Στις αρχές Δεκεμβρίου, το FDA των ΗΠΑ έδωσε επείγουσα έγκριση στο εμβόλιο της Pfizer/BioNTech για την COVID-19, το οποίο ξεκίνησε άμεσα να χορηγείται σε άτομα άνω των 16 ετών. Η έγκριση αυτή έγινε με βάση τα δεδομένα που κοινοποίησε η εταιρία στον ελεγκτικό φορέα των ΗΠΑ. Οι επιστήμονες που εξέτασαν τα δεδομένα αποφάνθηκαν ότι τα οφέλη από τη χορήγηση του εμβολίου υπερβαίνουν τους κινδύνους.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα δεδομένα σήμερα, μετά από 2 δόσεις του εμβολίου, η αποτελεσματικότητά του στην πρόληψη της COVID-19 προσεγγίζει το 95%. Προς το παρόν, φαίνεται επίσης ότι το εμβόλιο είναι ασφαλές.
Μετά την έγκρισή του από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, το εμβόλιο της Pfizer θα κυκλοφορήσει και στην Ελλάδα, επομένως είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ποιες είναι οι ανεπιθύμητες ενέργειες που μπορεί να προκαλέσει, ποια είναι συχνότητα που εμφανίζονται και γιατί δεν πρέπει να μας ανησυχήσουν.
Περιεχόμενα:
Άλγος στο Σημείο της Έγχυσης
Το εμβόλιο της Pfizer/BioNTech χορηγείται σε 2 δόσεις με διαφορά 3 εβδομάδων.
Μέχρι σήμερα, έχουμε δεδομένα για την ασφάλεια από 37.586 εθελοντές που έλαβαν μέρος στις κλινικές δοκιμές φάσης 3 του εμβολίου, οι οποίες συνεχίζονται ακόμα αυτή τη στιγμή.
Από τους παραπάνω εθελοντές, οι 18.801 έλαβαν το εμβόλιο, ενώ οι 18.785 πήραν placebo. Οι επιστήμονες έχουν παρακολουθήσει την πορεία των εθελοντών για σχεδόν 2 μήνες μετά τη χορήγηση της τελευταίας δόσης.
Η συχνότερη ανεπιθύμητη ενέργεια του εμβολίου είναι οι αντιδράσεις στο σημείο της έγχυσης. Οι παραπάνω μπορεί να προκαλέσουν άλγος και άλλα ήπια συμπτώματα στην περιοχή που θα χορηγηθεί το εμβόλιο.
Μπορεί να εμφανιστεί επίσης ερυθρότητα, θερμότητα, ήπιο οίδημα ή σφίξιμο στο σημείο της έγχυσης.
Ορισμένοι εθελοντές παρουσίασαν επίσης ευαισθησία στο σημείο αυτό ή ελαφρό άλγος κατά την κίνηση του χεριού για μικρό διάστημα μετά τη χορήγηση της δόσης.
Το 84% περίπου των εθελοντών ανέφεραν κάποια τοπική αντίδραση μετά την έγχυση του εμβολίου.
Αίσθημα Κόπωσης, Κεφαλαλγία, Μυαλγίες
Άλλες συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες του εμβολίου της Pfizer/BioNTech είναι το αίσθημα κόπωσης, η κεφαλαλγία και οι μυαλγίες.
Περίπου το 63% των εθελοντών που έλαβαν το εμβόλιο παρουσίασαν αίσθημα κόπωσης, ενώ η κεφαλαλγία και οι μυαλγίες εμφανίστηκαν σε ποσοστά 55% και 38%, αντίστοιχα. Στα περισσότερα περιστατικά, τα παραπάνω συμπτώματα ήταν ήπια και υποχώρησαν μέσα σε 1 ημέρα.
Ένας μικρός αριθμός εθελοντών ρίγος, αρθραλγίες ή πυρετό μετά τον εμβολιασμό.
Οι τελευταίες ανεπιθύμητες ενέργειες εμφανίστηκαν συνήθως μετά τη χορήγηση της 2ης δόσης του εμβολίου.
