Από την αρχή της πανδημίας πριν από περίπου 3.5 χρόνια, σχεδόν 7 εκατομμύρια ασθενείς κατέληξαν από τον ιό SARS-CoV-2. Ωστόσο, υπήρχαν και ασθενείς που, αν και μολύνθηκαν αρκετές φορές με τον ιό, δεν παρουσίασαν ποτέ κανένα σύμπτωμα από αυτόν.
Σύμφωνα με μία έρευνα που δημοσιεύτηκε προσφάτως στο περιοδικό Nature, το γεγονός αυτό οφείλεται στην παρουσία ενός γονιδίου και συγκεκριμένα του HLA-B*15:01.
Η επιστημονική ομάδα της έρευνας, η οποία προέρχεται από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια των ΗΠΑ, μέσω μίας σειράς πειραμάτων, παρατήρησε ότι 1 στους 5 ασθενείς με ήταν ασυμπτωματικοί κατά τη διάρκεια της COVID-19 λοίμωξης, είχαν το παραπάνω γονίδιο. Μάλιστα, η ομάδα παρατήρησε ότι οι φορείς του παραπάνω γονιδίου είχαν ανοσιακά κύτταρα που μπορούν να αναγνωρίσουν τον ιό SARS-CoV-2, ακόμα και αν δεν υπήρχε ιστορικό προηγούμενης έκθεσης στον ιό.
«Οι περισσότερες έρευνες ασχολήθηκαν με τους ασθενείς που νοσούν σοβαρά από COVID-19. Ωστόσο, εξετάζοντας τους ασυμπτωματικούς ασθενείς μπορούμε να εξερευνήσουμε καλύτερα τα χαρακτηριστικά που επιτρέπουν στον οργανισμό να αντιμετωπίσει γρήγορα τον ιό», υποστηρίζουν οι συγγραφείς.
Τα γονίδια HLA (Human Leucocyte Antigen) παράγουν ανοσιακές πρωτεΐνες που υποστηρίζουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Οι πρωτεΐνες αυτές ουσιαστικά παρουσιάζουν τμήματα των παθογόνων στα Τ λεμφοκύτταρα, έτσι ώστε τα τελευταία να μπορούν να καταστρέψουν τα παθογόνα.
«Προφανώς καταλαβαίνουμε ότι όσο πιο νωρίς αναγνωρίσουμε τον εχθρό, τόσο πιο εύκολα μπορούμε να τον αντιμετωπίσουμε», υποστήριξαν οι συγγραφείς υπογραμμίζοντας το ρόλο των HLA.
Η επιστημονική ομάδα εξέτασε δεδομένα γενετικών αναλύσεων από 29.947 εθελοντές που είχαν δώσει δείγματα μυελού των οστών, προκειμένου να εξερευνήσουν αν συγκεκριμένα αλληλόμορφα του HLA συνδέονται με ασυμπτωματική COVID-19 λοίμωξη. Από τους παραπάνω εθελοντές 1.428 δεν είχαν κάνει κάποιο από τα εμβόλια της COVID-19 και από αυτούς οι 136 ήταν ασυμπτωματικοί όταν μολύνθηκαν με τον ιό.
Από τις αναλύσεις της ομάδας διαπιστώθηκε ότι το 20% των ασυμπτωματικών εθελοντών είχαν τουλάχιστον 1 γονίδιο HLA-B*15:01, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην ομάδα που παρουσίασε συμπτώματα ήταν 9%.
Περαιτέρω αναλύσεις έδειξαν ότι όσοι είχαν 1 αντίγραφο του γονιδίου είχαν διπλάσια πιθανότητα να μην παρουσιάσουν συμπτώματα από τον SARS-CoV-2, ενώ όσοι είχαν 2 αντίγραφα είχαν 8 φορές αυξημένη πιθανότητα να είναι ασυμπτωματικοί.
Όπως προαναφέρθηκε, η ομάδα διαπίστωσε επίσης ότι η παρουσία του παραπάνω γονιδίου προσέδιδε ανοσία στον SARS-CoV-2 μέσω των Τ λμεφοκυττάρων, παρά το γεγονός ότι οι ασθενείς δεν είχαν εκτεθεί ποτέ στον ιό. Σύμφωνα με την ομάδα, το φαινόμενο αυτό πιθανώς συνδέεται με τις ομοιότητες του ιού SARS-CoV-2 με τους εποχικούς κορονοϊούς.
Σήμερα, περίπου το 10% του πληθυσμού της Ευρώπης φέρει το γονίδιο HLA-B*15:01. Στους υπόλοιπους πληθυσμούς, το γονίδιο αυτό είναι σχετικά σπάνιο.
«Οι παρατηρήσεις μας έχουν ιδιαίτερη σημασία καθώς αποκαλύπτουν τους μηχανισμούς που συνδέονται με την ασυμπτωματική COVID-19 λοίμωξη και ανοίγουν το δρόμο για την ανάπτυξη φαρμάκων που θα ενισχύουν τον παραπάνω μηχανισμό σε ασθενείς χωρίς το γονίδιο HLA-B*15:01», καταλήγει η ομάδα.
Φωτογραφία: Anna Shvets