Κάθε καλοκαίρι τα περιστατικά αφυδάτωσης παρουσιάζουν αύξηση για την οποία ωστόσο δεν ενοχοποιείται εξ’ ολοκλήρου η αύξηση της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα φάρμακα τα οποία λαμβάνουμε συχνά μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο αφυδάτωσης μέσω των επιδράσεών τους στη λειτουργία των νεφρών και την ισορροπία των ηλεκτρολυτών.
Ποια είναι όμως τα φάρμακα αυτά και τι μπορούμε να κάνουμε για να αποφύγουμε την αφυδάτωση, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες;
Αντιϋπερτασικά Φάρμακα
Τα φάρμακα για την υπέρταση, μεταξύ των οποίων οι αναστολείς του ACE, όπως η λισινοπρίλη και η ραμιπρίλη, μπορεί να προκαλέσουν αφυδάτωση σε ασθενείς που κάνουν περιορισμένη κατανάλωση υγρών. Το ίδιο ισχύει και για τους αναστολείς του υποδοχέα της αγγειοτενσίνης ΙΙ, όπως η λοσαρτάνη, η βαλσαρτάνη και η ιρβεσατράνη.
Και οι δύο παραπάνω κατηγορίες φαρμάκων μειώνουν την αρτηριακή πίεση αναστέλοντας το σύστημα ρενίνης-αγγειοτενσίνης-αλδοστερόνης (RAAS).
Η αναστολή του παραπάνω συστήματος μπορεί να μειώσει το αίσθημα της δίψας στους ασθενείς, γεγονός που τελικά αυξάνει τον κίνδυνο αφυδάτωσης. Τα φάρμακα αυτά μπορεί να επηρεάσουν επίσης τη λειτουργία των νεφρών περιορίζοντας την ικανότητα των τελευταίων να φιλτράρουν διάφορες τοξίνες.
Αντιδιαβητικά Φάρμακα
Τα φάρμακα για τη ρύθμιση του διαβήτη, όπως η μετφορμίνη, η καναγλιφλοζίνη και η εμπαγλιφλοζίνη μπορεί να προκαλέσουν αφυδάτωση με διαφορετικούς μηχανισμούς.
Η μετφορμίνη μπορεί να επηρεάσει το στόμαχο και το έντερο προκαλώντας διάρροια. Αν δεν αντιμετωπιστεί, η διάρροια που προκαλεί η μετφορμίνη μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση.
Η καναγλιφλοζίνη και η εμπαγλιφλοζίνη ανήκουν στους αναστολείς του SGLT2. Τα φάρμακα αυτά αποτρέπουν την επαναρρόφηση της γλυκόζης αίματος από τους νεφρούς, γεγονός που διευκολύνει την απομάκρυνση της τελευταίας με τα ούρα. Η υψηλή περιεκτικότητα των ούρων σε γλυκόζη έχει συνδεθεί με συχνοουρία, η οποία επίσης αυξάνει τον κίνδυνο αφυδάτωσης.
Διουρητικά
Τα διουρητικά είναι φάρμακα που χρησιμοποιούνται στην αντιμετώπιση της υπέρτασης, της καρδιακής ανεπάρκειας, της ηπατικής ανεπάρκειας, των οιδημάτων, καθώς και των νεφρικών διαταραχών.
Τα φάρμακα αυτά αυξάνουν την παραγωγή ούρων, γεγονός που μπορεί να είναι επικίνδυνο όταν τα συνολικά υγρά του οργανισμού είναι περιορισμένα.
Χημειοθεραπευτικά Φάρμακα
Τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα όπως η σισπλατίνη και η δοξορουμπικίνη χρησιμοποιούνται συχνά για την αντιμετώπιση της ναυτίας και του εμέτου και μπορεί να προκαλέσουν αφυδάτωση. Οι ασθενείς που κάνουν χημειοθεραπεία μπορεί επίσης να μην καταναλώνουν επαρκείς ποσότητες υγρών εξ’ αιτίας του άλγους και της κόπωσης.
Η σισπλατίνη μπορεί επίσης να προκαλέσει άμεσα βλάβες στους νεφρούς, γεγονός που επηρεάζει με τη σειρά του επίσης τον κίνδυνο αφυδάτωσης.
Καθαρτικά
Τα καθαρτικά που χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή για την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας μπορεί να προκαλέσουν αφυδάτωση, καθώς μαλακώνουν τα κόπρανα χρησιμοποιώντας νερό από διάφορα σημεία του οργανισμού. Όπως καταλαβαίνουμε, το γεγονός αυτό μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αφυδάτωσης.
Φωτογραφία: Anna Shvets