Το στέλεχος Δέλτα και το συγγενικό του στέλεχος «Δέλτα plus» βρίσκονται πλέον στις επικεφαλίδες των περισσότερων μέσων μαζικής ενημέρωσης και απασχολούν σε μεγάλο βαθμό τόσο την επιστημονική κοινότητα. Τι γνωρίζουμε, όμως, σήμερα για το στέλεχος αυτό και πόσο θα πρέπει να ανησυχήσουμε; Στο παρόν άρθρο θα δώσουμε απαντήσεις σε αρκετά ερωτήματα σχετικά με το συγκεκριμένο στέλεχος του SARS-CoV-2.
Περιεχόμενα:
Τι είναι το Στέλεχος Δέλτα;
Το στέλεχος Δέλτα ή B.1.617.2 ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά στην Ινδία τον Οκτώβριο του 2020. Ωστόσο, βρέθηκε για πρώτη φορά στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος την άνοιξη, περίοδο κατά την οποία εξαπλώθηκε ευρέως και προκάλεσε ένα μεγάλο κύμα κρουσμάτων στη χώρα. Ακολούθως το στέλεχος Δέλτα εντάχθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) στα στελέχη αυξημένου ενδιαφέροντος.
Το Β.1.617.2 αποτελεί παραλλαγή του αρχικού «Ινδικού» στελέχους, συγκεκριμένα του Β.1.617 (ονομάστηκε στέλεχος Κάππα). Δύο άλλα στελέχη που ανιχνεύθηκαν στην ίδια χώρα ήταν το Β.1.617.3 και πιο πρόσφατα το στέλεχος Β.1.617.2.1, το οποίο ονομάζεται «Δέλτα plus» και δεν αποτελεί ακόμα στέλεχος αυξημένου ενδιαφέροντος.
Η σημαντικότερη μετάλλαξη του στελέχους Δέλτα είναι η L452R, η οποία επηρεάζει το σχήμα της πρωτεΐνης ακίδας. Το στέλεχος Δέλτα plus φέρει επίσης τη μετάλλαξη Κ417Ν, η οποία επίσης μεταβάλλει το σχήμα της παραπάνω πρωτεΐνης. Τόσο το στέλεχος Δέλτα όσο και το Δέλτα plus έχουν και άλλες μεταλλάξεις στην πρωτεΐνη ακίδα καθώς και ορισμένες ακόμα μεταλλάξεις που προς το παρόν δεν φαίνεται να επηρεάζουν τη μολυσματικότητα ή τα συμπτώματα που προκαλεί ο ιός.
Είναι πιο Μολυσματικό το Στέλεχος Δέλτα;
Το στέλεχος Δέλτα φαίνεται αυτή τη στιγμή ότι έχει αυξημένη μολυσματικότητα σε σχέση με τα προηγούμενα στελέχη του SARS-CoV-2. Μία μελέτη από το Public Health England που εξέτασε 3.765 περιστατικά και 7.530 εθελοντές (ομάδα ελέγχου) με σκοπό να συγκρίνει τη μολυσματικότητα του στελέχους Δέλτα με αυτή του στελέχους Άλφα (Β.1.1.7), το οποίο ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά στο Κεντ της Μεγάλης Βρετανίας. Όπως διαπίστωσε η παραπάνω μελέτη, το στέλεχος Δέλτα είχε 64% αυξημένη μολυσματικότητα σε σχέση με το στέλεχος Άλφα.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί στο σημείο αυτό ότι το στέλεχος Άλφα έχει περίπου 50% αυξημένη μολσματικότητα σε σχέση με το αρχικό στέλεχος του SARS-CoV-2 που ευθύνεται για τα πρώτα κύματα της πανδημίας.
Είναι πιο Λοιμογόνο το Στέλεχος Δέλτα;
Προς το παρόν δεν γνωρίζουμε ακόμα αν το στέλεχος Δέλτα προκαλεί σοβαρότερη νόσηση ή αν συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο θανάτου.
Πρώιμα επιδημιολογικά δεδομένα από την Αγγλία και τη Σκωτία έδειξαν ότι το στέλεχος Δέλτα είναι πράγματι περισσότερο λοιμογόνο σε σχέση με τα προηγούμενα στελέχη. Μία ανάλυση από το Public Health England που εξέτασε 43.000 περίπου περιστατικά COVID-19 διαπίστωσε ότι οι ασθενείς που νοσούν από το στέλεχος Δέλτα έχουν αυξημένο κίνδυνο να νοσηλευτούν σε σχέση με αυτούς που νοσούν από το στέλεχος Άλφα.
