Μία νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε πριν από λίγες ημέρες στο επιστημονικό περιοδικό Biology Methods & Protocols δείχνει ότι ορισμένες χρόνιες νόσοι, όπως οι νευροεκφυλιστικές παθήσεις και η άνοια, επηρεάζουν περισσότερο τον κίνδυνο σοβαρών συμπτωμάτων και θανάτου από την COVID-19 συγκριτικά με άλλες παθήσεις.
Σήμερα, είναι πλέον γνωστό ότι η COVID-19 είναι μία σοβαρή νόσος, καθώς έχει 163 φορές αυξημένη θνητότητα σε σχέση με την εποχική γρίπη, ενώ οδηγεί και σε περισσότερες διασωληνώσεις ή νοσηλείες στη ΜΕΘ.
Διάφορα χρόνια νοσήματα ή συννοσηρότητες μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο σοβαρών συμπτωμάτων από την COVID-19. Ωστόσο, η εκτίμηση του κινδύνου για κάθε νόσο ξεχωριστά έχει αποτελέσει πρόκληση από την αρχή της πανδημίας. Αυτή τη στιγμή έχουν προταθεί διάφορα μαθηματικά μοντέλα για την εκτίμηση του κινδύνου θανάτου από την COVID-19 με βάση τα χρόνια νοσήματα των ασθενών. Τα μοντέλα αυτά χρησιμοποιούνται ευρέως στα νοσοκομεία προκειμένου να γίνεται κατάλληλη διαλογή στους ασθενείς.
Αρκετές παθήσεις αυξάνουν τον κίνδυνο θανάτου από την COVID-19, καθώς αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο λοιμώξεων στους ασθενείς ή προκαλεί ανεπάρκειες οργάνων. Μία μέθοδος για την εκτίμηση της επίδρασης διαφόρων παραγόντων κινδύνου είναι η ομαδοποίησή τους σε ευρείες κατηγορίες (πχ. κακοήθειες) και ακολούθως η ανάλυση των προγνώσεων σε κάθε κατηγορία ξεχωριστά. Μία άλλη προσέγγιση είναι η εκτίμηση κάθε νόσου και των επιδράσεών της στην πρόγνωση της COVID-19.
Οι επιστήμονες της παρούσας μελέτης υποστήριξαν ότι και οι δύο παραπάνω προσεγγίσεις έχουν σοβαρές ατέλειες. Το πρόβλημα είναι ότι η ομαδοποίηση των παραγόντων κινδύνου συχνά οδηγεί σε λανθασμένα αποτελέσματα καθώς δύο νόσοι που ανήκουν στην ίδια ομάδα μπορεί να επηρεάζουν διαφορετικά τον κίνδυνο COVID-19. Αντιθέτως, εξετάζοντας ξεχωριστά την κάθε νόσο θα έχουμε προβλήματα στην εκτίμηση του κινδύνου από σπάνιες συννοσηρότητες.
Στην παρούσα μελέτη οι επιστήμονες αποφάσισαν να ακολουθήσουν μία διαφορετική προσέγγιση. Αρχικά έκαναν μία συστηματική μελέτη για όλες τις πιθανές συννοσηρότητες προκειμένου να διαπιστώσουν ποιες από αυτές επηρεάζουν την πρόγνωση της COVID-19. Ακολούθως, χρησιμοποίησαν τα παραπάνω δεδομένα για να εκτιμήσουν την αύξηση στο ποσοστό θνητότητας για κάθε συννοσηρότητα.
Χρησιμοποιώντας όλους τους κωδικούς ICD-10, οι επιστήμονες κατάφεραν τελικά να αναπτύξουν ένα προγνωστικό μοντέλο το οποίο τους επιτρέπει να εκτιμήσουν την πιθανότητα θανάτου από την COVID-19 για καθένα από αυτούς. Ξεκινώντας από το 1997, οι συγγραφείς εξέτασαν όλες τις διαγνώσεις παθήσεων στους εθελοντές μέχρι και 14 ημέρες πριν την 1η θετική εξέταση για την COVID-19. Ακολούθως εξέτασαν ποιες από τις παραπάνω διαγνώσεις συνδέονται με την πρόγνωση της COVID-19 στους 347.220 ασθενείς που μολύνθηκαν με τον SARS-CoV-2 μέχρι το Σεπτέμβριο του 2021.
Το μοντέλο που ανέπτυξε η ομάδα είχε τίτλο PDeathDx και είχε καλύτερη προγνωστική ισχύ σε σχέση με όλα τα προγνωστικά μοντέλα που χρησιμοποιούνται σήμερα.
Ένα άλλο σημαντικό δεδομένο από το νέο μοντέλο ήταν ότι ορισμένα χρόνια νοσήματα αυξάνουν πολύ περισσότερο τον κίνδυνο θανάτου από COVID-19 σε σχέση με άλλα. Συγκεκριμένα, τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα, η άνοια και οι σοβαρές αναπηρίες συνδέθηκαν με σημαντικά αυξημένο κίνδυνο θανάτου από COVID-19. Η παρατήρηση αυτή ήταν ιδιαίτερα σημαντική καθώς οι παραπάνω παθήσεις δεν προκαλούν βλάβες στο αναπνευστικό σύστημα ούτε επηρεάζουν τη λειτουργία του αναπνευστικού συστήματος, επομένως μέχρι σήμερα δεν είχε εξεταστεί αν αυξάνουν τον κίνδυνο θανάτου από COVID-19.
Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι το μοντέλο που ανέπτυξαν θα βοηθήσει τους γιατρούς να εκτιμήσουν καλύτερα τις επιδράσεις διαφόρων νόσων στον κίνδυνο COVID-19, γεγονός που θα βελτιώσει και την αντιμετώπιση των ασθενών.
Φωτογραφία: Andrea Piacquadio