Η έκθεση στη σωματιδιακή ύλη και τους ατμοσφαιρικούς ρύπους μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας, σύμφωνα με τις παρατηρήσεις μίας νέας μεγάλης μετα-ανάλυσης από το Πανεπιστήμιο του Harvard.
«Τα αποτελέσματα της ανάλυσής μας αποτελούν ένα μεγάλο βήμα για την εξερεύνηση της σύνδεσης ανάμεσα στις δύο παραπάνω παθήσεις. Όπως φαίνεται, πιθανώς θα πρέπει να προσαρμοστούν εκ νέου τα όρια της έκθεσης στη σωματιδιακή ύλη (PM2.5) καθώς όπως φαίνεται από τα όρια που ισχύουν σήμερα υπάρχουν κίνδυνοι για τον πληθυσμό», υποστηρίζουν οι συγγραφείς της μελέτης.
Η έρευνα αυτή ήταν η πρώτη που χρησιμοποίησε το Risk of Bias In Non-Randomized Studies of Exposure (ROBINS-E), ένα εργαλείο που μπορεί να περιορίσει σημαντικά την αλλοίωση των δεδομένων σε περιβαλλοντικές μελέτες.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε πριν από λίγες ημέρες στο επιστημονικό περιοδικό BMJ.
Σήμερα, περισσότεροι από 57 εκατομμύρια ασθενείς παγκοσμίως υποφέρουν από άνοια και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ο αριθμός αυτός αναμένεται να ξεπεράσει τα 153 εκατομμύρια μέχρι το 2050. Σχεδόν το 40% των παραπάνω περιστατικών συνδέονται με τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου, όπως για παράδειγμα η έκθεση σε ατμοσφαιρικούς ρύπους.
Η επιστημονική ομάδα της παρούσας ανάλυσης εξέτασε περισσότερες από 2000 έρευνες από τις οποίες ξεχώρισε τελικά 51 οι οποίες είχαν ασχοληθεί ειδικά με τη σύνδεση ανάμεσα στην ατμοσφαιρική ρύπανση και τον κίνδυνο άνοιας. Όλες οι έρευνες είχαν δημοσιευτεί τα τελευταία 10 χρόνια. Μετά την ανάλυση με το εργαλείο ROBINS-E, οι επιστήμονες κατέληξαν τελικά σε 16 έρευνες τις οποίες χρησιμοποίησαν για τις αναλύσεις τους. Η πλειοψηφία των παραπάνω ερευνών είχαν ασχοληθεί με το PM2.5, ωστόσο ορισμένες από αυτές είχαν εξετάσει και τα επίπεδα ορισμένων οξειδίων του αζώτου.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν επαρκή δεδομένα για να στοιχειοθετήσουν σύνδεση ανάμεσα στα επίπεδα του PM2.5 στην ατμόσφαιρα και τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας, ακόμα και όταν η ετήσια έκθεση ήταν κάτω από το επίσημο όριο των 12 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο αέρα. Συγκεκριμένα, η ομάδα παρατήρησε ότι κάθε αύξηση 2 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο συνδέθηκε με 17% αυξημένο κίνδυνο άνοιας. Αντίστοιχες συνδέσεις παρατηρήθηκαν και με τα οξεία του αζώτου, αν και η σύνδεση αυτή ήταν ασθενέστερη.
Όπως υποστήριξε η ομάδα, η σύνδεση ανάμεσα στην ατμοσφαιρική ρύπανση και τον κίνδυνο άνοιας είναι χαμηλότερη σε σχέση με αυτή άλλων παραγόντων κινδύνου, όπως το χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης ή το ιστορικό καπνίσματος. Ωστόσο, καθώς ο αριθμός των ασθενών που εκτίθενται σε υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης αυξάνεται συνεχώς, καταλαβαίνουμε ότι οι παρατηρήσεις της παρούσας μελέτης έχουν ιδιαίτερη σημασία.
«Σήμερα τα περιστατικά άνοιας αυξάνονται συνεχώς. Αν καταφέρουμε να αναγνωρίσουμε τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνους, θα καταφέρουμε να περιορίσουμε σημαντικά την επιβάρυνση της νόσου στον πληθυσμό. Η έκθεση στη σωματιδιακή ύλη PM2.5 καθώς και άλλους ατμοσφαιρικούς ρύπους αποτελεί τροποποιήσιμο παράγοντες κινδύνου που μπορεί να περιοριστεί σε κάποιο βαθμό με την εφαρμογή κατάλληλων μέτρων», καταλήγει η μελέτη.
Φωτογραφία: Sandro Sandrone Lazzarini