Γιατί ΔΕΝ Πρέπει να Παίρνουμε Αντιβιοτικά όταν Έχουμε Κρυολόγημα ή Γρίπη

Ο χειμώνας πλησιάζει και μαζί του έρχεται η γρίπη και το κοινό κρυολόγημα. Ο πονόλαιμος, η κεφαλαλγία, ο πυρετός και το γενικότερο αίσθημα αδιαθεσίας αποτελούν τα πρώτα συμπτώματα που αρκετοί από εμάς φοβόμαστε. Συχνά, η πίεση από τη δουλειά ή άλλες προσωπικές υποχρεώσεις οδηγεί αρκετούς από εμάς στη αναζήτηση εύκολων λύσεων από τον γιατρό μας ή ένα άλλο επαγγελματία υγείας για την αντιμετώπιση των παραπάνω συμπτωμάτων. Η λύση αυτή είναι συχνά ένα αντιβιοτικό.

Τελευταία δεδομένα δείχνουν ότι η χρήση των αντιβιοτικών παρουσιάζει αύξηση, γεγονός που αποτελεί αιτία ανησυχίας καθώς η υπερβολική χρήση τους έχει συνδεθεί με την ανάπτυξη αντιμικροβιακής αντοχής. Η τελευταία αποτελεί την ικανότητα διαφόρων μικροοργανισμών, όπως τα μικρόβια και οι ιοί, να μεταλλάσσονται έτσι ώστε τα αντιμικροβιακά (δηλαδή τα αντιβιοτικά και τα αντιιικά) να είναι λιγότερο αποτελεσματικά εναντίον τους.

Η ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά έχει ως αποτέλεσμα οι τυπικές θεραπείες να είναι ανεπαρκείς. Το γεγονός αυτό καθιστά ευάλωτους τους ασθενείς που χρειάζονται αντιβιοτικά για σοβαρές λοιμώξεις.

Προσδοκίες από τα αντιβιοτικά

Η έρευνα Cochrane review διαπίστωσε ότι αρκετοί ευάλωτοι ασθενείς έχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν μικροβιακή αντοχή. Σε αυτούς περιλαμβάνονται οι ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά νοσήματα, αρκετοί από τους οποίους έχουν αντιβιοτικά στο σπίτι. Οι γιατροί που έχουν συνταγογραφήσει τα αντιβιοτικά αυτά, συχνά δεν έχουν επαρκή στοιχεία για να δικαιολογήσουν τη χορήγησή τους ούτε ενημερώνουν τους ασθενείς για τις αρνητικές επιδράσεις από την αλόγιστη χρήση τους, με αποτέλεσμα η λανθασμένη συνταγογράφησή τους να συνεχίζεται.

Η κύρια αιτία της υπερβολικής χρήσης των αντιβιοτικών, φαίνεται ότι είναι οι λανθασμένες αντιλήψεις και προσδοκίες τόσο των ασθενών όσο και των γιατρών από αυτά. Από την πλευρά του ασθενούς, η επιθυμία να νιώσει καλύτερα είναι συχνά πιο σημαντική από εξωτερικούς παράγοντες, όπως για παράδειγμα μία καμπάνια για τη χρήση των αντιβιοτικών. Για τους γιατρούς αντίστοιχα, το καλό για την κοινότητα συχνά δεν θεωρείται σημαντικότερο από την ικανοποίηση του ασθενούς, επομένως συχνά αγνοείται μαζί με όλα τα επιστημονικά δεδομένα. Το παραπάνω γεγονός τροφοδοτεί ένα φαύλο κύκλο προσδοκιών και ενδιαφέροντος μόνο για την προσωπική μας υγεία το οποίο εξυπηρετεί τόσο τον γιατρό όσο και τον ασθενή, αλλά αγνοεί το σοβαρό πρόβλημα για την ευρύτερη κοινότητα.

