Η μολνουπιραβίρη, δηλαδή το αντιιικό φάρμακο που ανέπτυξε η Merck για την αντιμετώπιση της COVID-19, φαίνεται ότι μπορεί να προκαλέσει μεταλλάξεις στον ιό SARS-CoV-2, δημιουργώντας έτσι νέα στελέχη του τελευταίου τα οποία μπορεί να μολύνουν νέους ασθενείς.
Προς το παρόν δεν υπάρχουν ακόμα δεδομένα που να δείχνουν ότι κάποιο από τα νεότερα στελέχη έχει δημιουργηθεί με τον παραπάνω μηχανισμό, ωστόσο αυτό δεν αποκλείεται να συμβεί στο μέλλον, όπως υποστηρίζουν οι επιστήμονες μίας νέας μελέτης που δημοσιεύτηκε πριν από λίγες ημέρες στο περιοδικό Nature.
Η επιστημονική ομάδα της μελέτης εξέτασε περισσότερα από 15 εκατομμύρια διαφορετικές αλληλουχίες του ιού SARS-CoV-2 και παρατήρησε ότι οι μεταλλάξεις του παθογόνου αυξήθηκαν το 2022, ιδιαίτερα σε περιοχές όπου έγινε ευρεία χρήση του παραπάνω φαρμάκου, όπως για παράδειγμα στις ΗΠΑ και στη Μεγάλη Βρετανία. Αρκετές μεταλλάξεις ανιχνεύθηκαν επίσης σε στελέχη που απομονώθηκαν από ασθενείς που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες στις οποίες χορηγήθηκε περισσότερο το φάρμακο, όπως για παράδειγμα οι ηλικιωμένοι.
Η μολνουπιραβίρη χορηγείται ιδανικά λίγο μετά την έναρξη των συμπτωμάτων της COVID-19 και παρεμβαίνει στην ικανότητα του ιού να αντιγράφει το γονιδίωμά του, γεγονός που περιορίζει την ικανότητα του τελευταίου να πολλαπλασιάζεται.
Η ομάδα της παρούσας μελέτης παρατήρησε ότι σε ορισμένες περιπτώσεις ο ιός μπορεί να επιβιώσει από το φάρμακο, με αποτέλεσμα να διατηρήσει τις μεταλλάξεις που προκάλεσε το τελευταίο.
«Οι μεταλλάξεις που προκαλεί το φάρμακο στον ιό έχουν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά. Προς το παρόν δεν έχουμε διαπιστώσει μεταλλάξεις με αυτά τα χαρακτηριστικά σε κάποιο από τα στελέχη του SARS-CoV-2 που έχουν εξαπλωθεί ευρέως σήμερα», αναφέρουν οι συγγραφείς της μελέτης.
Αν και δεν συνέστησαν να σταματήσει η χορήγηση του φαρμάκου, οι επιστήμονες τόνισαν ότι οι φορείς υγείας θα πρέπει να παρακολουθούν πιο προσεκτικά τις επιδράσεις της μολνουπιραβίρης στον ιό και να είναι σε ετοιμότητα να αντιδράσουν σε περίπτωση που εμφανιστεί κάποιο νέο στέλεχος ως απόρροια της χορήγησης του φαρμάκου.
Αντιπρόσωποι της φαρμακευτικής εταιρείας Merck υποστήριξαν ότι η επιστημονική ομάδα έχει κάνει λογικά άλματα στη μελέτη της και αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν επιβεβαιωμένα περιστατικά μετάδοσης του ιού από ασθενείς που έλαβαν το φάρμακο. Όπως συμπλήρωσαν, το γεγονός ότι παρατηρήθηκε αύξηση των μεταλλάξεων στις περιοχές που χορηγήθηκε το φάρμακο, μπορεί να αποδίδεται σε άλλους παράγοντες.
Τα δύο αντιιικά φάρμακα για την COVID-19 που κυκλοφορούν σήμερα είναι η μολνουπιραβίρη και το Paxlovid.
Φωτογραφία: SHVETS production