Στους ασθενείς με κατάθλιψη, τα υψηλά επίπεδα της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP) στο αίμα συνδέονται με μειωμένη αποτελεσματικότητα των εκλεκτικών αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRI), όπως διαπίστωσε μία νέα μελέτη που εξέτασε συνολικά περισσότερους από 900 ασθενείς.
Προηγούμενες μελέτες είχαν παρατηρήσει επίσης ότι τα επίπεδα της CRP μπορεί να επηρεάσουν την αποτελεσματικότητα των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, ωστόσο οι μελέτες αυτές είχαν μικρό μέγεθος και είχαν εξετάσει συγκεκριμένους πληθυσμούς, επομένως δεν είχαμε δεδομένα από μεγάλες μελέτες στον πραγματικό κόσμο.
Στη νέα τους έρευνα, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Journal of Affective Disorders, η επιστημονική ομάδα ανέλυσε δεδομένα για ασθενείς ηλικίας 12-60 ετών με κατάθλιψη που είχαν κάνει εξετάσεις για τα επίπεδα της CRP.
Οι ασθενείς χωρίστηκαν σε 2 ομάδες ανάλογα με τα επίπεδα της CRP:
- Χαμηλή (< 1mg/L): 709 ασθενείς
- Υψηλή (>1mg/L): 209 ασθενείς
Ακολούθως οι επιστήμονες εξέτασαν την αποτελεσματικότητα διαφόρων αντικαταθλιπτικών φαρμάκων στους ασθενείς της κάθε ομάδας. Οι κατηγορίες φαρμάκων που εξετάστηκαν ήταν:
- Οι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης της σεροτονίνης (SSRI)
- Οι αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης-νορεπινεφρίνης (SNRI)
- Οι αγωνιστές του υποδοχέα της μελατονίνης (MT)
- Τα νορεπινεφρινεργικά και σεροτονεργικά αντικαταθλιπτικά (NaSSA)
Συνολικά, η αποτελεσματικότητα των SSRI ήταν πολύ υψηλότερη στην ομάδα των ασθενών που είχε χαμηλή CRP συγκριτικά με τους ασθενείς που είχαν υψηλή CRP. Στους τελευταίους ασθενείς, τα SNRI ήταν περισσότερο αποτελεσματικά από τα SSRI, όπως διαπίστωσαν οι συγγραφείς.
Μία θεωρία που μπορεί πιθανώς να εξηγήσει την παραπάνω διαφορά στην αποτελεσματικότητα αφορά τη σύνδεση ανάμεσα στη CRP και το δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ). Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι τα SSRI γενικά είναι λιγότερο αποτελεσματικά στους παχύσαρκους ασθενείς.
Μία άλλη θεωρία είναι ότι όταν αυξάνεται η φλεγμονή στον οργανισμό, οι νευρώνες, τα μικρογλοία και τα μακροφάγα ανταποκρίνονται ενεργοποιώντας μεταβολικές οδούς σε κυτταρικό επίπεδο.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η έναρξη της θεραπείας με αντικαταθλιπτικά φάρμακα δεν επηρέασε τα επίπεδα της CRP σε κανέναν ασθενή, γεγονός που επιβεβαιώνει τη χρησιμότητα του παραπάνω βιοδείκτη.
Το γεγονός ότι η αποτελεσματικότητα των SNRI ήταν υψηλότερη από αυτή των SSRI στους ασθενείς με υψηλή CRP, χωρίς ωστόσο να παρατηρείται διαφοροποίηση στους ασθενείς με χαμηλή CRP, πιθανώς δείχνει ότι τα SNRI έχουν μεγαλύτερη αντιφλεγμονώδη δράση σε σχέση με τα SSRI, κάτι που έχει αποδειχθεί και από προηγούμενες μελέτες.
Ένας περιορισμός της έρευνας ήταν ότι δεν είχε αρκετούς ασθενείς που έπαιρναν MT ή NaSSA, επομένως οι παρατηρήσεις της για αυτές τις κατηγορίες φαρμάκων δεν ήταν τόσο ισχυρές.
Ωστόσο, ιδιαίτερα αναφορικά με τα SSRI, η έρευνα δείχνει ότι τα επίπεδα της CRP είναι ένας παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει την αποτελεσματικότητά τους στον πραγματικό κόσμο και αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να γνωρίζουν οι γιατροί.
Φωτογραφία: SHVETS production