Σύμφωνα με τα δεδομένα που δημοσίευσε η εταιρία, η χορήγηση της 2ης δόσης προκαλεί ισχυρότερη ανοσιακή απόκριση, καθώς ο οργανισμός έχει ήδη εκτεθεί μία φορά στο παθογόνο.
Σπάνιες οι Σοβαρές Ανεπιθύμητες Ενέργειες
Η συχνότητα των σοβαρών ανεπιθυμήτων ενεργειών ήταν κάτω από 0.5% τόσο στην ομάδα που έλαβε το εμβόλιο, όσο και στην ομάδα που πήρε placebo, γεγονός που δείχνει ότι δεν υπάρχουν σημαντικές διαφορές ανάμεσα στις δύο ομάδες.
Στην ομάδα του εμβολίου εμφανίστηκαν 4 περιστατικά παράλυσης του Bell, ενώ κανένας εθελοντές της ομάδας ελέγχου δεν παρουσίασε την παραπάνω νόσο.
Ωστόσο, η αναλογία των παραπάνω περιστατικών στο δείγμα των εθελοντών ταυτίζεται με τη συχνότητα της παράλυσης του Bell στο γενικό πληθυσμό, επομένως δεν μπορεί να αποδειχτεί ότι το εμβόλιο ευθύνεται για την επιπλοκή αυτή.
Ένας μικρός αριθμός εθελοντών παρουσίασε επίσης σοβαρή αλλεργική αντίδραση μετά τη χορήγηση του εμβολίου. Σύμφωνα με τις οδηγίες του FDA, οι ασθενείς που έχουν ιστορικό σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης στο εμβόλιο ή οποιοδήποτε από τα συστατικά του, δεν θα πρέπει να το κάνουν.
Αντιμετωπίζοντας τις Συχνές Ανεπιθύμητες Ενέργειες
Προκειμένου να αντιμετωπίσετε καλύτερα τις ανεπιθύμητες ενέργειες, είναι προτιμότερο να κλείσετε το ραντεβού σας για το εμβόλιο το απόγευμα μετά τη δουλειά και όχι πριν από αυτή.
Ιδανικά, θα πρέπει να έχετε μερικές ώρες διαθέσιμες μετά τη λήψη του εμβολίου.
Αν παρουσιάσετε άλγος στο σημείο της έγχυσης, μπορείτε να πάρετε αναλγητικά φάρμακα που δεν χρειάζονται συνταγή. Τα φάρμακα αυτά μπορούν να βοηθήσουν επίσης στην αντιμετώπιση του πυρετού, της κεφαλαλγίας, της μυαλγίας και της αρθραλγίας.
Γνωρίζουμε ήδη ότι στην Ελλάδα, στα σημεία που θα χορηγείται το εμβόλιο θα υπάρχουν τα εργαλεία για να αντιμετωπιστεί οποιαδήποτε σοβαρή ανεπιθύμητη ενέργεια που μπορεί να εμφανιστεί.
Σε κάθε περίπτωση, αν παρουσιάσετε κάποια ανεπιθύμητη ενέργεια που δεν περιμένατε, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας.
Σταθμίζοντας τα Οφέλη και τους Κινδύνους
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι ορισμένες ανεπιθύμητες ενέργειες από το εμβόλιο της Pfizer/BioNTech είναι συχνές και αναμενόμενες. Αν παρουσιάσετε ήπιες ή μέτριες ανεπιθύμητες ενέργειες μετά την πρώτη δόση, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να κάνετε τη δεύτερη.
Γνωρίζουμε σήμερα ότι δεν αρκεί 1 δόση για την ανάπτυξη ανοσίας. Αν δεν κάνετε τη δεύτερη δόση, τότε ουσιαστικά έχετε κάνει την 1η δόση χωρίς λόγο.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε τελικά ποιος είναι ο λόγος που κάνουμε το εμβόλιο της COVID-19. Βρισκόμαστε εν μέσω μίας σοβαρής πανδημίας και μία μόλυνση με τον ιό μπορεί να απειλήσει αν όχι τη δική μας ζωή, αυτή των ατόμων τα οποία θα μολύνουμε.
Είναι λογικό, επομένως, μερικές ήπιες ανεπιθύμητες ενέργειες να σταθούν εμπόδιο στον εμβολιασμό μας;