Βραδυκαρδία: Συχνότερα Αίτια και Θεραπεία

Ο καρδιακός ρυθμός είναι κάτι που μπορεί να μεταβληθεί ως αποτέλεσμα διαφόρων παραγόντων. Η ηλικία, για παράδειγμα, αποτελεί ένα από τα κύρια αίτια της βραδυκαρδίας, καθώς στους περισσότερους ανθρώπους ο καρδιακός ρυθμός μειώνεται στις μεγαλύτερες ηλικίες. Μείωση του καρδιακού ρυθμού παρατηρείται επίσης κατά την ξεκούραση. Αντιθέτως, κατά την έντονη άσκηση μπορεί να παρατηρηθεί ταχυκαρδία.

Στους περισσότερους ενήλικες, ως βραδυκαρδία ορίζεται η μείωση των καρδιακών παλμών σε λιγότερους από 60 το λεπτό (bpm), ωστόσο οι τιμές αυτές μπορεί να παρατηρηθούν φυσιολογικά σε αθλητές ή κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Συμπτώματα της Βραδυκαρδίας

Το κύριο σύμπτωμα της βραδυκαρδίας είναι η επιδράβυνση του καρδιακού ρυθμού. Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να μην παρουσιάσουν κανένα άλλο σύμπτωμα.

Στους ασθενείς που παρουσιάζουν, ωστόσο, και άλλα συμπτώματα, η βραδυκαρδία αποτελεί συνήθως ένδειξη κάποιας σοβαρής νόσου.

Ορισμένα από τα πλέον κοινά συμπτώματα της βραδυκαρδίας περιλαμβάνουν:

Όταν η βραδυκαρδία είναι συνέπεια κάποιας σοβαρής νόσου η οποία δεν αντμετωπίζεται κατάλληλα, μπορεί να εμφανιστούν σοβαρότερα συμπτώματα.

Αυτά περιλαμβάνουν:

  • Καρδιακή ανακοπή
  • Στηθάγχη
  • Υψηλή ή χαμηλή αρτηριακή πίεση
  • Καρδιακή ανεπάρκεια

Μέτρηση του Καρδιακού Ρυθμού

Ο καρδιακός ρυθμός μπορεί να διαπιστωθεί με τη μέτρηση του σφυγμού.

Για να διασφαλιστεί μία πιο ακριβής μέτρηση, ο σφυγμός πρέπει να μετράται σε ηρεμία. Για την επίτευξη του παραπάνω στόχου αποφύγετε να υπολογίζετε το σφυγμό σας αμέσως μετά την άσκηση ή μετά την αφύπνιση.

Για να ελέγξετε το σφυγμό σας, καθίστε άνετα και προσπαθήστε να νιώσετε το σφυγμό στον καρπό σας. Αν δεν μπορείτε να εντοπίσετε το σφυγμό στον καρπό, δοκιμάστε στο πλάι του λαιμού.

Για να υπολογίσετε τον καρδιακό σας ρυθμό, μετρήστε τους παλμούς για 10 δευτερόλεπτα και στη συνέχεια πολλαπλασιάστε τον αριθμό αυτό με το 6. Αν θέλετε να κάνετε μία πιο ακριβή μέτρηση, μετρήστε τον αριθμό των παλμών σε 1 λεπτό. Ο αριθμός αυτός αντιπροσωπεύει τους παλμούς σε ηρεμία και αν είναι κάτω από 60 τότε έχουμε βραδυκαρδία.

Τα παιδιά έχουν συνήθως ταχύτερο καρδιακό ρυθμό σε σχέση με τους ενήλικες. Ο φυσιολογικός καρδιακός ρυθμός στα άτομα νεαρής ηλικίας είναι:

  • Νεογέννητα: 100-180 bpm
  • Βρέφη: 80-150 bpm
  • Παιδιά ηλικίας 2-6 ετών: 75-120 bpm
  • Παιδιά ηλικίας 6-12 ετών: 70-110 bpm

Η βραδυκαρδία στα παιδιά, ιδιαίτερα στα νεογέννητα, αποτελεί επείγουσα κατάσταση.

Αίτια της Βραδυκαρδίας

Ορισμένοι ασθενείς παρουσιάζουν ήπια βραδυκαρδία, ενώ σε άλλους η βραδυκαρδία εμφανίζεται μόνο σε συγκεκριμένες περιστάσεις.

