Ποια είναι η Ιδανική Διάρκεια Άσκησης για τη Διατήρηση των Γνωστικών Λειτουργιών στην Τρίτη Ηλικία;

Μία νέα μελέτη προσδιορίζει την ιδανική διάρκεια άσκησης στην τρίτη ηλικία για τη διατήρηση των γνωστικών λειτουργιών.

Βασιζόμενοι σε αποτελέσματα προηγουμένων ερευνών που είχαν αναδείξει θετική συσχέτιση μεταξύ της τακτικής άσκησης και της διατήρησης της υγείας του εγκεφάλου, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι 52 ώρες σε ένα διάστημα 6 μηνών είναι η ελάχιστη διάρκεια που χρειάζεται να ασκηθεί ένας ηλικιωμένος για να βελτιώσει τις γνωστικές του λειτουργίες.

Στην πραγματικότητα, ο συνολικός χρόνος άσκησης ήταν ο σημαντικότερος παράγοντας που συνδέεται με την ταχύτητα επεξεργασίας δεδομένων και την προσοχή, την εκτελεστική λειτουργία και τις γνωστικές λειτουργίες σε μία συστηματική μελέτη 98 τυχαιοποιημένων ελεγχομένων ερευνών. Το εύρημα αυτό συνιστά ότι η βελτίωση των γνωστικών λειτουργιών από την άσκηση δρα στις ίδιες δομές που επηρεάζονται από τη γήρανση.

Η άσκηση με διάρκεια περίπου 1 ώρα κάθε φορά μέχρι να ολοκληρωθεί ο στόχος των 52 ωρών σχετίστηκε με βελτίωση των γνωστικών λειτουργιών στους υγιείς ηλικιωμένους, σε αυτούς με ήπια έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών αλλά και σε αυτούς με άνοια.

Οι ερευνητές αναφέρουν ότι οι αεροβικές ασκήσεις, οι ασκήσεις αντίστασης, οι ασκήσεις που συνδυάζουν μυαλό και σώμα ή ο συνδυασμός των παραπάνω είναι αυτές που μπορεί να προσφέρουν οφέλη. Το τρέξιμο προσφέρει οφέλη σε αρκετά άτομα, ωστόσο οι ασθενείς με προβλήματα στο ισχίο ή το γόνατο μπορούν να κάνουν άλλες ασκήσεις, όπως η γιόγκα ή το τάι-τσι, είπε η Τζόις Γκόμες-Οσμάν, συγγραφέας της μελέτης.

«Ο στόχος μας ήταν να βρούμε πρακτικές συμβουλές που βασίζονται σε στοιχεία», είπε.

Η συστηματική μελέτη δημοσιεύτηκε στο Neurology Clinical Practice και περιελάμβανε συνολικά 11.061 ενήλικες με μέσο όρο ηλικίας τα 73 χρόνια.

Το 59% αυτών ήταν υγιείς, το 26% είχε ήπια έκτπωση των γνωστικών λειτουργιών και το 15% είχε άνοια.

Οι ερευνητές συνέκριναν τις γνωστικές λειτουργίες και τη μνήμη των ασθενών που έκαναν τουλάχιστον 4 εβδομάδες άσκηση και άλλους που δεν ξεκίνησαν νέο πρόγραμμα άσκησης. Σε αντίθεση με τα οφέλη που αναφέρονται στη συνολική διάρκεια άσκησης 52 ωρών, οι εθελοντές που ασκήθηκαν κατά μέσο όρο για 34 ώρες σε 6 μήνες δεν παρουσίασαν βελτίωση των γνωστικών λειτουργιών.

Μόνο ο συνολικός χρόνος άσκησης σχετίστηκε με βελτίωση των γνωστικών λειτουργιών σε μία μελέτη με αρκετές μεταβλητές. Ο χρόνος άκησης κάθε φορά σε λεπτά, η συχνότητα της άσκησης ανά εβδομάδα και ο συνολικός αριθμός εβδομάδων άσκησης δεν σχετίστηκε με βελτίωση των γνωστικών λειτορυγιών.

Οι οδηγίες για τη φυσική άσκηση από το American Heart Association, το US Department of Health and Human Services και το American College of Sports Medicine, αναφέρονται σε λεπτά άσκησης άνα εβδομάδα. Συγκεκριμένα, οι παραπάνω οργανισμοί συνιστούν 150 λεπτά μέτριας άκσησης ή 75 λεπτά έντονης άκησης εβδομαδιαίως. Τα ευρήματα της παρούσας μελέτης δείχνουν ότι η άκηση πρέπει να εξετάζεται σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου προκειμένου να παρατηρηθούν οφέλη στις γνωστικές λειτουργίες.

