Η κατάθλιψη και οι διαταραχές του άγχους είναι δύο από τις συχνότερες ψυχικές παθήσεις αυτή τη στιγμή σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα τηγανητά τρόφιμα, τα προϊόντα ζάχαρης και η μπύρα έχουν συνδεθεί στο παρελθόν με αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης και άγχους.
Σύμφωνα με διάφορες μελέτες, η διαδικασία του τηγανίσματος μπορεί να επηρεάσει τη διατροφική αξία αρκετών τροφίμων, παράγοντας επιβλαβή χημικά. Τηγανίζοντας τους υδατάνθρακες της πατάτας, για παράδειγμα, παράγεται ακρυλαμίδιο, μία ουσία που έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας, μεταβολικού συνδρόμου και νευρολογικών διαταραχών.
Μέχρι σήμερα, ελάχιστες μελέτες έχουν εξετάσει τις επιδράσεις του ακρυλαμιδίου στον κίνδυνο κατάθλιψης και άγχους. Μία νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε προσφάτως στο περιοδικό PNAS αποφάσισε να εξερευνήσει την ουσία αυτή και τον τρόπο που επηρεάζει τον κίνδυνο εμφάνισης των παραπάνω νόσων.
Αναλύοντας τις Επιδράσεις των Τηγανητών Τροφίμων
Στο πρώτο κομμάτι της μελέτης τους, οι επιστήμονες ανέλυσαν δεδομένα για 140.728 εθελοντές από τη βάση UK Biobank. Σε αυτά τα δεδομένα υπήρχε το ιστορικό διάγνωσης κάθε εθελοντή με κατάθλιψη ή άγχος, καθώς και η κατανάλωση τηγανητών τροφίμων για ένα διάστημα περίπου 11 ετών.
Στο διάστημα που εξετάστηκε, καταγράφηκαν συνολικά 8.294 περιστατικά άγχους και 12.735 περιστατικά κατάθλιψης.
Από την ανάλυση των δεδομένων, η ομάδα παρατήρησε ότι αυτοί που κατανάλωναν καθημερινά περισσότερη από μία μερίδα τηγανητών τροφίμων είχαν 12% αυξημένο κίνδυνο να διαγνωστούν με διαταραχές άγχους και 7% αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης σε σχέση με αυτούς που δεν κατανάλωναν τα παραπάνω τρόφιμα.
Θέλοντας να εξερευνήσουν τους μηχανισμούς της παραπάνω σύνδεσης, οι επιστήμονες εξέτασαν με ποιο τρόπο η χρόνια έκθεση στο ακρυλαμίδιο επηρεάζει ένα πληθυσμό πειραματοζώων (ζεβρόψαρα). Όπως διαπίστωσε η ομάδα, η έκθεση των ψαριών αυτών στην παραπάνω ουσία προκάλεσε συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης.
Περαιτέρω πειράματα έδειξαν ότι το ακρυλαμίδιο μειώνει το μεταβολισμό των λιπιδίων, επάγει τη νευροφλεγμονή και μειώνει τη διαπερατότητα του αιματοεγκεφαλικού φραγμού.
Ένας περιορισμός της έρευνας ήταν ότι δεν κατάφερε να αποδείξει ποια είναι η κατεύθυνση της σύνδεσης ανάμεσα στα τηγανητά τρόφιμα και την κατάθλιψη ή το άγχος. Συγκεκριμένα, όπως υποστήριξε η ομάδα, ενδέχεται οι ασθενείς με κατάθλιψη ή άγχος να καταναλώνουν περισσότερα τηγανητά τρόφιμα εξ’ αιτίας των παραπάνω νόσων.
Καταλήγοντας, η ομάδα υποστήριξε ότι η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα μπορεί να δοθεί μόνο από τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες.
Φωτογραφία: Engin Akyurt