Η πολλαπλή σκλήρυνση είναι μία προοδευτική νόσος που επηρεάζει περίπου 2.8 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως. Καθώς αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κάποια οριστική θεραπεία για τη νόσο, η τελευταία αποτελεί συχνά αντικείμενο αρκετών ερευνών. Ένας σημαντικός αριθμός μελετών εξερευνά επίσης τα αίτια που οδηγούν στην εμφάνιση πολλαπλής σκλήρυνσης. Μία από τις παραπάνω μελέτες διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο του Harvard και διαπίστωσε ότι η νόσος συνδέεται με τη λοίμωξη από τον ιό Epstein-Barr (EPV).
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Science.
«Η θεωρία ότι ο ιός Epstein-Barr μπορεί να προκαλέσει πολλαπλή σκλήρυνση εξερευνάται εδώ και αρκετά χρόνια τόσο από το Πανεπιστήμιό μας όσο και από άλλες επιστημονικές ομάδες», αναφέρει ο Albert Ascherio, επικεφαλής της έρευνας από το Πανεπιστήμιο του Harvard. «Η παρούσα μελέτη αποτελεί ένα μεγάλο βήμα τόσο στην θεραπεία όσο και στην πρόληψη της νόσου. Όπως φαίνεται, τα περισσότερα περιστατικά πολλαπλής σκλήρυνσης μπορούν να αποφευχθούν με την πρόληψη της λοίμωξης από EBV. Η αντιμετώπιση του ιού αυτού μπορεί επίσης να αποτελεί τη βάση για την ανάπτυξη θεραπειών για τη νόσο».
Η πολλαπλή σκλήρυνση είναι μία χρόνια φλεγμονώδης νόσος του κεντρικού νευρικού συστήματος που επηρεάζει την επικάλυψη μυελίνης των νευρώνων στον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό. Αυτή τη στιγμή τα αίτιά της είναι άγνωστα, ωστόσο ένας παράγοντας που έχει αναδειχθεί στο παρελθόν για το ρόλο του στην εμφάνιση της νόσου είναι ο ιός Epstein-Barr, ο ερπητοϊός που ευθύνεται για τη λοιμώδη μονοπυρήνωση. Μέχρι σήμερα, καμία έρευνα δεν είχε καταφέρει να αποδείξει σχέση αιτίας-αποτελέσματος ανάμεσα στον ιό και την πολλαπλή σκλήρυνση, καθώς το 95% περίπου των ενηλίκων έχουν ιστορικό λοίμωξης από Epstein-Barr. Θέλοντας να εξερευνήσουν περισσότερο τη σύνδεση ανάμεσα στον ιό Epstein-Barr και την πολλαπλή σκλήρυνση, οι επιστήμονες της παρούσας μελέτης εξέτασαν δεδομένα για περισσότερους από 10 εκατομμύρια νεαρούς στρατιώτες των ΗΠΑ, εκ των οποίων οι 955 διαγνώστηκαν με πολλαπλή σκλήρυνση κατά τη διάρκεια της θητείας τους.
Ο κάθε εθελοντής έδωσε δείγμα αίματος κάθε 2 χρόνια. Η επιστημονική ομάδα εξέτασε τα παραπάνω δείγματα με σκοπό να διαπιστώσει το ιστορικό λοίμωξης EBV στον κάθε εθελοντή καθώς και τη σύνδεση της λοίμωξης με την πολλαπλή σκλήρυνση.
Όπως τελικά διαπιστώθηκε, σε αυτό το δείγμα, η μόλυνση με τον ιό Epstein-Barr συνδέθηκε με 32 φορές αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης πολλαπλής σκλήρυνσης αργότερα, κάτι που δεν παρατηρήθηκε με κανέναν άλλο ιό. Μάλιστα, σε αρκετούς εθελοντές οι παθολογικοί δείκτες νευροεκφυλισμού της πολλαπλής σκλήρυνσης παρουσίασαν αύξηση μετά τη λοίμωξη με τον ιό Epstein-Barr. Το εύρημα αυτό δεν μπορεί να εξηγηθεί από κάποιον άλλο γνωστό παράγοντα κινδύνου για την πολλαπλή σκλήρυνση και επομένως δείχνει ότι η λοίμωξη από Epstein-Barr αποτελεί πιθανώς αιτιολογικό παράγοντα για την αυτοάνοση νόσο.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ο λόγος που η πολλαπλή σκλήρυνση δεν εμφανίζεται αμέσως μετά τη λοίμωξη με τον Epstein-Barr είναι ότι στα πρώιμα στάδιά της είναι ασυμπτωματική. Κατά συνέπεια, αν και οι μηχανισμοί της έχουν ξεκινήσει, δεν είναι εύκολο να ανιχνευθούν με αποτέλεσμα να τεθεί η διάγνωση της νόσου.
«Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει τρόπος να προληφθεί ή να αντιμετωπιστεί η λοίμωξη από EBV, ωστόσο ένα εμβόλιο για τη νόσο ή η αντιμετώπισή του με ειδικά αντιιικά φάρμακα, μπορεί να αποτρέψει ίσως την εμφάνιση πολλαπλής σκλήρυνσης», καταλήγει η μελέτη.