Διάφορες έρευνες στις ΗΠΑ έχουν δείξει ότι λιγότερο από το 40% των αμερικανών ηλικίας 65 ετών ή περισσότερο ακολουθούν τις οδηγίες για τα 150/75 λεπτά. Μάλιστα το 20% του ίδιου πληθυσμού δεν ασκείται καθόλου.

Όταν ρωτήθηκε αν ο στόχος των 52 ωρών σε ένα διάστημα 6 μηνών μπορεί να κινητοποιήσει τους ασθενείς, η Γκόμες-Οσμάν απάντησε ότι θα ήταν προτιμότερο οι ηλικιωμένοι να ακολουθήσουν την οδηγία αυτή σαν ένα σύστημα με πόντους. «Μπορεί να μην έχει σημασία (για την υγεία του εγκεφάλου) αν ασκείστε για 30 ή 45 λεπτά ημερησίως ή για πόσες ημέρες την εβδομάδα. Είναι σημαντικό, ωστόσο να γνωρίζετε μετά από πόση διάρκεια άσκησης μπορείτε να περιμένετε αποτελέσματα».

Πρόσθεσε ότι, για παράδειγμα, ο στόχος των 52 ωρών μπορεί να κινητοποιήσει ορισμένους ασθενείς να συνεχίσουν να ασκούνται ακόμα και αν δεν έχουν πρατηρήσει οφέλη από τον 1ο μήνα άσκησης.

Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι το 58% των εθελοντών της κάθε  έρευνας έκαναν καθιστική ζωή χωρίς καθόλου άσκηση στην αρχή της μελέτης. Η χρησιμοποίηση της άσκησης στην αντιμετώπιση της καθιστικής ζωής μπορεί να αποτελεί ένα λόγο για τον οποίο βελτιώθηκαν οι γνωστικές λειτουργίες, σύμφωνα με τους ερευνητές.

Η Γκόμες-Οσμάν και οι συνεργάτες της δεν είναι οι πρώτοι ερευνητές που μελέτησαν την άσκηση και την υγεία του εγκεφάλου. Πάνω από 1000 κλινικές δοκιμές, 174 συστηματικές έρευνες και 50 μετα-αναλύσεις έχουν εξετάσει τη σχέση της άσκησης με τις γνωστικές λειτουργίες στους ηλικιωμένους. Παρά τη γενικότερη παρατήρηση ότι η άσκηση προσφέρει οφέλη,  «η διαθέσιμη βιβλιογραφία δεν επαρκεί για τον καθορισμό οδηγιών σχετικά με τη διάρκεια άσκησης έτσι ώστε να διασφαλιστούν τα μέγιστα δυνατά οφέλη για τον ασθενή», είπε.

Όταν ερωτήθηκε σχετικά με τα αποτελέσματα της μελέτης, ο Τζέιμς Χέντριξ, διευθυντής του Global Science Initiatives από το Alzheimer’s Association στο Σικάγο, είπε «Είναι καλή ιδέα να ποσοτικοποιήσουμε την άσκηση που πρέπει να κάνει κάποιος, με αντίστοιχο τρόπο με αυτόν που χορηγούνται οι δόσεις στα φάρμακα».

«Η άσκηση αποτελεί μία μορφή παρέμβασης, ωστόσο η χρονική διάρκεια που γίνεται αυτή παίζει επίσης ρόλο», συμπλήρωσε. «Από τις έρευνες με βιοδείκτες φαίνεται ότι οι αλλαγές στον εγκέφαλο ξεκινούν 10-20 χρόνια πριν την εμφάνιση της νόσου». Για έναν ενήλικα 65 ετών που ξεκινά να παρουσιάζει συμπτώματα άνοιας, ο εγκέφαλος μπορεί να έχει αρχίσει να επηρεάζεται από τα 45 κιόλας χρόνια. «Επομένως αν έχετε παράγοντες κινδύνου ή οικογενειακό ιστορικό για νόσο Alzheimer, μην περιμένετε μέχρι να εμφανιστούν τα συμπτώματα», συμπλήρωσε.

Ο Χέντριξ συμφώνησε ότι διαφορετικά είδη άσκησης μπορεί να προσφέρουν οφέλη. Συνέστησε μάλιστα ότι οι ασθενείς πρέπει να επιλέγουν το είδος άσκησης που θα ακολουθήσουν καθώς έτσι είναι ευκολότερο να αποτελέσει μέρος της καθημερινότητάς τους. Τόνισε επίσης ότι οι ασθενείς πρέπει πάντοτε να συμβουλεύονται τον γιατρό τους πριν ξεκινήσουν μία νέα μορφή άσκησης.

«Η φυσική άσκηση είναι αποτελεσματική, έχει ελάχιστες ανεπιθύμητες ενέργειες και αποτελεί την καλύτερη διαθέσιμη παρέμβαση σήμερα για την πρόληψη της νόσου Alzheimer», κατέληξε η Γκόμες-Οσμάν.

Βιβλιογραφία: Medscape

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα