Γνωρίζουμε σήμερα ότι η υγιεινή διατροφή μπορεί να επηρεάσει το σωματικό βάρος, τα επίπεδα της χοληστερόλης και την καρδιακή υγεία. Μία νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Illinois των ΗΠΑ, ωστόσο, επικεντρώθηκε σε ένα άλλο χαρακτηριστικό της υγιεινής διατροφής και συγκεκριμένα στις επιδράσεις της τελευταίας στο εντερικό μικροβίωμα.
Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις της μελέτης αυτής, η υγιεινή διατροφή ενισχύει τα επίπεδα συγκεκριμένων βακτηρίων του εντέρου που έχουν συνδεθεί με καλύτερη γενικότερη υγεία.
«Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει αυστηρός ορισμός για αυτό που θεωρούμε ‘υγιές’ μικροβίωμα. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τις επιδράσεις της διατροφής στη σύνθεση του μικροβιώματος καθώς έτσι θα μπορούμε να δώσουμε τις κατάλληλες οδηγίες στους ασθενείς», αναφέρουν οι επιστήμονες στη μελέτη τους η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Journal of Nutrition.
Το εντερικό μικροβίωμα αποτελείται από τρισεκατομμύρια μικροοργανισμούς που ζουν στο γαστρεντερικό σωλήνα. Τα μικρόβια αυτά εμπλέκονται σε ένα μεγάλο αριθμό φυσιολογικών λειτουργιών του οργανισμού και γενικά παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας μας.
Οι επιστήμονες της παρούσας μελέτης ανέλυσαν δεδομένα από το American Gut Project, μία μεγάλη βάση δεδομένων που περιλαμβάνει δείγματα εντερικού μικροβιώματος από χιλιάδες άτομα στις ΗΠΑ. Στις αναλύσεις τους, οι επιστήμονες εξέτασαν ειδικά 432 υγιείς εθελοντές που είχαν χωριστεί σε 3 ομάδες ανάλογα με την ποιότητα της διατροφής τους. Για την εκτίμηση της ποιότητας της διατροφής οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν το δείκτη Healthy Eating Index (HEI).
Από τις αναλύσεις των δεδομένων η ομάδα παρατήρησε ότι οι εθελοντές με τις υψηλότερες τιμές στο δείκτη HEI είχαν τη μεγαλύτερη ποικιλομορφία του εντερικού μικροβιώματος, καθώς και υψηλότερα επίπεδα βακτηρίων που συνδέονται με ωφέλιμες λειτουργίες για τον οργανισμό, όπως η ζύμωση των φυτικών ινών.
«Το εντερικό μικροβίωμα μπορεί να διασπάσει αρκετά αποτελεσματικά τις φυτικές ίνες, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό καθώς ο άνθρωπος δεν έχει μηχανισμούς για την πέψη των παραπάνω τροφών. Οι εθελοντές της έρευνας με τις υψηλότερες τιμές στο δείκτη HEI είχαν περισσότερα βακτήρια που εμπλέκονται στο μεταβολισμό των φυτικών ινών», αναφέρουν οι συγγραφείς.
Οι οδηγίες διατροφής συνήθως δεν λαμβάνουν υπόψη της επιδράσεις των τροφίμων στο εντερικό μικροβίωμα, ωστόσο αυτό μπορεί να αλλάξει στο μέλλον, σύμφωνα με την ομάδα της παρούσας μελέτης.
«Η έρευνά μας δείχνει ότι τα επίπεδα συγκεκριμένων μικροβίων συνδέονται τόσο με την υγεία του μικροβιώματος όσο και με τη γενικότερη υγεία. Η σύνθεση του μικροβιώματος δεν αποτελεί σήμερα κομμάτι του τσεκ-απ. Ακόμα και αν πάτε στον γιατρό σας με αποτελέσματα ανάλυσης του μικροβιώματος αυτός δεν θα μπορεί να σας προτείνει evidence-based αλλαγές στη διατροφή με βάση το μικροβίωμα που έχετε. Ωστόσο, στο μέλλον θα μπορούμε ίσως να ενισχύσουμε τους πληθυσμούς συγκεκριμένων μικροβίων με σκοπό να βελτιώσουμε την υγεία μας, όπως για παράδειγμα σήμερα συνιστούμε περιορισμό του αλατιού με σκοπό την αντιμετώπιση της υπέρτασης ή περιορισμό των κορεσμένων λιπών για τη μείωση της LDL χοληστερόλης», αναφέρουν οι συγγραφείς.
Καταλήγοντας, η επιστημονική ομάδα τόνισε ότι αυτή τη στιγμή οι δίαιτες πλούσιες σε φρούτα, λαχανικά και φυτικές ίνες είναι αυτές που προσφέρουν τα σημαντικότερα οφέλη στο εντερικό μικροβίωμα.
Φωτογραφία: Maarten van den Heuvel