Αν και είναι σημαντικό να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια αν παρατηρήσετε επιβράδυνση του καρδιακού ρυθμού, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι πρέπει να σας χορηγηθεί θεραπεία. Όταν η βραδυκαρδία δεν προκαλεί άλλα συμπτώματα και δεν αποτελεί σύμπτωμα κάποιας υποκείμενης νόσου, είναι ακίνδυνη και δεν αποτελεί αίτιο ανησυχίας.

Ο καρδιακός ρυθμός επιβραδύνεται με την ηλικία, επομένως σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας τα επεισόδια βραδυκαρδίας εμφανίζονται συχνότερα. Ωστόσο, η βραδυκαρδία είναι ένα σύμπτωμα που δεν πρέπει να αγνοείται στους ηλικιωμένους.

Η άσκηση ενισχύει την καρδιακή υγεία. Στους αθλητές, ιδιαίτερα αυτούς που κάνουν έντονη άσκηση, η καρδιά μπορεί να αντλεί το αίμα πιο αποτελεσματικά. Το γεγονός αυτό μπορεί να επιβραδύνει τον καρδιακό ρυθμό καθώς η καρδιά δεν χρειάζεται να επιταχύνει το ρυθμό της για να τοροφοδοτήσει τον υπόλοιπο οργανισμό με αίμα.

Ορισμένες παθήσεις μπορεί να προκαλέσουν βραδυκαρδία. Αυτές περιλαμβάνουν:

Διαταραχές του Φλεβοκόμβου

Ο φλεβόκομβος είναι ο φυσικός βηματοδότης της καρδιάς. Οι διαταραχές στη λειτουργία του φλεβοκόμβου μπορεί να επηρεάσουν τον καρδιακό ρυθμό με αποτέλεσμα επιβράδυνση ή επιτάχυνση του τελευταίου. Η επιτάχυνση του καρδιακού ρυθμού λέγεται ταχυκαρδία.

Το σύνδρομο νοσούντος φλεβοκόμβου, είναι μία νόσος που επηρεάζει το φυσικό βηματοδότη της καρδιάς. Άλλες καρδιακές παθήσεις, όπως η ούλωση της καρδιάς, διάφορες επιπλοκές του διαβήτη ή η στεφανιαία νόσος μπορεί να προκαλέσουν αντίστοιχα συμπτώματα.

Άλλες Διαταραχές στην Ηλεκτρική Δραστηριότητα της Καρδιάς

Η επικοινωνία της καρδιάς γίνεται μέσω ηλεκτρικών σημάτων. Για παράδειγμα, οι κόλποι και οι κοιλίες στην καρδιά στέλνουν σήματα μεταξύ τους με τα οποία ενημερώνουν πότε πρέπει να προωθηθεί αίμα στο επόμενο τμήμα.

Ο βηματοδότης βοηθά στη ρύθμιση του παραπάνω ηλεκτρικού συστήματος. Αν η καρδιά δεν μπορεί να στείλει τα σωστά ηλεκτρικά σήμερα, εξ’αιτίας κάποιας απόφραξης ή καρδιακής νόσου, μπορεί να εμφανιστεί βραδυκαρδία.

Ο πλήρης καρδιακός αποκλεισμός αποτελεί μία ηλεκτρική διαταραχή της καρδιάς που δεν επιτρέπει στα ηλεκτρικά σήματα να ταξιδέψουν από τους κόλπους (τα δύο άνω τμήματα της καρδιάς) στις κοιλίες (τα κάτω τμήματα). Στον πλήρη καρδιακό αποκλεισμό, οι κόλποι έχουν διαφορετικό ρυθμό από τις κοιλίες.

Μεταβολικές Διαταραχές

Ορισμένες μεταβολικές διαταραχές μπορεί επίσης να επιβραδύνουν τον καρδιακό ρυθμό. Ένα από τα συχνότερα αίτια είναι ο υποθυρεοειδισμός, πάθηση κατά την οποία μειώνεται η παραγωγή των θυρεοειδών ορμονών.

Ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να επηρεάσει την υγεία των αγγείων, επιβραδύνοντας τον καρδιακό ρυθμό. Οι ασθενείς με υποθυρεοειδισμό έχουν συνήθως υψηλή διαστολική πίεση. Ως υψηλή διαστολική πίεση ορίζεται η μέτρηση πάνω από 80.

