Κατά τη διάρκεια της πανδημίας χορηγήθηκαν αρκετές θεραπείες για την αντιμετώπιση της COVID-19, οι οποίες ωστόσο δεν ήταν εξίσου αποτελεσματικές. Μεταξύ αυτών ήταν και αρκετές θεραπείες μονοκλωνικών αντισωμάτων οι οποίες, αν και είχαν πάρει επείγουσα έγκριση από το FDA και άλλους φορείς, δεν είχαν δοκιμαστεί ποτέ στο παρελθόν σε τόσο μεγάλη κλίμακα.
Μία ανάλυση που δημοσιεύτηκε πριν από λίγες ημέρες στο Annals of Internal Medicine αποφάσισε να εξετάσει την αποτελεσματικότητα των θεραπειών μονοκλωνικών αντισωμάτων οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
«Ο ιός SARS-CoV-2 μεταλλάσσεται συνεχώς. Ως αποτέλεσμα, τα τελευταία χρόνια αρκετές θεραπείες μονοκλωνικών αντισωμάτων που είχαν εγκριθεί τελικά αποσύρθηκαν, ενώ μερικές που είχαν αρχικά αποσυρθεί μετά κυκλοφόρησαν εκ νέου. Αναλύοντας δεδομένα από τη βάση UPMC καταφέραμε να επιβεβαιώσουμε ότι συνολικά, οι θεραπείες μονοκλωνικών αντισωμάτων που χορηγήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας έσωσαν ζωές και περιόρισαν τον αριθμό των νοσηλειών», αναφέρουν οι συγγραφείς της μελέτης.
Τα μονοκλωνικά αντισώματα είναι τεχνητά αντισώματα ανθρώπου που στοχεύουν ένα συγκεκριμένο παθογόνο. Οι θεραπείες μονοκλωνικών αντισωμάτων που χορηγήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας προλάμβαναν τη μόλυνση των κυττάρων από τον SARS-CoV-2, ενώ παράλληλα περιόριζαν τον πολλαπλασιασμό του ιού.
Στο διάστημα από το 2020 μέχρι το 2022 εγκρίθηκαν συνολικά 5 διαφορετικά μονοκλωνικά αντισώματα τα οποία χορηγήθηκαν σε άτομα ηλικίας άνω των 12 ετών με παράγοντες κινδύνου για τη σοβαρή COVID-19. Όταν εμφανίστηκαν νέα στελέχη του ιού, τα μονοκλωνικά αντισώματα δεν ήταν πλέον αποτελεσματικά και αντικαταστάθηκαν από άλλα.
Στις αναλύσεις που έκανε η επιστημονική ομάδα της παρούσας μελέτης εξέτασε 2.571 ασθενείς που πήραν μονοκλωνικά αντισώματα από τα τέλη του 2020 μέχρι τις 30 Νοεμβρίου του 2022. Στην ανάλυση εξετάστηκε επίσης μία ομάδα ελέγχου 5.135 ασθενών με COVID-19 που μπορούσαν να πάρουν μονοκλωνικά αντισώματα αλλά δεν πήραν τις θεραπείες αυτές.
Οι ασθενείς που πήραν μονοκλωνικά αντισώματα εντός 2 ημερών από τη διάγνωση της COVID-19 είχαν 39% μειωμένο κίνδυνο νοσηλείας και θανάτου σε σχέση με αυτούς που δεν πήραν μονοκλωνικά αντισώματα. Τα φάρμακα ήταν μάλιστα περισσότερο αποτελεσματικά στους ανοσοκατεσταλμένους.
Οι ασθενείς που είχαν μολυνθεί με τα στελέχη Άλφα ή Δέλτα είχαν περισσότερα οφέλη από τις θεραπείες μονοκλωνικών αντισωμάτων, πιθανώς γιατί την εποχή που κυκλοφόρησαν τα στελέχη αυτά, σχεδόν κανένας δεν είχε προηγούμενη ανοσία, ενώ και τα συμπτώματα που προκαλούσαν ήταν πιο σοβαρά. Την εποχή που κυκλοφόρησε το στέλεχος Όμικρον, τα συμπτώματα του ιού είχαν πλέον περιοριστεί και επομένως οι θεραπείες προσέφεραν λιγότερα οφέλη.
«Αυτή τη στιγμή ο κίνδυνος από την COVID-19 έχει περιοριστεί σημαντικά. Ωστόσο, όλοι γνωρίζουμε ότι ο ιός μεταλλάσσεται συνεχώς και επομένως δεν αποκλείεται στο μέλλον να εμφανιστεί κάποιο νέο πιο σοβαρό στέλεχος. Αν συμβεί αυτό, η έρευνά μας δείχνει ότι θα μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε με νέα μονοκλωνικά αντισώματα», καταλήγει η μελέτη.
Φωτογραφία: Stephen Andrews