Αντίστοιχες ήταν και οι παρατηρήσεις μίας μελέτης που δημοσιεύτηκε στο The Lancet από τον ίδιο οργανισμό. Η μελέτη αυτή διαπίστωσε ότι ο κίνδυνος νοσηλείας στους ασθενείς με το στέλεχος Δέλτα ήταν 85% υψηλότερος σε σχέση με αυτό των ασθενών που είχαν μολυνθεί από το στέλεχος Άλφα.
Μπορούν τα Εμβόλια να Προστατεύσουν από το Στέλεχος Δέλτα;
Δεδομένα από την Αγγλία και τη Σκωτία έχουν δείξει ότι τα εμβόλια μπορούν να προστατεύσουν από το στέλεχος Δέλτα, ωστόσο η αποτελεσματικότητά τους είναι μειωμένη συγκριτικά με τα προηγούμενα στελέχη.
Στα τελευταία δεδομένα που δημοσίευσε, το Public Health England ανέφερε ότι η αποτελεσματικότητα των εμβολίων για την πρόληψη της συμπτωματικής νόσησης είναι περίπου 10% μειωμένη ενάντια στο στέλεχος Δέλτα συγκριτικά με το στέλεχος Άλφα. Αναφορικά με την πρόληψη των νοσηλειών, η αποτελεσματικότητα των εμβολίων παραμένει εξαιρετικά υψηλή (96% για το στέλεχος Δέλτα και 93% για το στέλεχος Άλφα).
Μία έρευνα που δημοσιεύτηκε το Μάιο στην ιστοσελίδα medRxiv διαπίστωσε ότι το εμβόλιο της Pfizer έχει υψηλότερη αποτελεσματικότητα για την πρόληψη της συμπτωματικής νόσησης ενάντια στο στέλεχος Δέλτα συγκριτικά με το εμβόλιο της AstraZeneca.
Η έρευνα που δημοσιεύτηκε στο The Lancet κατέληξε σε παρόμοια συμπεράσματα επιβεβαιώνοντας ότι η αποτελεσματικότητα των δύο εμβολίων είναι μεν μειωμένη, αλλά παραμένει υψηλή ενάντια στο στέλεχος Δέλτα.
Πριν από λίγες ημέρες, η Moderna ανακοίνωσε τα αποτελέσματα μίας μικρής κλινικής δοκιμής που διαπίστωσε «περιορισμένη μείωση» στην αποτελεσματικότητα των εξουδετερωτικών αντισωμάτων που παράγονται από το εμβόλιό της ενάντια στο στέλεχος Δέλτα.
Μπορούν τα Μονοκλωνικά Αντισώματα να Αντιμετωπίσουν το Στέλεχος Δέλτα;
Την περασμένη εβδομάδα, οι ΗΠΑ σταμάτησαν την κυκλοφορία του φαρμάκου μονοκλωνικών αντισωμάτων της Eli Lilly καθώς διαπιστώθηκε ότι η αποτελεσματικότητά του ήταν πολύ χαμηλή ενάντια στο στέλεχος Γάμμα (Ρ1) και το στέλεχος Βήτα (Β.1.351).
Η Regeneron, η GlaxoSmithKline και η Vir υποστήριξαν ότι οι θεραπείες αντισωμάτων τους δεν έχουν μειωμένη αποτελεσματικότητα ενάντια στο στέλεχος Δέλτα.
Τα Παιδιά Κινδυνεύουν Περισσότερο από το Στέλεχος Δέλτα;
Αρκετοί γονείς σήμερα έχουν εκφράσει ανησυχίες σχετικά με την επικινδυνότητα του στελέχους Δέλτα για τα παιδιά. Αν και προς το παρόν δεν υπάρχουν δεδομένα που να επιβεβαιώνουν τις παραπάνω ανησυχίες, τα περισσότερα παιδιά είναι ευάλωτα σε όλα τα στελέχη του SARS-CoV-2 καθώς αποτελούν πληθυσμό που δεν έχει εμβολιαστεί.
Προσφάτως, διαπιστώθηκε ότι το 50% των νέων περιστατικών COVID-19 στο Ισραήλ ήταν παιδιά, γεγονός που πιθανώς συνδέεται με το άνοιγμα των σχολείων στη χώρα. Προς το παρόν, ωστόσο, δεν υπάρχουν δεδομένα που να δείχνουν ότι το στέλεχος Δέλτα είναι πιο επικίνδυνο για τα παιδιά.