Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις μίας νέας έρευνας από τη Νότια Αφρική η οποία δεν έχει περάσει ακόμα από peer-review, τα επίπεδα των εξουδετερωτικών αντισωμάτων από το εμβόλιο της Pfizer/BioNTech είναι σημαντικά μειωμένα ενάντια στο στέλεχος Όμικρον.
Αυτή είναι η πρώτη μελέτη που προσφέρει δεδομένα για την αποτελεσματικότητα ενός εμβολίου της COVID-19 ενάντια στο στέλεχος Όμικρον. Η επιστημονική ομάδα από το Africa Health Research Institute εξέτασε 14 δείγματα αίματος από 12 ασθενείς τα οποία εξέθεσε στο στέλεχος Όμικρον. Και οι 12 εθελοντές ήταν εμβολιασμένοι, ενώ 6 από αυτούς είχαν και ιστορικό λοίμωξης από προηγούμενα στελέχη του SARS-CoV-2.
Οι επιστήμονες παρατήρησαν μείωση 40 φορές στα επίπεδα των εξουδετερωτικών αντισωμάτων σε σχέση με το αρχικό στέλεχος της πανδημίας. Τα αντισώματα είναι πρωτεΐνες που παράγονται από το ανοσοποιητικό σύστημα και είναι ειδικές για συγκεκριμένα παθογόνα.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί στο σημείο αυτό ότι το στέλεχος Όμικρον δεν κατάφερε να αποφύγει πλήρως την εξουδετέρωση από τα εμβόλια. Ωστόσο, η σημαντική μείωση στα επίπεδα των αντισωμάτων προκαλεί ανησυχία και εγείρει ερωτήματα. «Ο περιορισμός της αποτελεσματικότητας του εμβολίου δείχνει ότι υπάρχει πιθανότητα να χρειαστούμε νέα εμβόλια ειδικά για αυτό το στέλεχος», ανέφεραν οι συγγραφείς της μελέτης.
«Η τρίτη δόση του εμβολίου της Pfizer σίγουρα περιορίζει τον κίνδυνο λοίμωξης και χωρίς αμφιβολία προστατεύει και πάλι από τα σοβαρά συμπτώματα της COVID-19», ανέφερε ο επικεφαλής της μελέτης, Alex Sigal.
Λίγο μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων από την ομάδα του Sigal, μία άλλη επιστημονική ομάδα από το Karolinska Institutet της Σουηδίας παρουσίασε επίσης δεδομένα για το εμβόλιο της Pfizer. Η μελέτη αυτή παρατήρησε επίσης μείωση στα εξουδετερωτικά αντισώματα εξετάζοντας 17 δείγματα αίματος. Σύμφωνα με αυτή τη μελέτη τα εξουδετερωτικά αντισώματα ήταν 7 φορές μειωμένα σε σχέση με προηγούμενα στελέχη.
Οι επιστήμονες της τελευταίας μελέτης χρησιμοποίησαν μία τεχνητή μορφή του στελέχους Όμικρον, καθώς δεν είχαν δείγμα από τον ιό που κυκλοφορεί αυτή τη στιγμή. Όπως υποστήριξε ο επικεφαλής της μελέτης «σίγουρα το στέλεχος Όμικρον είναι πιο επικίνδυνο από το Δέλτα, αλλά δεν είναι τόσο επικίνδυνο όσο πιστεύαμε».
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι αυτό δεν είναι το πρώτο στέλεχος που μπορεί να αποφύγει μερικώς την εξουδετέρωση από τα εμβόλια. Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι τα επίπεδα των εξουδετερωτικών αντισωμάτων για το στέλεχος Δέλτα είναι 2-3 φορές χαμηλότερα, ενώ για το στέλεχος Βήτα 7-8 φορές χαμηλότερα.
Τα αποτελέσματα και των δύο παραπάνω ερευνών δεν έχουν δημοσιευτεί ακόμα σε κάποιο επιστημονικό περιοδικό και οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι μπορεί να αλλάξουν όταν εξεταστούν περισσότερα δεδομένα.
Οι Φαρμακευτικές Εταιρίες Ετοιμάζουν Ήδη Νέα Εμβόλια
Αντιπρόσωποι της Pfizer είχαν υποστηρίξει στο παρελθόν ότι αν εμφανιστεί στέλεχος που μειώνει τα επίπεδα των εξουδετερωτικών αντισωμάτων 10 φορές ή περισσότερο, τότε πιθανώς τα εμβόλια που κυκλοφορούν σήμερα δεν θα μπορούν να προσφέρουν επαρκή προστασία και επομένως θα πρέπει να αναπτυχθεί νέο εμβόλιο.
Αρκετές εταιρίες ανάπτυξης εμβολίων, μεταξύ των οποίων και οι Pfizer, Moderna και Janssen, έχουν ήδη ξεκινήσει να αναπτύσσουν εμβόλια ειδικά για το στέλεχος Όμικρον. Εκπρόσωποι της Pfizer υποστήριξαν ότι η μαζική παραγωγή του νέο εμβολίου μπορεί να ξεκινήσει το Μάρτιο του 2022.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφέρουμε ότι η μελέτη από τη Νότια Αφρική εξέτασε εθελοντές που είχαν κάνει μόνο 2 δόσεις του εμβολίου της Pfizer. Κανένας από αυτούς δεν είχε κάνει την τρίτη δόση. Τα 5 από τα 6 δείγματα ασθενών με ιστορικό λοίμωξης είχαν ικανοποιητικά επίπεδα εξουδετερωτικών αντισωμάτων για το στέλεχος Όμικρον.
«Οι ασθενείς που έχουν ιστορικό λοίμωξης και κάνουν 1 δόση των εμβολίων θα έχουν πιθανώς επαρκή ανοσία για το στέλεχος Όμικρον», αναφέρουν οι επιστήμονες από τη Νότια Αφρική.
Ακόμα και τα Χαμηλά Επίπεδα Εξουδετερωτικών Αντισωμάτων Προστατεύουν από τα Σοβαρά Συμπτώματα
Προς το παρόν δεν γνωρίζουμε ακόμα αν τα εμβόλια μπορούν να προστατεύσουν από τη σοβαρή νόσηση που προκαλεί το στέλεχος Όμικρον, ωστόσο οι λοιμωξιολόγοι είναι αισιόδοξοι. Η προστασία από τα εμβόλια δεν περιορίζεται μόνο στα αντισώματα και όσοι έχουν εμβολιαστεί έχουν αυτή τη στιγμή τόσο Β όσο και Τ λεμφοκύτταρα.
Τα πρώτα δεδομένα από ασθενείς που έχουν μολυνθεί με το στέλεχος Όμικρον στη Νότια Αφρική δείχνουν ότι ο εμβολιασμός μπορεί να προστατεύσει από τα σοβαρά συμπτώματα.
«Έχουμε παρατηρήσει ορισμένα περιστατικά COVID-19 σε ασθενείς με ιστορικό εμβολιασμού, ωστόσο τα συμπτώματα σε αυτούς τους ασθενείς είναι ήπια», ανέφερε ο Richard Friedland, επικεφαλής του μεγαλυτέρου δικτύου νοσοκομείων στη Νότια Αφρική.
Το στέλεχος Όμικρον έχει υψηλή μολυσματικότητα και έχει εξαπλωθεί ήδη σε 40 χώρες παγκοσμίως.