Τα συνεχόμενα κύματα καύσωνα που έχουμε αντιμετωπίσει φέτος το καλοκαίρι έχουν κάνει αρκετούς από εμάς να αναρωτηθούμε αν είναι ασφαλές να βγούμε από το σπίτι. Η κλιματική αλλαγή που προκαλείται κυρίως από τις καύσεις των ορυκτών καυσίμων έχει αυξήσει δραματικά τη μέση θερμοκρασία σε όλο τον κόσμο. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια, περισσότερο από το 30% των συνολικών θανάτων που σχετίζονται με τη ζέστη, έχει αποδοθεί στην κλιματική αλλαγή.
Οι υψηλές θερμοκρασίες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες για τους ασθενείς που πάσχουν από ορισμένα χρόνια νοσήματα, όπως το άσθμα, η καρδιαγγειακή νόσος και ο διαβήτης. Ποιες είναι, επομένως, οι παθήσεις που μπορεί να επιδεινωθούν από τη ζέστη και τι μπορούμε να κάνουμε για να περιορίσουμε τον παραπάνω κίνδυνο;
Ποια Χρόνια Νοσήματα Επιδεινώνονται με τις Υψηλές Θερμοκρασίες;
Οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε τουλάχιστον ένα άτομο που διατρέχει αυξημένο κίνδυνο από τη ζέστη. Οι ηλικιωμένοι, καθώς και οι ασθενείς που παίρνουν φάρμακα τα οποία επηρεάζουν την κατακράτηση υγρών, όπως τα διουρητικά, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο από τη ζέστη. Αν έχετε οποιοδήποτε από τα παρακάτω νοσήματα είναι σημαντικό να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί τις ημέρες με έντονη ζέστη.
- Καρδιαγγειακή Νόσος: Η ζέστη μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφράγματος, καρδιακής αρρυθμίας και καρδιακής ανεπάρκειας.
- Άσθμα: Οι ασθενείς με άσθμα και ιδιαίτερα τα παιδιά μπορεί να παρουσιάσουν δυσκολίες στην αναπνοή τις ημέρες με αρκετή ζέστη. Ορισμένα δεδομένα έχουν δείξει ότι και οι συσκευές εισπνοών δεν λειτουργούν εξίσου καλά σε υψηλές θερμοκρασίες, καθώς απελευθερώνουν μικρότερες δόσεις του φαρμάκου.
- Πνευμονικές Παθήσεις: Η ζέστη μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό των πνευμόνων, με αποτέλεσμα να εμφανιστούν εξάρσεις του άσθματος ή της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας. Η ζέστη αυξάνει επίσης τη μόλυνση του όζοντος καθώς και τον κίνδυνο αφυδάτωσης, παράγοντες που επηρεάζουν και οι δύο την αναπνοή.
- Ψυχική Υγεία: Από στατιστικά δεδομένα έχει διαπιστωθεί ότι τις ημέρες με εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες αυξάνονται τα ποσοστά αυτοκτονιών και δολοφονιών. Η ζέστη μπορεί να επηρεάσει επίσης τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων σε ασθενείς με διαταραχές της διάθεσης ή σχιζοφρένεια.
- Διαβήτης: Οι ασθενείς που πάσχουν από διαβήτη τύπου 1 ή 2 έχουν μειωμένη ικανότητα ρύθμισης της θερμοκρασίας του σώματος καθώς και των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα όταν εκτίθενται σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Η έντονη ζέστη μπορεί επίσης να προκαλέσει βλάβες στις αντλίες ινσουλίνης και στα εργαλεία για τη μέτρηση των επιπέδων της γλυκόζης.
- Εγκυμοσύνη: Οι υψηλές θερμοκρασίες και η μόλυνση του αέρα μπορεί να αυξήσουν την πιθανότητα προώρου τοκετού ή το βάρος γέννησης.
Η έντονη ζέστη μπορεί να διαταράξει την ισορροπία των ηλεκτρολυτών σε αρκετούς ασθενείς με χρόνια νοσήματα (ιδιαίτερα της καρδιάς ή των νεφρών). Ως αποτέλεσμα, οι ασθενείς αυτοί μπορεί να παρουσιάσουν συμπτώματα όπως αίσθημα κόπωσης, ναυτία ή κεφαλαλγία. Σε εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να εμφανιστούν και άλλα προβλήματα, όπως έμφραγμα του μυοκαρδίου, αρρυθμίες ή διαταραχές άλλων οργάνων. Δεδομένα από τις ΗΠΑ έχουν δείξει ότι οι περισσότερες εισαγωγές στα νοσοκομεία σε περιόδους καύσωνα αποδίδονται σε θερμοπληξίες, διαταραχές υγρών ή ηλεκτρολυτών, καθώς και οξεία νεφρική ανεπάρκεια. Στους ηλικιωμένους, ο κίνδυνος νοσηλείας παρέμεινε υψηλός μέχρι και 5 ημέρες μετά την τελευταία ημέρα του καύσωνα.
Τι Μπορείτε να Κάνετε για να Προστατευτείτε
Προκειμένου να περιορίσετε τον κίνδυνο επιπλοκών από τη ζέστη αρκεί να εφαρμόσετε ορισμένα απλά μέτρα. Γενικά προσπαθήστε να αποφύγετε την έκθεση στη ζέστη. Σε κάθε περίπτωση, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας και ρωτήστε τον τι μπορείτε να κάνετε για να ελαχιστοποιήστε τον κίνδυνο από το καύσωνα. Ενδεικτικά προσπαθήστε να ακολουθήσετε τις παρακάτω οδηγίες:
- Προετοιμαστείτε στο σπίτι για να αντιμετωπίσετε ένα κύμα καύσωνα. Μην περιμένετε το καλοκαίρι για να λάβετε τα απαραίτητα μέτρα. Αν χρειάζεστε φάρμακα, αγοράστε τα εγκαίρως για να μην χρειαστεί να βγείτε από το σπίτι. Αναλόγως με το χρόνιο νόσημα από το οποίο πάσχετε, μπορεί να διατρέχετε κίνδυνο και σε χαμηλότερες θερμοκρασίες, επομένως επικοινωνήστε με τον γιατρό σας και ρωτήστε τον αν πρέπει να λάβετε ειδικά μέτρα.
- Δείτε το δελτίο καιρού εγκαίρως. Προσπαθήστε να παρακολουθείτε τις θερμοκρασίες ειδικά στην περιοχή που διαμένετε.
- Αν έχετε ιστορικό επιδείνωσης των συμπτωμάτων σε ημέρες με έντονη ζέστη, ιδανικά θα πρέπει να παραμείνετε στο σπίτι. Αν χρειαστεί να βγείτε έξω προσπαθήστε να μείνετε στη σκιά. Αν τα συμπτώματά σας παρουσιάσουν επιδείνωση, μπείτε γρήγορα σε ένα κλειστό χώρο με κλιματισμό.
- Μην αμελήσετε την κατανάλωση υγρών και ηλεκτρολυτών. Ορισμένα ενεργειακά ποτά περιέχουν ηλεκτρολύτες, αλλά και υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει προβλήματα σε ασθενείς που πάσχουν από διαβήτη, επομένως διαβάστε προσεκτικά την ετικέτα.