Μία σημαντική ανακάλυψη από επιστήμονες στην Ιαπωνία και τις ΗΠΑ αποκαλύπτει μία προσέγγιση που χρησιμοποιεί ο SARS-CoV-2 προκειμένου να αποφύγει την εξουδετέρωση από το ανοσοποιητικό σύστημα. Συγκεκριμένα, ο ιός μπορεί να απενεργοποιήσει ένα σημαντικό μοριακό μηχανισμό που συνδέεται με το ανοσιακό σύμπλεγμα MHC τάξης Ι. Η ανακάλυψη αυτή θα βοηθήσει τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα πως εκκινείται η COVID-19 λοίμωξη.
«Η ανακάλυψή μας δείχνει με ποιο τρόπο μπορεί ο SARS-CoV-2 να αποφύγει την εξουδετέρωση από το ανοσοποιητικό σύστημα και εξηγεί γιατί η παρούσα πανδημία έχει εξαπλωθεί σε μεγάλο βαθμό. Ο μοριακός μηχανισμός που αποκαλύψαμε προσφέρει νέους στόχους για την ανάπτυξη φαρμάκων», αναφέρει ο επικεφαλής της έρευνας, Koichi Kobayashi από το Hokkaido University των ΗΠΑ.
Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν προσεγγίσεις βιοπληροφορικής προκειμένου να εξερευνήσουν με ποιο τρόπο ο SARS-CoV-2 επηρεάζει τη γονιδιακή έκφραση στο ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών με COVID-19. Η παραπάνω μέθοδος μάς επιτρέπει να εξετάσουμε με λεπτομέρεια τους μηχανισμούς κυτταρικής σηματοδότησης που ενεργοποιούν την ανοσιακή απόκριση με σκοπό να αντιμετωπίσουμε τα βακτήρια και τους ιούς.
Τα μόρια του MHC (μείζονος συμπλέγματος ιστοσυμβατότητας) τάξης Ι αποτελούν σημαντικό κομμάτι της ανοσιακής απόκριση για τους ιούς. Όταν ο ιός μολύνει ένα κύτταρο του οργανισμού, το τελευταίο παρουσιάζει τα αντιγόνα του ιού στην επιφάνειά του προκειμένου να προσελκύσει τα κυτταροτοξικά Τ λεμφοκύτταρα. Τα παραπάνω Τ λεμφοκύτταρα καταστρέφουν το κύτταρο που έχει μολυνθεί μαζί με τους ιούς που το μόλυναν.
Εκτός από την ανάλυση της γονιδιακής έκφρασης στους ασθενείς με COVID-19, οι επιστήμονες μόλυναν επίσης ανθρώπινες κυτταρικές σειρές με ιούς SARS-CoV-2 προκειμένου να επιβεβαιώσουν τις παρατηρήσεις τους.
Τα αποτελέσματα των παραπάνω πειραμάτων έδειξαν ότι μία πρωτεΐνη του SARS-CoV-2, η ORF6, καταστέλλει την πρωτεΐνη NLRC5 των ανθρωπίνων κυττάρων. Η τελευταία είναι αυτή που ενεργοποιεί την MHC τάξης Ι.
Η έρευνα έδειξε ότι η πρωτεΐνη ORF6 επιτυγχάνει τον παραπάνω στόχο με δύο μεθόδους. Πρώτον, περιορίζει την κυτταρική σηματοδότηση, γεγονός που μειώνει την παραγωγή της NLRC5. Δεύτερον, αποκλείει άμεσα τη λειτουργία της NLRC5.
Άλλοι ιοί, μεταξύ των οποίων ο HIV και ο MERS-CoV, επηρεάζουν επίσης τον παραπάνω μηχανισμό. Από την αρχή της πανδημίας υπήρχαν ενδείξεις ότι και ο SARS-CoV-2 έχει παρόμοια δράση, ωστόσο αυτή είναι η πρώτη έρευνα που επιβεβαιώνει τον παραπάνω μηχανισμό.
«Αν δεν ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός των MHC τάξης Ι, αυτό σημαίνει ότι τα κύτταρα που έχουν μολυνθεί θα παραμείνουν ‘κρυμμένα’ από το ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτό προφανώς παρατείνει τη λοίμωξη καθώς επιτρέπει στον ιό να μολύνει και άλλα κύτταρα», εξήγησε ο Kobayashi.
Η επιστημονική ομάδα αυτή τη στιγμή εξετάζει αν υπάρχουν φάρμακα που μπορούν να περιορίσουν τη δράση της πρωτεΐνης ORF6 του SARS-CoV-2. Ένα φάρμακο που θα μπορεί να επιτύχει τον παραπάνω στόχο θα ενισχύσει την ανοσιακή απόκριση με αποτέλεσμα ο οργανισμός να μπορεί να αντιμετωπίσει από μόνος του τον ιό.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications.