Έχουν περάσει ήδη πάνω από 3 χρόνια από το πρώτο περιστατικό της COVID-19. Έκτοτε έχουν καταγραφεί εκατοντάδες εκατομμύρια περιστατικά σε όλο τον κόσμο.
Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε εκτεθεί στον ιό SARS-CoV-2 τουλάχιστον μία φορά και καθώς ο ιός συνεχίζει να εξαπλώνεται, το ποσοστό του πληθυσμού που δεν έχει ιστορικό λοίμωξης με τον ιό γίνεται όλο και πιο μικρό. Ακόμα και αν θεωρήσουμε ότι ένα ποσοστό του πληθυσμού έχει μολυνθεί χωρίς να παρουσιάσει συμπτώματα και να κάνει εξετάσεις, καταλαβαίνουμε ότι ο αριθμός των ατόμων που δεν έχουν μολυνθεί από τον ιό είναι ακόμα μικρότερος.
Πώς κατάφεραν όμως οι άνθρωποι αυτοί να μην μολυνθούν ποτέ από τον ιό; Μήπως είχαν ανοσία σε αυτόν πριν την πανδημία; Μήπως είχαν κάποια μετάλλαξη που τους προστατεύει από τον ιό; Ή μήπως είναι απλά θέμα τύχης και θα μολυνθούν κάποια στιγμή στο μέλλον όπως οι περισσότεροι άλλοι άνθρωποι;
Δυστυχώς ακόμα δεν γνωρίζουμε ποια είναι η απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα. Αν και η έρευνα κατάφερε να αναπτύξει αποτελεσματικά εμβόλια και θεραπείες μέσα σε 1 χρόνο το 2020, έκτοτε η χρηματοδότηση των ερευνών για την COVID-19 έχει περιοριστεί σε μεγάλο βαθμό.
Παρ’ όλ’ αυτά, ορισμένες μελέτες ασχολήθηκαν με τους γενετικούς παράγοντες που επηρεάζουν τον κίνδυνο COVID-19.
Είναι Κληρονομική η Ανθεκτικότητα στην COVID-19;
Η μελέτη COVID Human Genetic Effort εξέτασε εθελοντές που είχαν ιστορικό έκθεσης στον ιό αλλά τελικά δεν μολύνθηκαν από αυτόν. Τέτοιοι εθελοντές ήταν για παράδειγμα διάφοροι επαγγελματίες υγείας που ασχολήθηκαν με περιστατικά COVID-19 ή άτομα που είχαν ασθενή με COVID-19 στο στενό οικογενειακό τους περιβάλλον.
Η μελέτη αυτή λοιπόν έχει ως στόχο να αναλύσει το DNA των παραπάνω εθελοντών και να αναζητήσει μεταλλάξεις οι οποίες πιθανώς προσφέρουν προστασία από τον SARS-CoV-2. Οι μεταλλάξεις αυτές μπορεί να αφορούν κυτταρικούς υποδοχείς ή ένζυμα που χρησιμοποιεί ο ιός για να εισέλθει στα κύτταρα ή γονίδια που εμπλέκονται με την ανοσιακή απόκριση στις λοιμώξεις.
Διάφορες μελέτες αυτού του είδους έχουν καταφέρει ήδη να ανακαλύψουν γενετικές μεταλλάξεις που προσφέρουν ανθεκτικότητα σε άλλες λοιμώξεις, όπως για παράδειγμα ο ιός HIV και οι νοροϊοί. Αν κατανοήσουμε γιατί οι μεταλλάξεις αυτές προσφέρουν προστασία από τα παραπάνω παθογόνα, τότε θα μπορούμε πιθανώς να αναπτύξουμε θεραπείες που θα χρησιμοποιούν τον παραπάνω μηχανισμό.
Είναι όμως αυτό κάτι τόσο απλό όσο ακούγεται; Παρά το γεγονός ότι γνωρίζουμε σήμερα ποιες μεταλλάξεις προστατεύουν ορισμένα άτομα από τους νοροϊούς, δεν έχουμε καταφέρει ακόμα να αναπτύξουμε ένα εμβόλιο για αυτούς τους ιούς.
Από τα παραπάνω φαίνεται ότι πιθανώς η ανθεκτικότητα ορισμένων ατόμων στην COVID-19 δεν αποδίδεται σε 1 συγκεκριμένο γονίδιο αλλά στην αλληλεπίδραση αρκετών γονιδίων. Προφανώς, όσο περισσότερα είναι τα γονίδια που προστατεύουν από τον ιό, τόσο πιο δύσκολο είναι να αναπτυχθεί μία θεραπεία που θα στοχεύει όλα τα παραπάνω γονίδια, χωρίς ωστόσο να προκαλεί ανεπιθύμητες ενέργειες.
Ωστόσο, αν κατανοήσουμε ποιες είναι οι μεταλλάξεις που προστατεύουν τα άτομα αυτά από τη μόλυνση με τον ιό, τότε θα μπορούμε να εξακριβώσουμε καλύτερα πως καταφέρνει ο ιός να μολύνει τους ασθενείς και να προκαλεί νόσηση. Με άλλα λόγια η εξερεύνηση του παραπάνω μηχανισμού έχει ίσως ενδιαφέρον για ακαδημαϊκούς λόγους και ίσως όχι τόσο για κλινικούς.
Αν και σίγουρα θα χρειαστεί αρκετός χρόνος μέχρι να έχουμε σαφή αποτελέσματα από τις παραπάνω μελέτες, οι επιστήμονες αυτή τη στιγμή πιστεύουν ότι αυτοί που δεν έχουν μολυνθεί ακόμα από τον SARS-CoV-2 πιθανώς έχουν γονίδια που τους προστατεύουν από τον ιό.
Φωτογραφία: SHVETS production