Τις τελευταίες δεκαετίες τα ποσοστά της παχυσαρκίας έχουν αυξηθεί κατακόρυφα παγκοσμίως. Καθώς η παχυσαρκία έχει συνδεθεί σήμερα με αρκετές παθήσεις, μεταξύ των οποίων ο διαβήτης και η καρδιαγγειακή νόσος, έχει αναδειχθεί σε μείζον πρόβλημα για τη δημόσια υγεία, τόσο στις ανεπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες. Αν και οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε ότι η υγιεινή διατροφή και η φυσική άσκηση είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές προσεγγίσεις για την πρόληψη της παχυσαρκίας, είναι σημαντικό να έχουμε πρόσβαση και σε φάρμακα τα οποία μπορούν να την αντιμετωπίσουν.
Δυστυχώς, τα φάρμακα που μπορούν αποδεδειγμένα να αντιμετωπίσουν τόσο την παχυσαρκία όσο και τις επιπλοκές της είναι ελάχιστα σήμερα. Αυτό συμβαίνει γιατί σήμερα γνωρίζουμε ελάχιστα σχετικά με τους μηχανισμούς σύνδεσης της παχυσαρκίας με διάφορα νοσήματα. Για παράδειγμα, ορισμένα δεδομένα έχουν δείξει ότι η παχυσαρκία αυξάνει το οξειδωτικό στρες στον οργανισμό. Δεν είναι λίγοι οι επιστήμονες που υποστηρίζουν ότι το οξειδωτικό στρες μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αρκετών νευροεκφυλιστικών νόσων, μεταξύ των οποίων και η νόσος Alzheimer. Κατά συνέπεια, ένα φάρμακο για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας θα πρέπει να έχει επίσης αντιοξειδωτική δράση.
Μία νέα έρευνα από την Ιαπωνία θέλησε να εξετάσει αν οι τοκοτριενόλες (T3s), ένας υποτύπος της βιταμίνης Ε, αποτελούν ένα φάρμακο με χρησιμότητα στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Αν και προηγούμενες μελέτες σε πειραματόζωα είχαν δείξει ότι οι ουσίες αυτές μπορεί πράγματι να μειώσουν το σωματικό βάρος σε ποντίκια που κάνουν διατροφή με υψηλά λιπαρά, δεν γνωρίζουμε ποιος είναι ο μηχανισμός μέσω του οποίου ασκούν την παραπάνω δράση. Θέλοντας να συμπληρώσουν τις γνώσεις μας σε αυτό το πεδίο, οι επιστήμονες της παρούσας μελέτης έκαναν μία σειρά πειράματα σε ποντίκια τα οποία χώρισαν σε 4 ομάδες. Η πρώτη από αυτές έκανε διατροφή με υψηλά λιπαρά και έλαβε τοκοτριενόλες, ενώ η δεύτερη ομάδα έκανε την ίδια διατροφή χωρίς να λάβει τα παραπάνω φάρμακα. Η τρίτη και η τέταρτη ομάδα έκαναν κανονική διατροφή, ωστόσο τα ποντίκια της τρίτης ομάδας έλαβαν και αυτά τοκοτριενόλες, όπως και τα ποντίκια της πρώτης ομάδας.
Όπως ήταν αναμενόμενο, τα ποντίκια που έκαναν διατροφή με υψηλά λιπαρά για 13 εβδομάδες αύξησαν σημαντικά το σωματικό τους βάρος σε σχέση με αυτά που έκαναν κανονική δίαιτα. Ωστόσο, τα ποντίκια που έκαναν διατροφή με υψηλά λιπαρά και έπαιρναν επίσης τοκοτριενόλες είχαν πολύ χαμηλότερο σωματικό βάρος σε σχέση με τα ποντίκια που δεν έπαιρναν το φάρμακο αυτό.
Εξετάζοντας περισσότερο τα ποντίκια της κάθε ομάδας, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι σε αυτά που έπαιρναν τοκοτριενόλες η εναπόθεση λίπους στους νεφρούς ήταν περιορισμένη, ενώ τα φάρμακα είχαν την ικανότητα να αποτρέπουν και τις βλάβες που προκαλεί η παχυσαρκία στο ήπαρ. Τέλος, οι τοκοτριενόλες μείωσαν τα επίπεδα της LDL (κακής) χοληστερόλης χωρίς να επηρεάσουν τα επίπεδα της HDL (καλής) χοληστερόλης.
«Συνολικά τα αποτελέσματα της μελέτης μας δείχνουν ότι η αύξηση της βιταμίνης Ε στη διατροφή μας είναι ένα αποτελεσματικό μέτρο για την πρόληψη της παχυσαρκίας», αναφέρουν οι συγγραφείς.
Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι η παχυσαρκία μπορεί να προκαλέσει έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών, επομένως οι επιστήμονες θέλησαν να εξετάσουν τη χρησιμότητα των τοκοτριενολών και σε αυτό το τελικό σημείο. Οι συμπεριφορικές εξετάσεις στα ποντίκια που έπαιρναν και αυτά που δεν έπαιρναν τα παραπάνω φάρμακα δεν ανέδειξαν σημαντικές διαφορές, καθώς τα ποντίκια που έκαναν διατροφή με υψηλά λιπαρά είχαν πάντοτε χειρότερα σκορ σε σχέση με αυτά που έκαναν κανονική δίαιτα.
Η μοναδική διαφορά που παρατηρήθηκε ήταν ότι τα ποντίκια που δεν έπαιρναν τοκοτριενόλες είχαν συχνότερα ενδείξεις άγχους και κατάθλιψης σε σχέση με αυτά που έκαναν διατροφή με υψηλά λιπαρά και έπαιρναν τα παραπάνω φάρμακα. Οι επιστήμονες εξερεύνησαν περισσότερο την παρατήρηση αυτή, ωστόσο δεν διαπίστωσαν διαφορές στα επίπεδα του οξειδωτικού στρες, γεγονός που δείχνει ότι σίγουρα θα πρέπει να γίνουν και νέες μελέτες για να κατανοήσουμε το παραπάνω φαινόμενο.
«Ελπίζουμε ότι η έρευνά μας θα αποτελέσει τη βάση για νέες μελέτες οι οποίες θα εξετάσουν και άλλες ουσίες με χρησιμότητα στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Ο τελικός στόχος της έρευνας σε αυτό το πεδίο είναι να περιορίσει όσο το δυνατόν περισσότερο τον αριθμό των ασθενών που υποφέρουν από την παχυσαρκία και τις επιπλοκές της», καταλήγει η μελέτη.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό MDPI Molecules.