Τα αντιδιαβητικά φάρμακα όπως η ινσουλίνη και η μετφορμίνη μπορεί να περιορίσουν τον κίνδυνο εμφάνισης πολλαπλής σκλήρυνσης, όπως υποστηρίζει μία νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε πριν από λίγες ημέρες στο επιστημονικό περιοδικό Heliyon.
Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις της επιστημονικής ομάδας, οι εθελοντές ηλικίας κάτω των 45 ετών που έπαιρναν αντιδιαβητικά φάρμακα είχαν μειωμένο κίνδυνο να παρουσιάσουν πολλαπλή σκλήρυνση. Ωστόσο, οι εθελοντές άνω των 45 που έπαιρναν τα ίδια φάρμακα είχαν αυξημένο κίνδυνο διάγνωσης με τη νόσο, ιδιαίτερα αν ήταν γυναίκες.
Τι είναι η Πολλαπλή Σκλήρυνση και Ποια Συμπτώματα μπορεί να Προκαλέσει;
Η πολλαπλή σκλήρυνση είναι μία αυτοάνοση νόσος στην οποία το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στο κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ).
Το τελευταίο αποτελείται από τον εγκέφαλο, το νωτιαίο μυελό και το οπτικό νεύρο.
Στους ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση, το ανοσοποιητικό σύστημα στοχεύει τα νευρικά κύτταρα και συγκεκριμένα την επικάλυψη της μυελίνης, γεγονός που εμποδίζει σε μεγάλο βαθμό τη λειτουργία των κυττάρων.
Ορισμένα από τα συχνότερα συμπτώματα στους ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση είναι:
- Μυϊκοί σπασμοί
- Αίσθημα κόπωσης
- Διαταραχές της βάδισης
- Μούδιασμα
Σήμερα δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για την πολλαπλή σκλήρυνση και η φαρμακευτική αγωγή έχει ως στόχο να περιορίσει τα συμπτώματα της νόσου.
Επιπλέον, αυτή τη στιγμή δεν γνωρίζουμε ποια είναι τα αίτια της νόσου, ωστόσο έχουν ενοχοποιηθεί διάφοροι παράγοντες, από το οικογενειακό ιστορικό μέχρι διάφορες λοιμώξεις.
Στο παρελθόν, έχει εξερευνηθεί και πιθανή σύνδεση ανάμεσα στην πολλαπλή σκλήρυνση και το διαβήτη τύπου 2, ωστόσο αυτή τελικά δεν επιβεβαιώθηκε. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αρκετοί ασθενείς που παίρνουν αντιδιαβητικά, όπως η μετφορμίνη, παρουσιάζουν βελτίωση των συμπτωμάτων της πολλαπλής σκλήρυνσης, γεγονός που έχει δημιουργήσει ερωτήματα σχετικά με τη χρησιμότητα των φαρμάκων αυτών στην αντιμετώπιση της νόσου.
Διαφορές στην Πιθανότητα Εμφάνισης Πολλαπλής Σκλήρυνσης Ανάλογα με την Ηλικία
Οι επιστήμονες της παρούσας μελέτης αποφάσισαν να εξετάσουν τα πιθανά οφέλη των αντιδιαβητικών φαρμάκων στην αντιμετώπιση ή πρόληψη της πολλαπλής σκλήρυνσης.
Το κύριο τελικό σημείο της έρευνας δεν ήταν να εξετάσουν συγκεκριμένα φάρμακα, αλλά να εξερευνήσουν αν η αντιμετώπιση του διαβήτη με φάρμακα μπορεί να περιορίσει περισσότερο τον κίνδυνο εμφάνισης πολλαπλής σκλήρυνσης συγκριτικά με τις αλλαγές στη διατροφή για τη ρύθμιση της νόσου.
Προηγούμενες μελέτες είχαν συνδέσει τα αντιδιαβητικά φάρμακα (και κυρίως τη μετφορμίνη) με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης πολλαπλής σκλήρυνσης, γεγονός που είχε αποδοθεί κυρίως στις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες του φαρμάκου.
Για την έρευνά τους, οι επιστήμονες εξέτασαν δεδομένα για περίπου 5 εκατομμύρια εθελοντές που συμμετείχαν στη βάση δεδομένων της ασφαλιστικής εταιρείας Mariner. Περισσότεροι από 1.5 εκατομμύριο εθελοντές συμπεριλήφθηκαν τελικά στα αποτελέσματα της μελέτης.
Οι επιστήμονες χώρισαν τους εθελοντές σε δύο ομάδες αναλόγως αν έπαιρναν αντιδιαβητικά φάρμακα ή όχι.
Από τις αναλύσεις που έκαναν, διαπίστωσαν ότι οι εθελοντές ηλικίας κάτω των 45 ετών που έπαιρναν αντιδιαβητικά φάρμακα είχαν 22% μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης πολλαπλής σκλήρυνσης. Αντιθέτως, οι εθελοντές ηλικίας άνω των 45 είχαν 16% αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.
Διαφορετικές οι Επιδράσεις σε Άνδρες και Γυναίκες
Εξετάζοντας τα δεδομένα ειδικά για κάθε φύλο, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι στις ηλικίες κάτω των 45 η λήψη αντιδιαβητικών φαρμάκων συνδέθηκε με μειωμένο κίνδυνο πολλαπλής σκλήρυνσης και στα δύο φύλα. Στις ηλικίες άνω των 45, ωστόσο, τα φάρμακα αυτά αύξαναν τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου πολύ περισσότερο στις γυναίκες συγκριτικά με τους άνδρες.
«Η αναλογία γυναικών/ανδρών στους ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση είναι περίπου 2-3/1. Υπάρχουν αρκετοί λόγοι που μπορεί να εξηγήσουν τη διαφορά που παρατηρήσαμε στη μελέτη μας, ένας από τους οποίους είναι τα επίπεδα των ορμονών του φύλου. Οι ορμόνες αυτές ρυθμίζουν την έκφραση αρκετών γονιδίων που επηρεάζουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού και του νευρικού συστήματος», αναφέρουν οι συγγραφείς.
Καταλήγοντας, οι επιστήμονες υποστήριξαν ότι καθώς η μελέτη τους ήταν μία έρευνα παρατήρησης δεν μπορεί να αποδείξει σύνδεση αιτίας-αποτελέσματος ανάμεσα στη λήψη αντιδιαβητικών φαρμάκων και τον κίνδυνο εμφάνισης πολλαπλής σκλήρυνσης. Κατά συνέπεια, υποστήριξαν ότι θα πρέπει να γίνουν και νέες μελέτες προκειμένου να αποδειχθεί αν πράγματι τα αντιδιαβητικά φάρμακα έχουν χρησιμότητα στην πρόληψη της νόσου.
Φωτογραφία: David Levinson