Χρησιμοποιώντας τα αποτελέσματα εξετάσεων μαγνητικής τομογραφίας του εγκεφάλου, επιστήμονες από την Αυστραλία θέλησαν να εξετάσουν τις διαφορές και ομοιότητες ανάμεσα στους ασθενείς με long COVID, τους ασθενείς με σύνδρομο χρόνιας κόπωσης και μία ομάδα ελέγχου.
Η ομάδα επικεντρώθηκε περισσότερο στο εγκεφαλικό στέλεχος, μία περιοχή που συνδέει τον εγκέφαλο με το νωτιαίο μυελό. Η περιοχή αυτή χωρίζεται στο μεσεγκέφαλο, τη γέφυρα και τον προμήκη μυελό.
Η γέφυρα εμπλέκεται σε αρκετές λειτουργίες του οργανισμού, μεταξύ των οποίων ο ύπνος, η αναπνοή και η επεξεργασία των σημάτων του πόνου.
Ο προμήκης μυελός με τη σειρά του συνδέεται με την παρεγκεφαλίδα. Η τελευταία βρίσκεται πάνω στο εγκεφαλικό στέλεχος και ρυθμίζει την ισορροπία και την κίνηση.
Στην παρούσα μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Frontiers in Neuroscience, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι όσο μεγαλύτερος ήταν ο όγκος των παραπάνω περιοχών, τόσο μεγαλύτερη ήταν η πιθανότητα των ασθενών να παρουσιάσουν διαταραχές της αναπνοής ή να αναφέρουν συμπτώματα άλγους.
«Από τις παραπάνω παρατηρήσεις φαίνεται ότι οι διαταραχές του εγκεφαλικού στελέχους πιθανώς ενοχοποιούνται για τα αναπνευστικά συμπτώματα τόσο της long COVID, όσο και του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης», αναφέρουν οι συγγραφείς.
Οι αλλοιώσεις που παρατηρήθηκαν στην παρούσα μελέτη μπορούν πιθανώς να εξηγήσουν τα κοινά συμπτώματα ανάμεσα στις δύο νόσους, όπως για παράδειγμα τη θόλωση της σκέψης, τους ιλίγγους, την κεφαλαλγία, τη δύσπνοια, τις μυαλγίες, το αίσθημα κόπωσης που παραμένει μακροπρόθεσμα μετά την άσκηση, καθώς και τα συμπτώματα από την καρδιά.
Από την παρατήρηση των πρώτων περιστατικών της long COVID το 2020, αρκετοί ειδικοί, αλλά και ασθενείς, έχουν διαπιστώσει ομοιότητες ανάμεσα στο σύνδρομο χρόνιας κόπωσης και τη long COVID.
Αρκετοί υποστήριξαν μάλιστα ότι οι δύο παθήσεις ενδέχεται να αποδίδονται σε κοινούς μηχανισμούς, επομένως η εξερεύνηση της μίας νόσου θα μας βοηθήσει να αποκομίσουμε πληροφορίες και για την άλλη.
Πράγματι, αναλύσεις έδειξαν ότι περίπου το 13-58% των ασθενών με long COVID πληρούν τα διαγνωστικά κριτήρια για το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.
Ακόμα και πριν την πανδημία της COVID-19, η επιβάρυνση των συστημάτων υγείας από το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης εκτιμάται ότι ήταν σχεδόν διπλάσια από αυτή του AIDS. Παρά το παραπάνω γεγονός, οι έρευνες που ασχολούνται με το παραπάνω σύνδρομο λαμβάνουν μόλις το 7% της χρηματοδότησης σε σχέση με έρευνες που εξετάζουν άλλες νόσους.
Ως αποτέλεσμα, αυτή τη στιγμή δεν γνωρίζουμε ακόμα τα αίτια του συνδρόμου, ούτε έχουμε κάποια αποτελεσματική θεραπεία για την αντιμετώπισή του. Ορισμένα περιστατικά έχουν συνδεθεί με ιογενείς λοιμώξεις ή δυλειτουργίες του ανοσοποιητικού συστήματος, ωστόσο για την πλειοψηφία των περιστατικών τα αίτια είναι άγνωστα.
Αντιθέτως, η long COVID γνωρίζουμε ότι συνδέεται με ένα συγκεκριμένο παθογόνο (τον ιό SARS-CoV-2).
Αν και οι έρευνες που γίνονται για το σύνδρομο δημιουργούν περισσότερα ερωτήματα παρά δίνουν απαντήσεις, σιγά σιγά έχουν αρχίσει να εμφανίζονται ορισμένοι μηχανισμοί που ενοχοποιούνται για τα συμπτώματα της νόσου.
Για παράδειγμα, αρκετά από αυτά συνδέονται με τον εγκέφαλο και το εγκεφαλικό στέλεχος.
Προσφάτως, έρευνες έδειξαν ότι ακόμα και οι ασθενείς που νόσησαν ήπια από την COVID-19 μπορεί να παρουσιάσουν μεταβολές στον εγκέφαλο που ομοιάζουν με φλεγμονή. Μάλιστα, σε ορισμένες νεκροψίες ασθενών που κατέληξαν από τον ιό, παρατηρήθηκε σημαντική γήρανση στον εγκέφαλο.
Μία ανάλυση που εξέτασε δεδομένα από την UK Biobank παρατήρησε επίσης ότι το εγκεφαλικό στέλεχος συχνά είναι διογκωμένο στους ασθενείς με ιστορικό COVID-19.
Από τη δεκαετία του 1990, αρκετοί γιατροί κάνουν εξετάσεις MRI στους ασθενείς με σύνδρομο χρόνιας κόπωσης προκειμένου να εξετάσουν πιθανές αλλοιώσεις στις δομές του εγκεφάλου. Αρκετοί από αυτούς έχουν πράγματι αυξημένο όγκο σε διάφορες περιοχές του εγκεφάλου.
Στη νέα έρευνα, οι επιστήμονες δεν παρατήρησαν σημαντικές διαφορές στον όγκο του εγκεφαλικού στελέχους ανάμεσα στους ασθενείς με long COVID και τους ασθενείς με σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.
«Το εγκεφαλικό στέλεχος εμπλέκεται στη λειτουργία του αναπνευστικού, του καρδιαγγειακού, του γαστρεντερικού και του νευρικού συστήματος, επομένως οι αλλοιώσεις σε αυτή την περιοχή μπορεί να εξηγήσουν αρκετά από τα συμπτώματα που εμφανίζονται τόσο στο σύνδρομο χρόνιας κόπωσης όσο και στη long COVID», καταλήγει η επιστημονική ομάδα.
Φωτογραφία: DS stories