Έχει Μεταλλαχθεί ο Ιός της Ευλογιάς των Πιθήκων; Τι Δείχνουν Νέα Δεδομένα

Ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων έχει μεταλλαχθεί ταχύτερα απ’ όσο θα περιμέναμε, περνώντας μάλιστα από μία περίοδο «επιταχυνόμενης εξέλιξης», σύμφωνα με τις παρατηρήσεις μίας νέας μελέτης.

Από το 1ο περιστατικό του ιού εκτός Αφρικής που ανιχνεύθηκε στις αρχές Μαΐου μέχρι σήμερα, ο ιός έχει μολύνει αυτή τη στιγμή περισσότερα από 3.500 άτομα σε 48 χώρες. Η αυξημένη αυτή δραστηριότητα του ιού αποδίδεται πιθανώς σε 50 νέες μεταλλάξεις που φέρει συγκριτικά με στελέχη του ιού από το 2018-2019, όπως τονίζει η επιστημονική ομάδα στο περιοδικό Nature Medicine.

Η ευλογιά των πιθήκων είναι μία σχετικά σπάνια νόσος που προσβάλλει συνήθως πιθήκους και τρωκτικά. Ο ιός που ευθύνεται για τη λοίμωξη ανήκει στην οικογένεια των orthopoxvirus και είναι συγγενικός με τον ιό της ευλογιάς των ανθρώπων.

Τυπικά, η ευλογιά των πιθήκων κυκλοφορεί συνήθως στην Κεντρική και Δυτική Αφρική, ωστόσο φέτος ανιχνεύθηκαν αρκετά περιστατικά και εκτός αυτής της ηπείρου, γεγονός που έχει προκαλέσει ανησυχία και στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO).

Ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων περιλαμβάνει δύο διαφορετικούς κλάδους ή στελέχη και συγκεκριμένα αυτό της Δυτικής Αφρικής και αυτό του Κονγκό. Το κάθε στέλεχος έχει διαφορετικό ποσοστό θνητότητας. Συγκεκριμένα, περίπου το 1% των ασθενών που μολύνονται με το στέλεχος της Δυτικής Αφρικής καταλήγουν, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για το στέλεχος του Κονγκό είναι 10%.

Η παρούσα επιδημία του ιού στην Ευρώπη και την Αμερική αποδίδεται στο στέλεχος της Δυτικής Αφρικής.

Ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων, ως DNA ιός, μπορεί να διορθώσει ευκολότερα τα σφάλματα που εμφανίζονται κατά την αντιγραφή του, συγκριτικά με τους RNA ιούς, όπως ο ιός HIV ή ο SARS-CoV-2, γεγονός που σημαίνει ότι υπάρχει μικρότερη πιθανότητα να παρουσιάσει μεταλλάξεις.

Συλλέγοντας δείγματα του ιού από 15 ασθενείς με ευλογιά των πιθήκων στην Ευρώπη, οι επιστήμονες της παρούσας μελέτης διαπίστωσαν ότι ο ρυθμός μετάλλαξης του ιού ήταν 6-12 φορές ταχύτερος σε σχέση με τον αναμενόμενο.

«Οι μεταλλάξεις που παρατηρήσαμε δείχνουν ότι ο ιός έχει μεταλλαχθεί πολύ περισσότερο απ’ όσο θα περιμέναμε για έναν ιό της οικογένειας των Orthopoxvirus. Υπάρχουν ενδείξεις που δείχνουν ότι ο ιός έχει προσαρμοστεί για να μεταδίδεται ευκολότερα στον άνθρωπο», αναφέρουν οι συγγραφείς.

Ιστορικά, γνωρίζουμε ότι ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων μεταδίδεται μέσω της επαφής με τα δερματικά εξανθήματα που προκαλεί, τα σωματικά υγρά ή αντικείμενα τα οποία έχουν αγγίξει οι ασθενείς.

Ωστόσο, η κατακόρυφη αύξηση στα περιστατικά του ιού εκτός Αφρικής δείχνει ότι κάτι έχει αλλάξει στη συμπεριφορά του ιού, κάτι που αποδίδεται πιθανώς στις νέες μεταλλάξεις.

Ορισμένες από τις μεταλλάξεις αυτές φαίνεται ότι είναι αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης του ιού της ευλογιάς των πιθήκων με το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου και ειδικότερα με μία οικογένεια ενζύμων που λέγονται APOBEC3. Τα ένζυμα αυτά προκαλούν σωρεία μεταλλάξεων στους ιούς, γεγονός που συνήθως οδηγεί στην καταστροφή των τελευταίων.

Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, ο ιός μπορεί να επιβιώσει από τον παραπάνω μηχανισμό, διατηρώντας παράλληλα τις μεταλλάξεις που προκλήθηκαν από τα ένζυμα. Μία θεωρία είναι ότι το φαινόμενο αυτό επαναλήφθηκε αρκετές φορές σε μικρό διάστημα και ως αποτέλεσμα ο ιός συγκέντρωσε αρκετές μεταλλάξεις.

Ένα άλλο πιθανό σενάριο είναι ότι ο ιός κυκλοφορούσε για αρκετό καιρό σε τρωκτικά συγκεντρώνοντας μεταλλάξεις και τους τελευταίους μήνες μεταπήδησε και πάλι στον άνθρωπο.

Παρά το όνομά του, ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων μεταδίδεται κυρίως στον άνθρωπο από τα τρωκτικά, σύμφωνα με το CDC των ΗΠΑ. Η τελευταία επιδημία του ιού στη χώρα προκλήθηκε από την εισαγωγή τρωκτικών από την Αφρική.

Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κάποια ειδική θεραπεία για την ευλογιά των πιθήκων και οι περισσότεροι γιατροί χορηγούν αντιιικά ή αντισώματα που έχουν απομονωθεί από ασθενείς που εμβολιάστηκαν για την ευλογιά.

Φωτογραφία: Anna Shvets

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα