Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις μίας νέας μελέτης, το έντονο άγχος μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα του οργανισμού να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά διάφορες λοιμώξεις, μεταξύ των οποίων και η COVID-19. Η έρευνα, η οποία εξέτασε πειραματόζωα, διαπίστωσε ότι το άγχος μπορεί μάλιστα να αυξήσει και τον κίνδυνο θανάτου από τις παραπάνω λοιμώξεις.
Αυτή είναι η πρώτη μελέτη που εξερευνά τους μηχανισμούς μέσω των οποίων το άγχος επηρεάζει τόσο την απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος, όσο και διάφορες περιοχές του εγκεφάλου σε ασθενείς με οξείες λοιμώξεις, όπως η γρίπη ή η COVID-19. Ειδικότερα, οι επιστήμονες της έρευνας έδειξαν ότι το άγχος ενεργοποιεί τους νευρώνες που βρίσκονται στον παρακοιλιακό πυρήνα του υποθαλάμου με αποτέλεσμα οι τελευταίοι να επάγουν μία μεγάλης κλίμακας μετανάστευση των λευκών αιμοσφαιρίων από τους λεμφαδένες στο αίμα και το νωτιαίο μυελό. Το γεγονός αυτό επηρεάζει αρνητικά την ανοσιακή απόκριση του οργανισμού σε διάφορα παθογόνα, όπως o SARS-CoV-2 και ο ιός της γρίπης, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών ή θανάτου.
Η ανακάλυψη αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς συνδέει άμεσα τον εγκέφαλο με το ανοσοποιητικό σύστημα, εξηγώντας παράλληλα γιατί το άγχος καθιστά ορισμένους ανθρώπους περισσότερο ευάλωτους στις διάφορες λοιμώξεις.
Στα πλαίσια της μελέτης τους, οι επιστήμονες εξέτασαν το ανοσοποιητικό σύστημα σε δύο ομάδες πειραματοζώων (ποντικών). Στην πρώτη ομάδα προκάλεσαν άγχος, ενώ η δεύτερη ομάδα αποτέλεσε την ομάδα ελέγχου.
Όπως διαπίστωσαν, το άγχος επηρέαζε το ανοσοποιητικό σύστημα των ποντικών μέσα σε λίγα μόλις λεπτά. Ειδικότερα, παρατηρήθηκε εκτεταμένη μετανάστευση ανοσιακών κυττάρων από μία περιοχή σε κάποιες άλλες.
Θέλοντας να εξερευνήσουν περισσότερο τα αίτια του παραπάνω φαινομένου, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν εξειδικευμένα εργαλεία. Τα τελευταία έδειξαν ότι οι νευρώνες στον παρακοιλιακό πυρήνα του υποθαλάμου έκαναν τα ανοσιακά κύτταρα να μεταναστεύουν από τους λεμφαδένες στο αίμα και το νωτιαίο μυελό.
Στο επόμενο κομμάτι της μελέτης τους, οι επιστήμονες ανέλυσαν την ανοσιακή απόκριση της κάθε ομάδας ποντικών σε λοιμώξεις όπως η γρίπη και η COVID-19. Όπως παρατήρησαν, τα ποντίκια της ομάδας ελέγχου είχαν πάντοτε καλύτερη πρόγνωση σε σχέση με τα ποντίκια που βίωναν έντονο άγχος. Συγκεκριμένα, αντιμετώπιζαν πιο αποτελεσματικά τη λοίμωξη και περιόριζαν ταχύτερα το ιικό φορτίο στον οργανισμό τους. Αντιθέτως, τα ποντίκια στην ομάδα του άγχους είχαν χειρότερη ανοσιακή απόκριση, παρουσίαζαν σοβαρότερα συμπτώματα και κατέληγαν συχνότερα από τον ιό.
«Η παρούσα μελέτη δείχνει ότι το άγχος παίζει σημαντικό ρόλο στη δράση του ανοσοποιητικού συστήματος και την ικανότητα του τελευταίου να αντιμετωπίζει τις λοιμώξεις. Βέβαια, δημιουργεί και ορισμένα ερωτήματα σχετικά με τις επιδράσεις διαφόρων παραγόντων, όπως για παράδειγμα ο τρόπος ζωής, στον παραπάνω μηχανισμό. Στο μέλλον, θα πρέπει να εξερευνήσουμε καλύτερα τις μακροπρόθεσμες επιδράσεις του στρες, αναζητώντας παράλληλα προσεγγίσεις για τον περιορισμό των αρνητικών επιδράσεων στο ανοσοποιητικό μας σύστημα», καταλήγει η μελέτη.
Φωτογραφία: Pixabay