Ένα σχετικά παλιό φάρμακο για το διαβήτη μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο άνοιας σε ασθενείς με νέα διάγνωση διαβήτη τύπου 2, όπως υποστηρίζει μία νέα μελέτη από την Κορέα.
Εξετάζοντας σχεδόν 91.000 ασθενείς με διαβήτη ηλικίας άνω των 50 ετών χωρίς ιστορικό άνοιας, οι επιστήμονες της έρευνας παρατήρησαν ότι αυτοί που έλαβαν πιογλιταζόνη είχαν 16% μειωμένο κίνδυνο να παρουσιάσουν άνοια αργότερα συγκριτικά με αυτούς που έλαβαν άλλα ή κανένα φάρμακο.
Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Neurology.
Η μείωση του κινδύνου φαίνεται ότι συνδέεται μάλιστα και με τη δόση του φαρμάκου, όπως τόνισαν οι συγγραφείς της μελέτης. Συγκεκριμένα, αυτοί που έλαβαν υψηλότερες δόσεις είχαν ακόμα μεγαλύτερη μείωση του κινδύνου. Αυτοί που έπαιρναν το φάρμακο για περισσότερο από 4 χρόνια ήταν αυτοί που είχαν το χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας (37% μειωμένος κίνδυνος).
Το φάρμακο περιόριζε ακόμα περισσότερο τον κίνδυνο άνοιας (43%) σε αυτούς που είχαν ιστορικό εμφράγματος του μυοκαρδίου ή ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου πριν τη διάγνωση διαβήτη. Επιπλέον, η παραπάνω ομάδα είχε και μειωμένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου αν έπαιρνε πιογλιταζόνη.
«Καθώς η άνοια αρχίζει να προκαλεί βλάβες αρκετά χρόνια πριν τεθεί η διάγνωση της νόσου, το φάρμακο αυτό μάς επιτρέπει να σταματήσουμε τη νόσο εγκαίρως. Τα αποτελέσματα της μελέτης μας δείχνουν ότι η πιογλιταζόνη θα πρέπει ίσως να χορηγείται σε διαβητικούς ασθενείς με ιστορικό εμφράγματος του μυοκαρδίου ή εγκεφαλικού επεισοδίου», υποστήριξαν οι επιστήμονες της μελέτης.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι στο παρελθόν έχουν γίνει κλινικές μελέτες οι οποίες εξέτασαν τη χρησιμότητα της πιογλιταζόνης στην αντιμετώπιση ή πρόληψη της άνοιας σε ασθενείς χωρίς διαβήτη. Ωστόσο, οι έρευνες αυτές δεν παρατήρησαν οφέλη γεγονός που δείχνει ότι το φάρμακο μπορεί να προσφέρει οφέλη ίσως μόνο στους διαβητικούς.
Σε κάθε περίπτωση, η ομάδα της παρούσας μελέτης υποστήριξε ότι σίγουρα θα πρέπει να γίνουν και νέες μελέτες καθώς υπάρχουν ακόμα αρκετά αναπάντητα ερωτήματα σε σχέση με την πιογλιταζόνη.
Για παράδειγμα, οι ασθενείς που παρουσίασαν εγκεφαλικό επεισόδιο ενώ έπαιρναν ήδη πιογλιταζόνη δεν είχαν μειωμένο κίνδυνο άνοιας. Επιπλέον, οι ασθενείς με ιστορικό αιμορραγικού εγκεφαλικού επεισοδίου είχαν σχεδόν τριπλάσιο κίνδυνο να παρουσιάσουν άνοια αν έπαιρναν το φάρμακο.
Παρά τα θετικά αποτελέσματα της μελέτης συνολικά, οι συγγραφείς ενός άρθρου που συνόδευσε τα αποτελέσματα της έρευνας υποστήριξαν ότι αυτή τη στιγμή δεν ξέρουμε αν το φάρμακο έχει πράγματι χρησιμότητα στην πρόληψη της νόσου, αναφερόμενοι επίσης στις ανεπιθύμητες ενέργειες που μπορεί να προκαλέσει.
Η πιογλιταζόνη εγκρίθηκε για πρώτη φορά το 1999 ως αντιδιαβητικό φάρμακο. Το 2016 διαπιστώθηκε ότι το φάρμακο μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου της ουροδόχου κύστεως με βάση τα αποτελέσματα μίας επιδημιολογικής μελέτης 10 ετών, ενώ ορισμένα δεδομένα έδειξαν ότι μπορεί να επιδεινώσει και την καρδιακή ανεπάρκεια σε συγκεκριμένους πληθυσμούς.
Ως αποτέλεσμα, το φάρμακο δεν χορηγείται ευρέως σήμερα στην αντιμετώπιση του διαβήτη και έχει αντικατασταθεί ως επί το πλείστον από άλλα φάρμακα.
Η νέα έρευνα εξέτασε δεδομένα από το Korean National Health Insurance Service για το διάστημα από το 2002 μέχρι το 2017. Οι επιστήμονες παρακολούθησαν την πορεία 91.218 ασθενών που διαγνώστηκαν με διαβήτη μετά την ηλικία των 50 ετών και δεν είχαν ιστορικό άνοιας.
Από τη μελέτη εξαιρέθηκαν οι ασθενείς που έπαιρναν ινσουλίνη για περισσότερο από 1 μήνα, οι ασθενείς με ιστορικό άνοιας, καθώς και οι ασθενείς που έπαιρναν φάρμακα για την άνοια πριν διαγνωστούν με διαβήτη.
Φωτογραφία: Anna Shvets