Καρδιαγγειακή Νόσος

Οι βλάβες στην καρδιά από τη συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, τη στεφανιαία νόσο, τα εμφράγματα του μυοκαρδίου ή άλλα προβλήματα μπορεί να επηρεάσουν το ηλεκτρικό σύστημα της καρδιάς, περιορίζοντας την ικανότητα της καρδιάς να αντλεί αίμα αποτελεσματικά.

Φάρμακα για την Καρδιά

Ορισμένα φάρμακα, μεταξύ των οποίων τα φάρμακα για την καρδιαγγειακή νόσο και την υπέρταση, μπορεί να επιβραδύνουν τον καρδιακό ρυθμό. Οι β αποκλειστές, φάρμακα που χορηγούνται για την ταχυκαρδία και ορισμένες άλλες παθήσεις της καρδιάς, μπορεί επίσης να επιβραδύνουν τον καρδιακό ρυθμό.

Αν πάρετε ένα φάρμακο για πρώτη φορά και παρατηρήσετε συμπτώματα βραδυκαρδίας, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας.

Στέρηση Οξυγόνου

Η υποξία, ο ιατρικός όρος για τη μειωμένη πρόσληψη οξυγόνου στον οργανισμό, μπορεί επίσης να προκαλέσει επιβράδυνση του καρδιακού ρυθμού. Η υποξία αποτελεί επείγουσα κατάσταση και εμφανίζεται συνήθως όταν κάποιος δεν μπορεί να αναπνεύσει ή σε ένα σοβαρό επεισόδιο άσθματος. Ορισμένες χρόνιες παθήσεις, όπως για παράδειγμα η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, μπορεί επίσης να προκαλέσουν υποξία.

Όταν η υποξία προκαλεί βραδυκαρδία είναι σημαντικό να αντιμετωπιστεί η υποκείμενη νόσος που την προκαλεί.

Πότε Πρέπει να Επισκεφθείτε τον Γιατρό;

Αν παρατηρήστε ότι ένα βρέφος έχει χαμηλούς σφυγμούς πρέπει να μεταβείτε άμεσα στα επείγοντα ενός νοσοκομείου.

Οι ενήλικες και τα παιδιά που έχουν χαμηλούς σφυγμούς και παρουσιάζουν σοβαρά συμπτώματα, όπως στηθάγχη ή λιποθυμία, πρέπει επίσης να μεταβούν στο νοσοκομείο.

Επισκεφθείτε τον γιατρό σας αν:

  • Παρουσιάστε ανεξήγητη μεταβολή στον καρδιακό ρυθμό με διάρκεια αρκετών ημερών.
  • Έχετε βραδυκαρδία μαζί με άλλους παράγοντες κινδύνου, όπως ο διαβήτης ή το κάπνισμα.
  • Έχετε βραδυκαρδία και καρδιαγγειακή νόσο.
  • Παρουσιάζετε βραδυκαρδία σε συνδυασμό με άλλα συμπτώματα, όπως λιποθυμικά επεισόδια.
  • Παρουσιάζετε επεισόδια βραδυκαρδίας και επεισόδια ταχυκαρδίας.

Θεραπεία

Η βραδυκαρδία δεν χρειάζεται πάντοτε χορήγηση θεραπείας. Ωστόσο, όταν η βραδυκαρδία προκαλεί σοβαρά προβλήματα υγείας ή επιβραδύνει σε μεγάλο βαθμό τη λειτουργία της καρδιάς, πρέπει να χορηγθεί αγωγή.

Συχνά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί τεχνητός βηματοδότης, δηλαδή μία ηλεκτρική συσκευή που εισάγεται στην καρδιά για να διατηρήσει το φυσιολογικό ρυθμό.

Ανάλογα με το αίτιο της βραδυκαρδίας ο γιατρός μπορεί επίσης:

  • Να συστήσει αλλαγή των φαρμάκων για την καρδιά
  • Να χορηγήσει φάρμακα για την αντιμετώπιση της θυρεοειδοπάθειας ή άλλων μεταβολικών διαταραχών
  • Να συστήσει αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως για παράδειγμα διατροφή με χαμηλά λιπαρά, άσκηση και διακοπή του καπνίσματος
  • Να ζητήσει τακτικές εξετάσεις για την παρακολούθηση της καρδιακής λειτουργίας

Φωτογραφία: Gerd Altmann

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα