Ένα νέο εμβόλιο γρίπης το οποίο ιδανικά θα μπορεί να προστατεύσει από όλα τα στελέχη του ιού αναμένεται να ξεκινήσει άμεσα τις κλινικές δοκιμές φάσης Ι, σύμφωνα με το National Institutes of Health των ΗΠΑ.
Το εμβόλιο της γρίπης που κυκλοφορεί αυτή τη στιγμή παγκοσμίως προστατεύει από συγκεκριμένα μόνο στελέχη του ιού και η αποτελεσματικότητά του μπορεί να επηρεαστεί αν τα στελέχη αυτά παρουσιάσουν μεταλλάξεις. Κατά συνέπεια, εδώ και αρκετά χρόνια, αρκετοί επιστήμονες προσπαθούν να αναπτύξουν ένα νέο εμβόλιο το οποίο θα μπορεί να προστατεύσει από όλα τα στελέχη.
Προηγούμενες προσπάθειες για την ανάπτυξη ενός «καθολικού» εμβολίου για τη γρίπη δεν είχαν καταφέρει να επιτύχουν το στόχο τους. Το νέο εμβόλιο που θα εξεταστεί στις κλινικές δοκιμές φάσης Ι, ωστόσο, είχε πολύ υψηλή αποτελεσματικότητα στα πειραματόζωα και αποτελεί το πρώτο εμβόλιο του είδους του που εξετάζεται σε ανθρώπους.
Πόσο Κοινή είναι η Εποχική Γρίπη;
Ο ιός της γρίπης επηρεάζει περισσότερο από το 10% του πληθυσμού ετησίως και προκαλεί ένα σημαντικό αριθμό νοσηλειών και θανάτων.
Τα καλύτερα μέτρα πρόληψης για τη γρίπη είναι το πλύσιμο των χεριών, η τήρηση των αποστάσεων από τους ασθενείς, η χρήση μάσκας, καθώς και ο εμβολιασμός. Κάθε χρόνο, περίπου το 40-50% των ενηλίκων κάνουν το εμβόλιο της γρίπης, σύμφωνα με επιδημιολογικά δεδομένα.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο ιός της γρίπης μεταλλάσσεται με μεγάλη ταχύτητα και αυτός είναι ο λόγος που το εμβόλιο αυτό ενημερώνεται κάθε χρόνο με τα νεότερα στελέχη.
Η Παρούσα Κλινική Δοκιμή
Στην κλινική δοκιμή φάσης Ι που θα εξετάσει το νέο εμβόλιο συμμετέχουν συνολικά περίπου 100 εθελοντές.
Τα εμβόλια της γρίπης που χρησιμοποιούνται σήμερα, όπως προαναφέρθηκε, προστατεύουν μόνο από 4 στελέχη του ιού. Κάποια χρόνια, το εμβόλιο της γρίπης έχει υψηλή αποτελεσματικότητα, ενώ άλλα χρόνια ο ιός μεταλλάσσεται υπερβολικά με αποτέλεσμα το εμβόλιο να μην μπορεί να προστατεύσει επαρκώς από τη λοίμωξη.
Σύμφωνα με τα δεδομένα που δημοσίευσε το NIH για την παρούσα κλινική δοκιμή, σε αυτή θα λάβουν μέρος περίπου 100 άτομα ηλικίας 18-55 ετών που δεν έχουν ιστορικό καπνίσματος και δεν έχουν κάνει το εμβόλιο της γρίπης φέτος.
Οι εθελοντές αυτοί θα χωριστούν σε 3 ομάδες, εκ των οποίων η μία θα λάβει το εμβόλιο ενδομυϊκά και placebo ενδορρινικά, η δεύτερη θα λάβει το εμβόλιο ενδορρινικά και placebo ενδομυϊκά, ενώ η ομάδα ελέγχου θα λάβει placebo και από τις δύο οδούς χορήγησης.
Οι επιστήμονες θα παρακολουθήσουν την πορεία των εθελοντών για τους επόμενους 7 μήνες. Οι εθελοντές θα κάνουν τακτικά εξετάσεις προκειμένου να εξεταστεί η πορεία της ανοσιακής απόκρισης, ενώ η επιστημονική ομάδα θα καταγράφει και τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας των εθελοντών.
Πώς Μεταδίδεται η Γρίπη;
Η γρίπη είναι μία λοίμωξη του αναπνευστικού και επομένως μεταδίδεται με τα σταγονίδια της αναπνοής. Το εμβόλιο που κυκλοφορεί σήμερα δεν προκαλεί ισχυρή ανοσιακή απόκριση στο βλεννογόνο των πνευμόνων, της ρινός και του φάρυγγα, δηλαδή τις τρεις περιοχές όπου πολλαπλασιάζεται περισσότερο ο ιός.
«Στην παρούσα κλινική δοκιμή θέλουμε να εξετάσουμε αν η χορήγηση του εμβολίου από της ρινός μπορεί να έχει υψηλότερη αποτελεσματικότητα σε σχέση με την ενδομυϊκή χορήγηση», αναφέρουν οι συγγραφείς.
Σήμερα, η απόφαση για τα στελέχη που θα περιέχει το εμβόλιο της γρίπης λαμβάνεται περίπου 6 μήνες πριν από τη χορήγηση του εμβολίου, έτσι ώστε οι φαρμακευτικές εταιρείες να έχουν το χρόνο για να παρασκευάσουν το εμβόλιο. Η επιτροπή που αποφασίζει για τα στελέχη πρακτικά εξετάζει ποια στελέχη κυκλοφόρησαν το προηγούμενο έτος και ποια είναι η τάση εξάπλωσής τους αυτή τη στιγμή.
Ωστόσο, αν οι παρούσες κλινικές δοκιμές καταφέρουν να αποδείξουν ότι το νέο «καθολικό» εμβόλιο γρίπης έχει υψηλή αποτελεσματικότητα, τότε πρακτικά δεν θα χρειάζεται να τροποποιείται κάθε χρόνο το εμβόλιο.
Μάλιστα, στο ενδεχόμενο αυτό, πιθανώς δεν θα χρειάζεται να χορηγείται ετησίως το εμβόλιο καθώς θα μπορεί να προσφέρει ανοσία για μεγαλύτερο διάστημα.
Στο παρελθόν, όλες οι προσπάθειες για την ανάπτυξη ενός καθολικού εμβολίου για τη γρίπη είχαν αποτύχει. Ωστόσο, οι επιστήμονες της παρούσας μελέτης πιστεύουν ότι το εμβόλιο που θα εξεταστεί στην κλινική δοκιμή φάσης Ι θα καταφέρει να πετύχει το στόχο του.
Φωτογραφία: SHVETS production