Τα πρώτα 2 χρόνια της πανδημίας, ο αριθμός των θανάτων παγκοσμίως παρουσίασε αύξηση τόσο εξ’ αιτίας της COVID-19, όσο και άλλων αιτίων. Ωστόσο, σύμφωνα με μία νέα ανάλυση που δημοσιεύτηκε πριν από λίγες ημέρες, οι ηλικιακές ομάδες στις οποίες διαπιστώθηκε αύξηση του αριθμού των θανάτων δεν ήταν οι ίδιες σε αυτό το διάστημα.
Ακόμα και αν αφαιρέσουμε τους θανάτους από την COVID-19, τα δύο πρώτα χρόνια της πανδημίας καταγράφηκαν περισσότεροι θάνατοι σε σχέση με τα 5 χρόνια πριν την εμφάνιση του ιού. Ωστόσο, αν και τον πρώτο χρόνο παρατηρήθηκαν περισσότεροι θάνατοι στα άτομα άνω των 65, το δεύτερο έτος της πανδημίας ο ιός προκάλεσε περισσότερους θανάτους στα άτομα μέσης ηλικίας, όπως υποστηρίζει η μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Health Care Management Science.
«Αν δεν είχε εμφανιστεί ποτέ ο ιός SARS-CoV-2, αρκετοί από τους παραπάνω ανθρώπους θα ζούσαν ακόμα σήμερα. Οι ασθενείς αυτοί κατέληξαν όχι μόνο από την COVID-19, αλλά και ως αποτέλεσμα μίας σειράς αλλαγών στην κοινωνία που έγιναν εξ’ αιτίας της πανδημίας. Το ερώτημα λοιπόν είναι τι μπορούμε να κάνουμε για να αποφύγουμε ένα αντίστοιχο ενδεχόμενο στο μέλλον», αναφέρουν οι συγγραφείς της μελέτης.
Η έρευνά τους βασίστηκε σε μία ανάλυση του 2021 που είχε εξετάσει τα αίτια θανάτου για τα δύο πρώτα χρόνια της πανδημίας. Η νέα ανάλυση προσφέρει σημαντικά δεδομένα για τα ποσοστά θανάτων σε διάφορους πληθυσμούς κάθε χρόνο, σύμφωνα με τα δεδομένα που δημοσιεύει τακτικά το CDC των ΗΠΑ.
«Το δεύτερο έτος της πανδημίας παρατηρήσαμε αύξηση των θανάτων στα άτομα μέσης ηλικίας, ενώ στους ηλικιωμένους οι θάνατοι μειώθηκαν», αναφέρουν οι συγγραφείς.
Η μείωση των θανάτων στους ηλικιωμένους αποδίδεται πιθανώς στο γεγονός ότι αρκετοί ασθενείς που θα κατέληγαν αργότερα για άλλα αίτια, κατέληξαν νωρίτερα εξ’ αιτίας της πανδημίας. Ένας άλλος παράγοντας που μπορεί να εξηγήσει τη μείωση των περιστατικών στους ηλικιωμένους είναι τα εμβόλια τα οποία είχαν ήδη αρχίσει να χορηγούνται σε αυτό τον πληθυσμό στο δεύτερο έτος της πανδημίας.
Όπως προαναφέρθηκε, ο αριθμός των θανάτων στα άτομα ηλικίας 25-54 ετών αυξήθηκε σημαντικά το δεύτερο έτος της πανδημίας. Οι επιστήμονες απέδωσαν το φαινόμενο αυτό σε διάφορους παράγοντες.
«Γνωρίζουμε ότι το στέλεχος Δέλτα εμφανίστηκε και κυκλοφόρησε περισσότερο το δεύτερο έτος της πανδημίας και, όπως φαίνεται, επηρέασε περισσότερο τα άτομα νεαρής και μέσης ηλικίας. Άλλες έρευνες έχουν δείξει επίσης ότι η εφαρμογή των μέτρων πρόληψης περιορίστηκε σημαντικά στο ίδιο διάστημα», τόνισε η επιστημονική ομάδα.
Αν και ορισμένοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η αύξηση των θανάτων από αίτια εκτός της COVID-19 αποδίδεται πιθανώς στην καθυστέρηση των τσεκ-απ, τη διαταραχή των θεραπειών για χρόνια νοσήματα, καθώς και άλλα προβλήματα στα συστήματα υγείας κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η ομάδα της παρούσας μελέτης υποστήριξε ότι δεν είναι δυνατό να γνωρίζουμε ακριβώς τα αίτια του παραπάνω φαινομένου χωρίς να εξετάσουμε δεδομένα σε πραγματικό χρόνο.
«Ένας από τους λόγους που τα μέτρα πρόληψης για τον περιορισμό της πανδημίας δεν ήταν ιδανικά είναι ότι δεν μπορούμε να συλλέξουμε δεδομένα αρκετά γρήγορα. Αυτό πρακτικά μάς αναγκάζει να λάβουμε αποφάσεις με ελλιπή δεδομένα», εξήγησε η ομάδα.
Η επιστημονική ομάδα σκοπεύει να συνεχίσει τη συλλογή δεδομένων αναφορικά με τους θανάτους τόσο στα άτομα μέσης ηλικίας όσο και στους ηλικιωμένους προκειμένου να διαπιστώσει αν υπάρχει τάση επαναφοράς στα επίπεδα προ πανδημίας.
«Είναι σημαντικό να αναλύσουμε τι συνέβη στην πανδημία της COVID-19 έτσι ώστε να μπορούμε να αντιμετωπίσουμε ευκολότερα αντίστοιχες καταστάσεις σε κάποια μελλοντική πανδημία», καταλήγει η μελέτη.
Φωτογραφία: Markus Spiske