Το 1907 δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Lancet τα δεδομένα μίας κλινικής δοκιμής που είχε εξετάσει ένα εμβόλιο για τη γονόρροια. Σήμερα, μετά από σχεδόν 110 χρόνια έγινε ένα μεγάλο βήμα στην ανάπτυξη ενός εμβολίου για την παραπάνω λοίμωξη, όπως ανέφερε μία επιστημονική ομάδα στο συνέδριο Dermatology Days of Paris (JDP 2022).
Δύο Συγγενικά Βακτήρια
Αν και γίνονται προσπάθειες για την ανάπτυξη ενός εμβολίου για τη γονόρροια εδώ και δεκάδες χρόνια, το 2017 ήταν ένα σημείο καμπής για την επίτευξη του παραπάνω στόχου. Το έτος αυτό δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά τα αποτελέσματα μίας μελέτης, επικεφαλής της οποίας ήταν η Helen Petousis-Harris, PhD. Η επιστήμονας αυτή έκανε μία νέα μελέτη στην οποία επιβεβαίωσε τα αποτελέσματα μίας έρευνας από την Κούβα που είχε δείξει ότι οι ασθενείς που είχαν εμβολιαστεί για το μηνιγγιτιδόκοκκο ομάδας Β είχαν χαμηλότερα ποσοστά γονόκοκκου σε σχέση με αυτούς που δεν είχαν κάνει το παραπάνω εμβόλιο.
Στη νέα αυτή μελέτη συμμετείχαν συνολικά 11 κλινικές από τη Νέα Ζηλανδία. Οι εθελοντές είχαν ηλικία 15-30 ετών, έκαναν το εμβόλιο του μηνιγγιτιδόκοκκου Β και διαγνώστηκαν αργότερα με γονόρροια, χλαμύδια ή και τα δύο παραπάνω σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Όπως παρατήρησε η επιστημονική ομάδα, οι εθελοντές που είχαν κάνει το εμβόλιο του μηνιγγιτιδόκοκκου κατά την παιδική ηλικία είχαν 30% μειωμένο κίνδυνο να παρουσιάσουν λοιμώξεις από το Neisseria gonorrhoeae.
Το γεγονός αυτό πιθανώς δεν αποτελεί σύμπτωση, καθώς σύμφωνα με την επιστημονική ομάδα ο μηνιγγιτιδόκοκκος και ο γονόκοκκος είναι παρόμοια βακτήρια καθώς περίπου το 90-100% των πρωτεϊνών της κυτταρικής τους μεμβράνης είναι κοινά ανάμεσα στα δύο παθογόνα.
Η Αποτελεσματικότητα του Εμβολίου
Δύο νέες μελέτες παρατήρησης που δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό The Lancet την 1η Ιουλίου του 2022 έδειξαν ότι το εμβόλιο της μηνιγγίτιδας πράγματι μπορεί να προστατεύσει από τη γονόρροια. Η πρώτη από τις παραπάνω έρευνες έδειξε ότι η αποτελεσματικότητα του εμβολίου ήταν 32%, ένα ποσοστό κοντά σε αυτό που ανέφερε η Petousis-Harris στην έρευνά της. Στη δεύτερη μελέτη, η οποία διεξήχθη στις ΗΠΑ, διαπιστώθηκε ότι μόλις 1 δόση του εμβολίου της μηνιγγίτιδας προσφέρει προστασία 26%, ενώ όσοι κάνουν και τις δύο δόσεις έχουν 40% μειωμένο κίνδυνου γονόρροιας.
Αυτή τη στιγμή έχουν ξεκινήσει ήδη και νέες μελέτες οι οποίες όταν ολοκληρωθούν θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα την αποτελεσματικότητα του εμβολίου της μηνιγγίτιδας στην πρόληψη της γονόρροιας. Η μελέτη ANRS DOXYVAC, η οποία ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2021 εξετάζει ομοφυλόφιλους άνδρες που έχουν ιστορικό τουλάχιστον μίας σεξουαλικώς μεταδιδόμενης νόσου. Ο στόχος της έρευνας είναι να προστατεύσει τους εθελοντές από άλλα ΣΜΝ χρησιμοποιώντας το εμβόλιο του μηνιγγιτιδόκοκκου.
Από τα πρώιμα αποτελέσματα της μελέτης φαίνεται ότι το εμβόλιο της μηνιγγίτιδας έχει χρησιμότητα στην πρόληψη της γονόρροιας. Η έρευνα έδειξε επίσης ότι η χορήγηση δοξυκυκλίνης εντός 72 ωρών από την έκθεση σε κάποιο ΣΜΝ μπορεί να αποτρέψει ορισμένες λοιμώξεις. Η έρευνα τελικά διακόπηκε πριν την προκαθορισμένη ημερομηνία, καθώς οι επιστήμονες θεώρησαν ότι όλοι οι εθελοντές θα πρέπει να λάβουν τα παραπάνω φάρμακα.
Φωτογραφία: Anna Shvets