Ακόμα και η ήπια COVID-19 μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη δομή και τη λειτουργικότητα του εγκεφάλου, σύμφωνα με τα πρώιμα δεδομένα μίας νέας μεγάλης μελέτης.
«Από τις παρατηρήσεις μας φαίνεται ότι η νόσος προκαλεί εκτεταμένες αλλαγές στην επικοινωνία του εγκεφάλου, καθώς και στη δομή του, ιδιαίτερα σε ασθενείς με ιστορικό κατάθλιψης και άγχος που παρουσιάζουν συμπτώματα long COVID», αναφέρουν οι συγγραφείς της παραπάνω μελέτης.
«Η έκταση των παραπάνω αλλαγών δείχνει ότι πιθανώς μπορεί να επηρεαστεί η μνήμη και η σκέψη των ασθενών μακροπρόθεσμα, επομένως είναι απαραίτητο να αναζητήσουμε άμεσα μέτρα πρόληψης ή θεραπείες για το παραπάνω φαινόμενο», πρόσθεσαν.
Τα δεδομένα της παραπάνω έρευνας θα παρουσιαστούν επίσημα στο ετήσιο συνέδριο του American Academy of Neurology (AAN) που θα διεξαχθεί τον Απρίλιο.
Συρρίκνωση του Εγκεφάλου
Ορισμένες έρευνες έχουν δείξει ότι αρκετοί ασθενείς με ιστορικό COVID-19 παρουσιάζουν συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης μετά την ανάρρωσή τους από τον ιό, ωστόσο ελάχιστες μελέτες ασχολήθηκαν με τις αλλαγές που προκαλεί η COVID-19 στον εγκέφαλο.
Στην παρούσα μελέτη συμμετείχαν συνολικά 254 ενήλικες (117 γυναίκες, 77 άνδρες, μέση ηλικία 41) που παρουσίασαν ήπια συμπτώματα όταν νόσησαν από COVID-19 (82 ημέρες κατά μέσο όρο πριν την εγγραφή τους στη μελέτη). Συνολικά 102 εθελοντές παρουσίασαν συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους, ενώ 152 δεν εκδήλωσαν κανένα από τα παραπάνω συμπτώματα.
Στις απεικονιστικές εξετάσεις του εγκεφάλου, οι εθελοντές με άγχος και κατάθλιψη είχαν ατροφία στο μεταιχμιακό σύστημα του εγκεφάλου, το οποίο εμπλέκεται στη μνήμη και τη ρύθμιση των συναισθημάτων.
Αντιθέτως, σε αυτούς που δεν είχαν συμπτώματα άγχους ή κατάθλιψης, καθώς και σε μία ομάδα ελέγχου χωρίς ιστορικό COVID-19, δεν παρατηρήθηκε συρρίκνωση της παραπάνω περιοχής του εγκεφάλου.
Οι επιστήμονες της μελέτης παρατήρησαν επίσης «σημαντική» διαταραχή των λειτουργικών συνδέσεων στους ασθενείς με ιστορικό COVID-19 και συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους.
Στις ειδικές αναλύσεις που έκαναν, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι οι ασθενείς αυτοί είχαν σημαντικές λειτουργικές αλλαγές σε καθένα από τα 12 δίκτυα που εξετάστηκαν, ενώ οι ασθενείς που δεν είχαν συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους είχαν μεταβολές σε 5 μόνο δίκτυα.
Ασαφείς Μηχανισμοί
«Προς το παρόν δεν γνωρίζουμε ακόμα σε ποιους μηχανισμούς αποδίδονται οι μεταβολές που παρατηρήσαμε στον εγκέφαλο. Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι τα συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους συνδέονται με τη φλεγμονή. Ωστόσο, θεωρούμε ότι οι παραπάνω αλλαγές στον εγκέφαλο είναι αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης αρκετών παραγόντων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι οι αλλαγές που παρατηρήσαμε ήταν ακόμα και σε ασθενείς που παρουσίασαν ήπια συμπτώματα», αναφέρουν οι συγγραφείς της μελέτης.
Σήμερα, γνωρίζουμε ότι αρκετοί ασθενείς με ιστορικό COVID-19 παρουσιάζουν συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης, τα οποία έχουν ενταχθεί στη συμπτωματολογία της long COVID. Προφανώς, επειδή μπορεί να επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό τη ζωή των ασθενών, είναι απαραίτητο να αντιμετωπιστούν άμεσα.
Ένας περιορισμός της παρούσας μελέτης ήταν ότι οι ασθενείς ανέφεραν μόνοι τους τα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης.
Φωτογραφία: Vlada Karpovich