Η Χρόνια Φλεγμονή ως Δείκτης της Βιολογικής Υγείας: Νέες Προσεγγίσεις

Ένα νέα εργαλείο χρησιμοποιεί τη χρόνια φλεγμονή ως δείκτη για την εκτίμηση του κινδύνου εμφάνισης χρονίων νόσων που συνδέονται με την ηλικία, όπως η καρδιαγγειακή νόσος και τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα. Το εργαλείο αυτό υπολογίζει πρακτικά τη «βιολογική ηλικία» ενός ατόμου η οποία μπορεί να είναι μεγαλύτερη ή μικρότερη από τη χρονολογική ηλικία.

Το εργαλείο για την εκτίμηση της φλεγμονογήρανσης ονομάζεται iAge και παρουσιάστηκε στις 12 Ιουλίου στο επιστημονικό περιοδικό Nature Aging. Αποτελεί ένα από τα πρώτα εργαλεία που χρησιμοποιεί τη φλεγμονή ως δείκτη για την εκτίμηση της υγείας. Άλλα αντίστοιχα εργαλεία στο παρελθόν είχαν επικεντρωθεί περισσότερο σε επιγενετικούς δείκτες, δηλαδή χημικές μεταβολές στο DNA του ανθρώπου που εμφανίζονται με την ηλικία και μεταβιβάζονται στις επόμενες γενιές κυττάρων. Οι επιστήμονες που ανέπτυξαν το iAge ελπίζουν ότι, καθώς η φλεγμονή μπορεί να αντιμετωπιστεί, το εργαλείο θα βοηθήσει τους γιατρούς να αποφασίσουν ποιοι ασθενείς θα χρειαστούν συγκεκριμένες θεραπείες, παρατείνοντας έτσι τη διάρκεια ζωής του ασθενούς.

Η Βιολογική Ηλικία

Το iAge έχει βασιστεί στη θεωρία ότι με την ηλικία, αυξάνονται τα επίπεδα της χρόνιας συστηματική φλεγμονής, καθώς τα κύτταρα υφίστανται βλάβες και εκκρίνουν φλεγμονώδη μόρια. Το γεγονός αυτό προκαλεί σταδιακά βλάβες στους ιστούς και τα διάφορα όργανα. Οι άνθρωποι που έχουν υγιές ανοσοποιητικό σύστημα μπορούν να περιορίσουν τις επιδράσεις της χρόνιας φλεγμονής σε κάποιο βαθμό, ενώ στους υπόλοιπους η βιολογική γήρανση θα επέλθει ταχύτερα.

Για την ανάπτυξη του εργαλείου iAge, μία επιστημονική ομάδα με επικεφαλής τους David Furman και Nazish Sayed από το Πανεπιστήμιο του Stanford την Καλιφόρνια, ανέλυσε δείγματα αίματος από 1001 ασθενείς ηλικίας 8-96 ετών που συμμετείχαν στο 1000 Immunomes Project. Το τελευταίο εξετάζει τις μεταβολές της χρόνιας, συστηματικής φλεγμονής με την ηλικία. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν τη χρονολογική ηλικία και τις εργαστηριακές εξετάσεις των εθελοντών σε συνδυασμό με ένα αλγόριθμο μηχανικής μάθησης με σκοπό να ταυτοποιήσουν τους πρωτεϊνικούς δείκτες του αίματος που συνδέονται ισχυρότερα με τη συστηματική φλεγμονή. Μία κυτταροκίνη, η CXCL9, ήταν αυτή που φάνηκε να έχει την καλύτερη προγνωστική ισχύ. Η CXCL9 παράγεται από τα κύτταρα στο εσωτερικό των αγγείων και έχει συνδεθεί στο παρελθόν με την εμφάνιση καρδιαγγειακής νόσου.

Μετά την ανάπτυξη του εργαλείου iAge, οι επιστήμονες εξέτασαν την ακρίβειά του σε 19 εθελοντές ηλικίας άνω των 99 ετών με σκοπό να εκτιμήσουν τη βιολογική τους ηλικία. Οι εθελοντές αυτοί είχαν, κατά μέσο όρο, 40 χρόνια μικρότερη βιολογική ηλικία σε σχέση με τη χρονολογική, γεγονός που δείχνει ότι πράγματι οι άνθρωποι που έχουν πιο υγιές ανοσοποιητικό σύστημα ζουν περισσότερα χρόνια.

Γήρανση με Υγεία

Η επιστημονική κοινότητα εξερευνά εδώ και αρκετά χρόνια τη χρησιμότητα της βιολογικής ηλικίας ως προγνωστικού παράγοντα για την εκτίμηση της γενικότερης υγείας. Οι επιγενετικοί δείκτες αν και είχαν δείξει κάποια θετικά δείγματα αρχικά, τελικά αποδείχθηκαν ιδιαίτερα σύνθετοι. Η εκτίμηση της βιολογικής ηλικίας μέσω των επιπέδων της χρόνιας φλεγμονής αποτελεί ευκολότερη προσέγγιση η οποία θα μπορεί πιθανώς να εφαρμοστεί ευκολότερα στην κλινική πράξη.

Οι επιστήμονες που ανέπτυξαν το iAge πιστεύουν ότι το εργαλείο τους θα βοηθήσει στην ανάπτυξη πιο εξατομικευμένων θεραπειών.

Προκειμένου να εξετάσουν τη χρησιμότητα του CXCL9 ως βιοδείκτη για τη συστηματική φλεγμονή, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ανθρώπινα ενδοθηλιακά κύτταρα στο εργαστήριο, τα οποία πολλαπλασιάστηκαν σε ένα τρυβλίο προκειμένου να προσομοιωθεί η διαδικασία της γήρανσης. Όπως παρατήρησαν οι επιστήμονες, τα υψηλότερα επίπεδα της πρωτεΐνης CXCL9 συνδέθηκαν με αυξημένο κίνδυνο δυσλειτουργίας των κυττάρων αυτών. Όταν τα γονίδια τ=που κωδικοποιούν την CXCL9 απενεργοποιήθηκαν, η λειτουργία των κυττάρων επανήλθε, γεγονός που δείχνει ότι οι αρνητικές επιδράσεις της πρωτεΐνης πιθανώς είναι αναστρέψιμες.

Αν η φλεγμονή ανιχνευθεί εγκαίρως, τότε μπορεί να αντιμετωπιστεί σχετικά εύκολα, σύμφωνα με τους επιστήμονες της μελέτης. Σήμερα έχουμε αναπτύξει πλέον ισχυρά αντιφλεγμονώδη. Για παράδειγμα, γνωρίζουμε εδώ και καιρό για τις θετικές επιδράσεις του σαλικυλικού οξέος (συστατικό της ασπιρίνης), ενώ πριν λίγα χρόνια κυκλοφόρησαν και αναστολείς του JAK/STAT για φλεγμονώδεις νόσους όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα.

Ο Sayed πιστεύει ότι στο μέλλον κάθε ασθενής θα μπορεί να κάνει εξετάσεις για τα επίπεδα των βιοδεικτών που σχετίζονται με τη φλεγμονή, με σκοπό να εκτιμηθεί η πιθανότητα εμφάνισης χρονίων νόσων που σχετίζονται με την ηλικία. Με τον τρόπο αυτό θα μπορούμε να προλάβουμε αρκετές από αυτές, διασφαλίζοντας έτσι μία πιο υγιή γήρανση.

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα