και την άνοια δεν έχει εξερευνηθεί επαρκώς, μία θεωρία είναι ότι οι επιδράσεις των παραπάνω φαρμάκων στο στόμαχο ενδεχομένως επηρεάζουν την απορρόφηση συγκεκριμένων θρεπτικών ουσιών.
Η σημαντικότερη, ίσως, από αυτές είναι η βιταμίνη Β12, η οποία συνδέεται με την υγεία του εγκεφάλου.
Μία άλλη θεωρία είναι ότι οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων αυξάνουν τα επίπεδα των πλακών β αμυλοειδούς, οι οποίες έχουν συνδεθεί στο παρελθόν με τη νόσο Alzheimer.
Σήμερα, οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων χορηγούνται ευρέως, ιδιαίτερα στις μεγαλύτερες ηλικίες. Συγκεκριμένα, περίπου το 55% του πληθυσμού άνω των 65 ετών παίρνει τα παραπάνω φάρμακα.
Καθώς οι περισσότερες διαγνώσεις της νόσου Alzheimer γίνονται σε αυτές τις ηλικίες, καταλαβαίνουμε ότι ενδεχομένως υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στις δύο καταστάσεις. Βέβαια, οι ασθενείς ηλικίας άνω των 65 ετών συχνά έχουν και άλλες συννοσηρότητες, επομένως σε αυτή τη φάση δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων ενοχοποιούνται για την άνοια.
Καταλήγοντας, οι επιστήμονες της μελέτης υποστήριξαν ότι η σύνδεση αυτή σίγουρα θα πρέπει να εξερευνηθεί περισσότερο σε νέες μελέτες.
Φωτογραφία: Anna Shvets