Ένα ερώτημα που αναδείχθηκε μετά την κυκλοφορία των πρώτων εμβολίων για την COVID-19 είναι αν αυτά μπορούν να μας προστατεύσουν και από τους υπόλοιπους κορονοϊούς. Καθώς στο παρελθόν ορισμένες μελέτες είχαν δείξει ότι η λοίμωξη από τους κορονοϊούς του κοινού κρυολογήματος μπορεί να συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο σοβαρής νόσησης από τον SARS-CoV-2, μία επιστημονική ομάδα αποφάσισε να εξερευνήσει αν το ιστορικό λοίμωξης ή ο εμβολιασμός μπορούν να μας προστατεύσουν και από άλλους κορονοϊούς.
Τα αποτελέσματα της μελέτης τους, τα οποία δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Clinical Investigation, δείχνουν ότι σε ορισμένα είδη κορονοϊών ενδεχομένως υπάρχει διασταυρούμενη ανοσία.
Οι Κύριες Οικογένειες Κορονοϊών
Οι κορονοϊοί χωρίζονται σε τρεις κύριες οικογένειες. Αυτές περιλαμβάνουν τους:
- Sarbecovirus. Σε αυτούς ανήκει ο SARS-CoV-1 που προκάλεσε την επιδημία του 2003, καθώς και ο SARS-CoV-2 που ευθύνεται για την πανδημία που αντιμετωπίζουμε σήμερα.
- Embecovirus. Ο OC43, ένας κορονοϊός που προκαλεί κοινό κρυολόγημα ανήκει σε αυτή την κατηγορία.
- Merbecovirus. Ο MERS-CoV, ο οποίος εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 2012, ανήκει σε αυτή την οικογένεια.
Τα Εμβόλια Προσφέρουν Διασταυρούμενη Ανοσία
Οι επιστήμονες της παρούσας μελέτης χρησιμοποίησαν πλάσμα αίματος από εθελοντές που είχαν κάνει τα εμβόλια της COVID-19 και διαπίστωσαν ότι τα αντισώματα που περιείχε μπορούσαν να προστατεύσουν τόσο από τον SARS-CoV-1 όσο και από τον OC43.
Ακολούθως οι ερευνητές χορήγησαν σε ποντίκια ένα εμβόλιο που αναπτύχθηκε το 2004 για τον SARS-CoV-1 και διαπίστωσαν ότι η ανοσιακή απόκριση που προκαλεί μπορεί να προστατεύσει και από τον SARS-CoV-2, όταν τα ποντίκια εκτίθενται σε αυτόν τον ιό δια μέσου της ρινός.
Τέλος, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι οι προηγούμενες λοιμώξεις από κορονοϊούς δημιουργούν ανοσία που μπορεί να προστατεύσει σε κάποιο βαθμό και από μελλοντικές λοιμώξεις με άλλους κορονοϊούς.
Εξηγώντας τις παραπάνω παρατηρήσεις, οι επιστήμονες τόνισαν ότι όσο μεγαλύτερη είναι η ομοιότητα ανάμεσα σε δύο κορονοϊούς, τόσο μεγαλύτερη είναι η προστασία που προσφέρει ο εμβολιασμός. Συγκεκριμένα, υποστήριξαν ότι όταν η ομοιότητα των ιών είναι πάνω από 70% τότε μπορούμε να πούμε με ασφάλεια ότι η ανοσία στον ένα ιό, προστατεύει και από τον άλλο. Για παράδειγμα εξήγησαν ότι ο εμβολιασμός για τον SARS-CoV-2 δημιουργεί επαρκή ανοσία και για τον SARS-CoV-1, ενώ η ανοσία για τους κορονοϊούς που προκαλούν κοινό κρυολόγημα είναι περιορισμένη από το ίδιο εμβόλιο.
Θα Υπάρχει στο Μέλλον Καθολικό Εμβόλιο για Όλους τους Κορονοϊούς;
Αν αναλογιστούμε τις διαφορές ανάμεσα στις τρεις κατηγορίες κορονοϊών, τότε κατά πάσα πιθανότητα η απάντηση είναι «όχι», σύμφωνα με τους συγγραφείς. Ωστόσο, δεν αποκλείεται να αναπτυχθούν εμβόλια που θα προσφέρουν ανοσία για κάθε μία οικογένεια κορονοϊών ξεχωριστά (Sarbecovirus, Embecovirus ή Merbecovirus).
«Η έρευνά μας δείχνει ότι είναι μάλλον αδύνατο να αναπτυχθεί ένα εμβόλιο που θα προστατεύει από όλους τους κορονοϊούς. Ωστόσο είναι πολύ πιθανό να έχουμε στο μέλλον εμβόλια που θα προστατεύουν από συγκεκριμένες οικογένειες. Για παράδειγμα, ενδέχεται να έχουμε ένα εμβόλιο για τους Sarbecovirus το οποίο θα προστατεύει από τον SARS-CoV-1, τον SARS-CoV-2 ή άλλους ιούς που σχετίζονται με τον SARS. Αντίστοιχα, μπορεί να αναπτυχθεί ένα εμβόλιο που θα προστατεύει από τους Embecovirus (HCoV-OC43 και HKU1) που προκαλούν κοινό κρυολόγημα», αναφέρουν οι επιστήμονες στη μελέτη τους.
Στην έρευνα συμμετείχαν αρκετοί εθελοντές που είχαν κάνει τα εμβόλια της COVID-19, καθώς και νοσηλευόμενοι ασθενείς με COVID-19 από το Northwestern Memorial Hospital των ΗΠΑ.
«Παρατηρήσαμε ότι όλοι οι εθελοντές και ασθενείς είχαν απόκριση αντισωμάτων ικανή να εξουδετερώσει τον ιό HCoV-OC43 που προκαλεί κοινό κρυολόγημα. Στις επόμενες μελέτες μας θα εξετάσουμε ποια είναι η διάρκεια της παραπάνω προστασίας», καταλήγει η μελέτη.