Μία θεωρία, επομένως, είναι ότι η αυξημένη συνταγογράφηση των αντιβιοτικών, ιδιαίτερα κατά την εποχή της γρίπης, αποδίδεται στις παραπάνω προσδοκίες τόσο των ασθενών όσο και των γιατρών. Το φαινόμενο αυτό, ωστόσο, δεν περιορίζεται στη χρήση των αντιβιοτικών. Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι αντίστοιχες συμπεριφορές παρατηρούνται και στην οξυγονοθεραπεία. Παρά τα δεδομένα ερευνών και τις οδηγίες, η λανθασμένη συνταγογράφηση και χορήγηση της οξυγονοθεραπείας παραμένει και μάλιστα συχνά χορηγείται τυπικά στους ασθενείς με δύσπνοια.

Μία προτεραιότητα της ιατρικής

Μία επιτροπή υγείας από το κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου εξέδωσε προσφάτως μία αναφορά στην οποία τονίζει ότι το θέμα της αντιμικροβιακής αντοχής πρέπει να θεωρείται ένα από τα 5 σημαντικότερα ζητήματα για τη χώρα σήμερα. Πρέπει μάλιστα να αποτελέσει προτεραιότητα για την κυβέρνηση και να ζητηθεί από τις φαρμακευτικές εταιρίες να αναπτύξουν νέα αντιβιοτικά.

Η επιτροπή τονίζει πόσο σημαντικό είναι να γίνουν άμεσα ενέργειες για την προώθηση της υπεύθυνης και κατάλληλης συνταγογράφησης των αντιβιοτικών. Οι ενέργειες αυτές θα πρέπει να περιλαμβάνουν επανεκπαίδευση, έρευνα, νέες οδηγίες και καμπάνιες.

Τα ποσοστά συνταγογράφησης αντιβιοτικών είναι διπλάσια στο Ηνωμένο Βασίλειο σε σχέση με χώρες όπως η Σουηδία, η Ολλανδία και οι χώρες της Βαλτικής. Το γεγονός αυτό αποτελεί πρόκληση για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και τα νοσοκομεία τα οποία πρέπει να μειώσουν τόσο τον αριθμό των αντιβιοτικών, όσο και τη διάρκεια που αυτά χορηγούνται.

Αποτελεσματικότητα των αντιβιοτικών

Σύμφωνα με μία νέα οδηγία, πριν από κάθε συνταγογράφηση αντιβιοτικών πρέπει να γίνεται ένας ταχύς διαγνωστικός έλεγχος. Η προσέγγιση αυτή αναμένεται να μειώσει τη λανθασμένη χορήγηση των αντιβιοτικών, καθώς  θα εξετάζεται η παρουσία δεικτών του αίματος χαρακτηριστικών της παρουσίας μίας λοίμωξης. Αναμένονται μάλιστα σύντομα τα αποτελέσματα μίας μεγάλης κλίμακας μελέτης που θα επιβεβαιώσουν την παραπάνω θεωρία.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, η συνταγογράφηση ευρέως φάσματος αντιβιοτικών δεν είναι μόνο αναμενόμενη, αλλά και φτηνότερη ή ευκολότερη. Θα χρειαστεί επομένως μεγάλη προσπάθεια για να εκπαιδευτούν οι γιατροί και οι ασθενείς έτσι ώστε να μειωθεί η αλόγιστη χρήση των αντιβιοτικών.

Επομένως, όσο πλησιάζει ο χειμώνας, προσπαθήστε να αποφύγετε την επίσκεψη στο γιατρό και τη λήψη φαρμάκων για ήπια συμπτώματα. Κοιμηθείτε αρκετά, περιορίστε το στρες και πίνετε αρκετά υγρά. Όλα τα παραπάνω έχει αποδειχθεί ότι βοηθούν τόσο στη θεραπεία όσο και στην πρόληψη του κοινού κρυολογήματος και της γρίπης. Είναι επίσης σημαντικό να πλένετε προσκεκτικά τα χέρια σας έτσι ώστε να κρατάτε μακριά τα μικρόβια και να μην τα αφήνετε να προκαλέσουν νόσηση.

Βιβλιογραφία: The Conversation

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα