Οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν ότι το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο για διάφορες μορφές καρκίνου με σημαντικότερο τον καρκίνο του πνεύμονα. Ωστόσο, αυτό που δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι είναι ότι το κάπνισμα αυξάνει και τον κίνδυνο ψυχικών νόσων.
Διάφορες μελέτες μέχρι σήμερα είχαν δείξει ότι υπάρχει ισχυρή σύνδεση ανάμεσα στο ιστορικό καπνίσματος και τον κίνδυνο ψυχιατρικών νόσων. Καμία έρευνα, ωστόσο, δεν κατάφερε να δείξει την κατεύθυνση της παραπάνω σύνδεσης. Το ερώτημα αυτό απάντησε μία νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Aarhus στον Καναδά που δημοσιεύτηκε πριν από λίγες ημέρες στο περιοδικό Acta Psychiatrica Scandinavica.
«Η έρευνά μας έδειξε ότι το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο ψυχιατρικών νόσων. Αν και δεν αποτελεί το μοναδικό αίτιο, από τις αναλύσεις που κάναμε διαπιστώσαμε ότι το ιστορικό καπνίσματος συνδέεται με 250% αυξημένο κίνδυνο νοσηλείας με ψυχιατρικές νόσους», υποστηρίζουν οι συγγραφείς της μελέτης.
Δεδομένα από 350.000 Εθελοντές
Για τις αναλύσεις τους, οι επιστήμονες της παρούσας μελέτης χρησιμοποίησαν δεδομένα από τη βάση UK Biobank, μία από τις μεγαλύτερες βάσεις δεδομένων σε όλο τον κόσμο. Η βάση αυτή περιέχει γενετικά δεδομένα για περισσότερους από 500.000 εθελοντές, καθώς και πληροφορίες σχετικά με τη διατροφή, τον τρόπο ζωής και την υγεία των τελευταίων.
«Οι προηγούμενες μελέτες δεν είχαν εξετάσει τη χρονική διαφορά ανάμεσα στην έναρξη του καπνίσματος και τη διάγνωση με κάποια ψυχιατρική νόσο. Οι περισσότεροι ασθενείς ξεκινούν το κάπνισμα πριν την ηλικία των 20 ετών, ενώ οι περισσότερες διαγνώσεις με ψυχιατρικές νόσους γίνονται μετά τα 30», εξηγούν οι συγγραφείς.
«Σχεδόν πάντοτε, η έναρξη του καπνίσματος προηγείται την διάγνωσης των ψυχιατρικών νόσων. Στο δείγμα που εξετάσαμε οι περισσότεροι εθελοντές ξεκίνησαν το κάπνισμα στα 17 και τελικά διαγνώστηκαν με κάποια ψυχιατρική νόσο μετά την ηλικία των 30 ετών», τόνισε η ομάδα.
Τα Γονίδια Επηρεάζουν την Πιθανότητα να Ξεκινήσουμε το Κάπνισμα
Περίπου το 90% των καπνιστών που εξετάστηκαν στην παρούσα μελέτη είχαν ξεκινήσει το κάπνισμα πριν την ηλικία των 20 ετών. Καταλαβαίνουμε επομένως ότι η πιθανότητα να ξεκινήσει κάποιος το κάπνισμα μετά τα 20 είναι πολύ χαμηλή.
Οι επιστήμονες της μελέτης τόνισαν επίσης ότι υπάρχει γονιδιακή επιβάρυνση αναφορικά με την πιθανότητα ενός ατόμου να ξεκινήσει το κάπνισμα. Μάλιστα, η ομάδα παρατήρησε συγκεκριμένα γονίδια που ήταν κοινά στους καπνιστές, ενώ και από μελέτες με διδύμους διαπιστώθηκε ότι πράγματι το ιστορικό καπνίσματος στην οικογένεια αυξάνει την πιθανότητα ενός ατόμου να καπνίζει.
«Στην έρευνά μας παρατηρήσαμε επίσης ότι οι εθελοντές που είχαν γονίδια που συνδέονται με το κάπνισμα αλλά τελικά δεν έγιναν καπνιστές, είχαν μειωμένο κίνδυνο να διαγνωστούν με ψυχιατρικές παθήσεις σε σχέση με αυτούς που είχαν τα παραπάνω γονίδια και κάπνισαν. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι το κάπνισμα είναι αυτό που αυξάνει τον κίνδυνο ψυχιατρικών νόσων», αναφέρει η ομάδα.
Μπορεί η Νικοτίνη να Προκαλεί Βλάβες στον Εγκέφαλο;
Το κάπνισμα συνδέθηκε με αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης, διπολικής διαταραχής και σχιζοφρένειας. Μία θεωρία που μπορεί να εξηγήσει ίσως το παραπάνω φαινόμενο, σύμφωνα με την ομάδα της μελέτης, είναι οι επιδράσεις της νικοτίνης στον εγκέφαλο.
Συγκεκριμένα, η ομάδα υποστήριξε ότι η νικοτίνη αναστέλλει την απορρόφηση της σεροτονίνης στον εγκέφαλο, γεγονός που πιθανώς συνδέεται με την κατάθλιψη καθώς οι ασθενείς που πάσχουν από τη νόσο δεν παράγουν επαρκείς ποσότητες σεροτονίνης.
Εξηγώντας περισσότερο τον παραπάνω μηχανισμό οι συγγραφείς τόνισαν ότι αρχικά η νικοτίνη αυξάνει την παραγωγή σεροτονίνης στον εγκέφαλο. Ωστόσο, με τη μακροχρόνια χρήση της ουσίας, τελικά η ουσία αναστέλλει την απορρόφηση της σεροτονίνης αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο κατάθλιψης και άγχους.
Καταλήγοντας, η ομάδα υποστήριξε ότι πιθανώς θα πρέπει να αυξηθεί το όριο ηλικίας για την αγορά των τσιγάρων, καθώς όπως φαίνεται στις μεγαλύτερες ηλικίες η πιθανότητα να ξεκινήσει κάποιος το κάπνισμα είναι μικρότερη.
Φωτογραφία: Alex Haraus