Μετά την επιτυχία των mRNA εμβολίων της COVID-19, αρκετές φαρμακευτικές εταιρείες αποφάσισαν να εξερευνήσουν περισσότερο τη χρησιμότητα της τεχνολογίας αυτής σε άλλες παθήσεις, μεταξύ των οποίων και ο καρκίνος.
Προσφάτως μάλιστα, η BioNTech, η οποία είχε αναπτύξει το ένα από τα δύο mRNA εμβόλια που κυκλοφόρησαν για την COVID-19, ανακοίνωσε μία συμφωνία που έκανε με την κυβέρνηση της Μεγάλης Βρετανίας. Σύμφωνα με την παραπάνω συμφωνία, η εταιρεία θα διαθέσει εξατομικευμένα mRNA εμβόλια για την αντιμετώπιση του καρκίνου σε 10.000 ασθενείς μέχρι το 2030.
«Ο στόχος μας είναι να επιταχύνουμε την ανάπτυξη ανοσοθεραπειών και εμβολίων χρησιμοποιώντας μία τεχνολογία την οποία αναπτύσσουμε εδώ και σχεδόν 20 χρόνια», υποστήριξε ο CEO της BioNTech, Ugur Sahin.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η συνεργασία της εταιρείας του με τη Μεγάλη Βρετανία θα βοηθήσει στην ανάπτυξη εμβολίων για τον καρκίνο και τις λοιμώξεις που θα ωφελήσουν εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως.
Τα mRNA Εμβόλια
Ο όρος mRNA αναφέρεται στο «αγγελιαφόρο RNA» (messenger RNA). Το mRNA δημιουργείται με βάση συγκεκριμένα τμήματα του DNA και μεταφέρει την πληροφορία για την παραγωγή συγκεκριμένων πρωτεϊνών.
Αντίθετα με τη χημειοθεραπεία, η οποία καταστρέφει και άλλα είδη κυττάρων εκτός από τα νεοπλασματικά, οι ανοσοθεραπείες που βασίζονται στην τεχνολογία του mRNA στοχεύουν αποκλειστικά τον καρκίνο και δεν επηρεάζουν τα φυσιολογικά κύτταρα του οργανισμού.
Τα εμβόλια mRNA πρακτικά περιέχουν μία σταθερή αλληλουχία mRNA που μεταφέρει την πληροφορία για την παραγωγή ενός συγκεκριμένου αντιγόνου. Ο οργανισμός ακολούθως αναγνωρίζει αυτό το αντιγόνο και αναπτύσσει ανοσία γι’ αυτό.
Αυτό σημαίνει ότι όταν μελλοντικά το ανοσοποιητικό σύστημα εκτεθεί φυσικά σε αυτό το αντιγόνο θα έχει ήδη προετοιμαστεί για να το αντιμετωπίσει.
Αν και τα mRNA εμβόλια είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν σε ευρεία κλίμακα (όπως είδαμε από τα εμβόλια της COVID-19), η τεχνολογία αυτή μπορεί να δημιουργήσει και εξατομικευμένες θεραπείες για τον καρκίνο.
Ουσιαστικά, οι γιατροί αναλύουν συγκεκριμένα αντιγόνα που βρίσκονται στα νεοπλάσματα των ασθενών και ακολούθως δημιουργούν, με βάση αυτά τα αντιγόνα, συγκεκριμένα mRNA εμβόλια για την αντιμετώπιση των παραπάνω νεοπλασμάτων.
Με τον τρόπο αυτό, το εμβόλιο που δημιουργείται είναι εξατομικευμένο για τον κάθε ασθενή καθώς στοχεύει συγκεκριμένα τις μεταλλάξεις των νεοπλασματικών κυττάρων του τελευταίου.
Η BioNTech αναπτύσσει αυτή τη στιγμή εμβόλια τα οποία έχει σκοπό να χορηγήσει σε ασθενείς με προχωρημένες μορφές καρκίνου που έχει δώσει ήδη μεταστάσεις, καθώς και σε ασθενείς που έχουν λάβει ήδη θεραπεία και θέλουν να αποτρέψουν μία επανεμφάνιση του καρκίνου.
Πόσο Αποτελεσματικά είναι τα Εμβόλια mRNA στην Αντιμετώπιση του Καρκίνου;
Πρώιμα δεδομένα από κλινικές δοκιμές που εξέτασαν την αποτελεσματικότητα των mRNA εμβολίων στην αντιμετώπιση του καρκίνου, κατέληξαν σε πολύ θετικά αποτελέσματα.
Για παράδειγμα, μία πρόσφατη κλινική δοκιμή της Moderna εξέτασε το εξατομικευμένο εμβόλιο mRNA-4157 στην αντιμετώπιση καρκίνων που σχετίζονται με λοιμώξεις, όπως για παράδειγμα ο καρκίνος του τραχήλου που συνδέεται με τον ιό HPV.
Στην κλινική δοκιμή αυτή, οι επιστήμονες συνδύασαν το εμβόλιο για τον καρκίνο που ανέπτυξαν με ένα φάρμακο (pembrolizumab). Όπως διαπίστωσαν, οι εθελοντές που έκαναν το εμβόλιο και πήραν το παραπάνω φάρμακο είχαν 44% μειωμένο κίνδυνο θανάτου σε σχέση με αυτούς που πήραν μόνο το φάρμακο.
Πότε θα Κυκλοφορήσουν τα mRNA Εμβόλια για τον Καρκίνο στην Ευρώπη;
Οι κλινικές δοκιμές των mRNA εμβολίων για τον καρκίνο τόσο της Moderna όσο και της BioNTech βρίσκονται αυτή τη στιγμή στις φάσεις 1 ή 2. Προς το παρόν καμία εταιρεία δεν έχει ξεκινήσει ακόμα κλινικές δοκιμές φάσης 3, επομένως θα χρειαστούν τουλάχιστον 3-5 χρόνια ακόμα μέχρι να γίνει αίτηση έγκρισης για τα παραπάνω εμβόλια στον ΕΜΑ.
Το εμβόλιο που βρίσκεται στο πλέον προχωρημένο στάδιο της ανάπτυξης είναι αυτό της Moderna, το οποίο αναμένεται να ξεκινήσει τις κλινικές δοκιμές φάσης 3 εντός του 2023.
Φωτογραφία: Ron Lach