Οι ανθεκτικές σε αντιβιοτικά λοιμώξεις ευθύνονται για περισσότερους από 30.000 θανάτους ετησίως στις ΗΠΑ. Η πλειοψηφία των λοιμώξεων αυτών προκαλείται από τον ανθεκτικό στη μεθικιλλίνη χρυσίζων σταφυλόκοκκο, πιο γνωστό ως MRSA, ένα μικρόβιο που μπορεί να μετατρέψει απλές επεμβάσεις σε μάχες για τη ζωή του ασθενούς.
Ο MRSA είναι επικίνδυνος λόγω της μεγάλης του προσαρμοστικότητας και ανθεκτικότητας. Μία νέα έρευνα από το Michigan State University, ωστόσο, βρήκε ένα τρόπο να χρησιμοποιήσει ένα όπλο του ιού εναντίον του.
«Μία θεραπευτική προσέγγιση είναι η επίθεση στην κυτταρική μεμβράνη και η αναστολή της ικανότητας του ιού να παράγει λιπίδια», είπε ο Neal Hammer, επικεφαλής της μελέτης η οποία δημοσιεύτηκε στο Journal of Bacteriology. «Ο MRSA, ωστόσο, μπορεί να μην επηρεαστεί από τους αναστολείς λιπαρών οξεών, απορροφώντας λιπίδια από τον άνθρωπο».
Η ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά αποτελεί μεγάλη πρόκληση για την ιατρική σήμερα. Τα παθογόνα κωδικοποιούν συνεχώς νέα γονίδια για να μείνουν ένα βήμα μπροστά. Η έρευνα έχει σκοπό σήμερα να σταματήσει αυτή την πορεία, πρόσθεσε ο Hammer.
Η έρευνα ξεκίνησε από το γεγονός ότι το MRSA έχει μία γενετική οδό που του επιτρέπει να απορροφά λίπη. Στον εξελικτικό αγώνα, η ικανότητα του MRSA να απορροφά ανθρώπινο λίπος και να το χρησιμοποιεί σαν ασπίδα, του δίνει ένα πλεονέκτημα. Οι επιστήμονες αναζήτησαν στη συνέχεια ποια ήταν η πηγή των λιπαρών οξέων στον άνθρωπο.
Η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα βρίσκεται σε μία απλή εξέταση που κάνουμε κάθε χρόνο.
Το αίμα είναι γεμάτο λιπίδια (την «καλή» και την «κακή» χοληστερόλη) τα οποία γνωρίζουμε ότι υπάρχουν, ωστόσο δεν είχαμε συνδέσει με τον MRSA. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι ο MRSA χρησιμοποιεί αυτά τα λιπαρά οξέα και αφομοιώνει τα λιπίδια στην κυτταρική του μεμβράνη. Αυτό του επιτρέπεται να είναι ανθεκτικό στα αντιμικροβιακά που στοχεύουν τη σύνθεση των λιπαρών οξέων. Λαμβάνοντας υπόψη ότι τα λιπαρά οξέα αυτά βρίσκονται σε μεγάλες ποσότητες στο αίμα και το ήπαρ, κατανοούμε ότι ο MRSA έχει ένα ατελείωτο «μπουφέ» από τον οποίο μπορεί να τραφεί.
«Ο MRSA παράγει ένζυμα, τις λιπάσες, οι οποίες απελευθερώνουν τα λιπαρά οξέα της LDL, δηλαδή της “κακής” χοληστερόλης», είπε ο Hammer. «Χρησιμοποιήσαμε φασματομετρία μάζας για να κατανοήσουμε πώς ο MRSA μπορεί να επιτελέσει τη δράση αυτή. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που παρατηρήθηκε αυτό».
Προηγούμενες έρευνες είχαν επικεντρωθεί στην παρουσία λιπιδίων στο δέρμα. Αυτό είχε γίνει γιατί είναι γνωστό ότι το 30% του παγκόσμιου πληθυσμού μεταφέρει τον MRSA στο δέρμα του χωρίς να προκαλούνται διαταραχές στην υγεία.
Τώρα που η ομάδα του Hammer αποκάλυψε τον τρόπο με τον οποίο ο MRSA χρησιμοποιεί τα λιπαρά οξέα του ξενιστή, οι μελλοντικές έρευνες θα μπορούν να επικεντρωθούν σε νέους στόχους για να αποτρέψουν τη διαδικασία αυτή. Η στρατηγική αυτή μπορεί να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα της τρικλοζάνης, ενός αντιβακτηριακού παράγοντα που χρησιμοποιείται στα νοσοκομεία και βρίσκεται σε αρκετά οικιακά προϊόντα, καθώς και άλλων αναστολέων σύνθεσης βακτηριακών λιπαρών οξέων.
Βιβλιογραφία: Michigan State University
Φωτογραφία: NIAID (CC BY 2.0)