ΜΣΑΦ: Είναι Επικίνδυνα για την Καρδιά;

Αρκετές έρευνες τα τελευταία χρόνια έχουν δείξει ότι τα ΜΣΑΦ (μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα), δηλαδή η πλέον κοινή κατηγορία αναλγητικών φαρμάκων, μπορεί να συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών συμβαμάτων, όπως το έμφραγμα του μυοκαρδίου και το εγκεφαλικό επεισόδιο.

Μία έρευνα που δημοσιεύτηκε στο The BMJ επιβεβαιώνει τους κινδύνους που συνδέονται με τα ΜΣΑΦ και σημειώνει ότι ιδιαίτερα ένα φάρμακο, η δικλοφαινάκη (Voltaren), σχετίζεται με ακόμα μεγαλύτερο καρδιαγγειακό κίνδυνο σε σχέση με άλλα φάρμακα της ίδιας κατηγορίας.

Η έρευνα παρατήρησε ότι οι ασθενείς που έπαιρναν δικλοφαινάκη, ένα αναλγητικό που τυπικά χορηγείται για το μυοσκελετικό πόνο και παθήσεις όπως η αρθρίτιδα και η ημικρανία, είχαν 50% αυξημένη πιθανότητα να παρουσιάσουν προβλήματα από το καρδιαγγειακό (μεταξύ των οποίων εγκεφαλικό επεισόδιο, αρρυθμία, καρδιακή ανεπάρκεια, έμφραγμα του μυοκαρδίου ή καρδιαγγειακό θάνατο) σε σχέση με μία ομάδα ελέγχου που δεν λάμβανε ΜΣΑΦ.

Επιπλέον, οι ασθενείς που έπαιρναν δικλοφαινάκη είχαν 20% αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων σε σχέση με αυτούς που έπαιρναν ιβουπροφαίνη και 30% αυξημένο κίνδυνο σε σχέση με αυτούς που λάμβαναν ναπροξένη. Οι ίδιοι ασθενείς είχαν επίσης 20% αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο σε σχέση με αυτούς που έπαιρναν ακεταμινοφαίνη (ένα αναλγητικό ΜΣΑΦ).

Η παραπάνω έρευνα παρατήρησης ουσιαστικά επιβεβαιώνει τα αποτελέσματα προηγουμένων ερευνών και κλινικών δοκιμών. Αυτό σημαίνει ότι σχεδόν όλα τα ΜΣΑΦ μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιακών συμβαμάτων. Η έρευνα δείχνει επίσης ότι ο αυξημένος κίνδυνος δεν είναι ίδιος για όλα τα ΜΣΑΦ, θέτοντας ως παράδειγμα τη δικλοφαινάκη. Οι πληροφορίες αυτές θα επιτρέψουν στους γιατρούς να επιλέξουν το κατάλληλο ΜΣΑΦ για κάθε ασθενή, έτσι ώστε να μειωθεί ο σχετικός κίνδυνος.

Πρέπει να ανησυχήσετε για τον παραπάνω κίνδυνο;

Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε πάρει ΜΣΑΦ σε κάποια στιγμή (για παράδειγμα ιβουπροφαίνη για μία κεφαλαλγία ή ναπροξένη για μυαλγίες). Διαβάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας μπορεί να αναρωτηθείτε αν διατρέχετε κίνδυνο παίρνοντας τα παραπάνω φάρμακα. Σημαντικότερα, πρέπει να σταματήσετε τη λήψη τους;

Για τους περισσότερους η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα είναι αρνητική.

Αν και τα φάρμακα αυτά είναι αποτελεσματικά στην ανακούφιση από τον πόνο, αρκετοί αναρωτιούνται αν η χρήση τους αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακών συμβαμάτων, ιδιαίτερα στις μεγαλύτερες ηλικίες. Τα δεδομένα ερευνών δείχνουν ότι αυτό μάλλον είναι αληθές. Ωστόσο, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι ο παραπάνω κίνδυνος είναι αρκετά μικρός για τους περισσότερους ασθενείς που δεν λαμβάνουν τα φάρμακα συχνά. Αν γενικά είστε υγιής και παίρνετε ΜΣΑΦ περιστασιακά για λίγες ημέρες κάθε φορά δεν χρειάζεται να ανησυχείτε γι’αυτές τις ανεπιθύμητες ενέργειες. Για τη βραχυπρόθεσμη χρήση των φαρμάκων, ο κίνδυνος είναι μηδαμινός.

Ωστόσο, επί παρουσίας παραγόντων κινδύνου η παραπάνω οδηγία διαφοροποιείται. Οι ασθενείς που λαμβάνουν τα φάρμακα αυτά για παρατεταμένη χρονική διάρκεια και πάσχουν από διαβήτη, καρδιακή νόσο ή άλλες χρόνιες παθήσεις, πρέπει να είναι πιο προσεκτικοί. Πρέπει να συζητήσουν με τον γιατρό τους τα οφέλη και τους κινδύνους απο τη θεραπεία με τα ΜΣΑΦ.

Ακόμα και στους παραπάνω ασθενείς, ωστόσο, τα οφέλη από τη χρήση των ΜΣΑΦ συχνά υπερβαίνουν τον κινδύνους, ιδιαίτερα αν χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση χρονίου πόνου. Στις περιπτώσεις αυτές, τα μειονεκτήματα από τη διακοπή των ΜΣΑΦ μπορεί να υπερβαίνουν τους κινδύνους από τη χρήση τους, επομένως ο στόχος πρέπει να είναι η μείωση των κινδύνων. Αυτό μπορεί να γίνει με προσαρμογή της δόσης ή αλλαγή του ΜΣΑΦ.

Όσο αυξάνεται η δόση του ΜΣΑΦ, τόσο αυξάνονται και οι κίνδυνοι. Επομένως οι ασθενείς με αρκετούς παράγοντες κινδύνους πρέπει να λαμβάνουν ΜΣΑΦ σε όσο το δυνατόν χαμηλότερες δόσεις.

Τα ΜΣΑΦ χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες. Η πρώτη είναι τα μη εκλεκτικά ΜΣΑΦ, στα οποία περιλαμβάνεται η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη, ενώ η δεύτερη περιλαμβάνει τα εκλεκτικά για το COX-2, μία κατηγορία που περιλαμβάνει μόνο την κεκελοξίμπη. Και οι δύο κατηγορίες ΜΣΑΦ έχουν κινδύνους, ωστόσο η κελεκοξίμπη έχει μικρότερη πιθανότητα από τα μη εκλεκτικά ΜΣΑΦ να προκαλέσει αιμορραγία, ιδιαίτερα στο γαστρεντερικό σύστημα. Η κελεκοξίμπη συνδέεται, όμως με μεγαλύτερο καρδιαγγειακό κίνδυνο. Όλα τα παραπάνω πρέπει να εξετάζονται για την επιλογή του κατάλληλου ΜΣΑΦ.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κάνενα φάρμακο δεν είναι απόλυτα ασφαλές. Αυτό προφανώς ισχύει και για τα ΜΣΑΦ. Ωστόσο, εφόσον γνωρίζουμε τους κινδύνους από τη χρήση τους και τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρούν με τις διάφορες παθήσεις μας, θα είναι ευκολότερο να περιορίσουμε τις ανεπιθύμητες ενέργειές τους.

Βιβλιογραφία: Harvard Health

Φωτογραφία: Marco Verch (CC BY 2.0)

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα