Αρκετούς μήνες μετά την έναρξη της πανδημίας του COVID-19, οι προσεγγίσεις για τον αποτελεσματικό περιορισμό της είναι πλέον ξεκάθαρες: μέτρα ατομικής προστασίας όπως πλύσιμο των χεριών, κοινωνική αποστασιοποίηση και χρήση μάσκας, μαζικές εξετάσεις στον πληθυσμό και ιχνηλάτηση των επαφών στα επιβεβαιωμένα κρούσματα. Φυσικά, οι παραπάνω προσεγγίσεις δεν είναι εύκολο να συνεχιστούν για μεγάλη διάρκεια, ωστόσο αποτελούν το μοναδικό μας όπλο καθώς αναμένουμε την ανάπτυξη νέων θεραπειών και εμβολίων.
Περιεχόμενα:
Ποια Εξέταση Πρέπει να Κάνουμε;
Αυτή τη στιγμή κυκλοφορούν αρκετές εξετάσεις για τον COVID-19, γεγονός που έχει δημιουργήσει σύγχυση σε κάποιο βαθμό. Δυστυχώς, καθώς ο ιός είναι ακόμα σχετικά νέος, τα δεδομένα σχετικά με τις παραπάνω εξετάσεις μεταβάλλονται συνεχώς, με αποτέλεσμα να μην είναι ακόμα σαφές ποια είναι η ιδανική επιλογή κάθε φορά. Στο παρόν άρθρο θα αναφέρουμε τι γνωρίζουμε για την κάθε εξέταση καθώς και ποια πρέπει να κάνετε σε κάθε περίπτωση.
Διαγνωστικές Εξετάσεις για Ενεργό Λοίμωξη
Προκειμένου να μάθετε αν έχετε ενεργό λοίμωξη από τον ιό SARS-CoV-2, υπάρχουν 2 εξετάσεις που μπορείτε να κάνετε: τις μοριακές εξετάσεις ή τις εξετάσεις αντιγόνων.
Μοριακές Εξετάσεις (PCR, ιικού RNA, νουκλεϊκών οξέων)
Πώς γίνεται; Με λήψη ρινοφαρυγγικού δείγματος, εξετάσεις σιέλου ή άλλων σωματικών υγρών.
Πού μπορείτε να κάνετε την εξέταση; Σε νοσοκομείο ή σε ιατρείο.
Τι αναζητά η εξέταση; Οι μοριακές εξετάσεις αναζητούν γενετικό υλικό του ιού.
Σε πόσο χρόνο βγαίνουν τα αποτελέσματα; Εξαρτάται από το φόρτο εργασίας του διαγνωστικού εργαστηρίου. Τα αποτελέσματα μπορεί να βγουν ακόμα και την ίδια ημέρα, ωστόσο συνήθως χρειάζονται 2-3 ημέρες. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί 1 εβδομάδα ή περισσότερο.
Πόσο ακριβείς είναι οι εξετάσεις; Οι εξετάσεις αυτές είναι δυνατό να έχουν ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα (δηλαδή να είναι αρνητικές σε ασθενείς που έχουν ενεργό λοίμωξη). Το ποσοστό ψευδώς αρνητικού αποτελέσματος είναι 2-37%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό ψευδώς θετικού είναι κάτω από 5%.
Η συχνότερη μοριακή εξέταση περιλαμβάνει λήψη ρινικού δείγματος, καθώς στη μέθοδο αυτή τα ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα είναι σπανιότερα σε σχέση με το φαρυγγικό ή το δείγμα σιέλου.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να εξεταστούν ταυτόχρονα αρκετά δείγματα διαφορετικών ασθενών. Με τον τρόπο αυτό επιταχύνεται ο έλεγχος μεγάλου αριθμού δειγμάτων, καθώς αν η εξέταση η αρνητική, τότε όλοι οι ασθενείς δεν είναι φορείς και επομένως δεν χρειάζεται να εξεταστεί ξεχωριστά το κάθε δείγμα. Ωστόσο, αν η εξέταση είναι θετική, τότε το κάθε δείγμα θα πρέπει να εξεταστεί ξεχωριστά.
Η προσέγγιση αυτή είναι ιδιαίτερα χρήσιμη όταν ο αριθμός των περιστατικών είναι χαμηλός και μειώνεται, οπότε και οι περισσότερες εξετάσεις είναι αρνητικές. Για παράδειγμα, σε μία κοινότητα όπου τα ποσοστά των λοιμώξεων είναι χαμηλά και εξετάζεται το άνοιγμα των σχολείων, ιδανικά πρέπει να γίνεται μαζικός έλεγχος δειγμάτων προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι ο ιός δεν κυκλοφορεί στην κοινότητα.
Εξετάσεις Αντιγόνων
Πώς γίνεται; Με λήψη ρινοφαρυγγικού δείγματος.
Πού μπορείτε να κάνετε την εξέταση; Σε νοσοκομείο ή σε ιατρείο.
Τι αναζητά η εξέταση; Οι εξετάσεις αντιγόνων αναζητούν τμήματα πρωτεϊνών (αντιγόνα) του ιού.
Σε πόσο χρόνο βγαίνουν τα αποτελέσματα; Η μέθοδος της εξέτασης είναι παρόμοια με αυτή που χρησιμοποιείται στο τεστ εγκυμοσύνης ή την ταχεία εξέταση για στρεπτόκοκκο, επομένως τα αποτελέσματα βγαίνουν μέσα σε λίγα λεπτά.
Πόσο ακριβείς είναι οι εξετάσεις; Η πιθανότητα ενός ψευδώς αρνητικού αποτελέσματος μπορεί να φτάνει ακόμα και το 50%. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν προτιμώνται για την επιβεβαίωση μίας ενεργού λοίμωξης. Ωστόσο, καθώς η εξέταση αυτή είναι ταχύτερη, πιο φτηνή και πιο απλή σε σχέση με τις μοριακές εξετάσεις, ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι οι πολλαπλές εξετάσεις αντιγόνων θα πρέπει να αποτελούν επιλογή σε αρκετές περιπτώσεις.
Εξετάσεις Ιστορικού Λοίμωξης
Εξέταση Αντισωμάτων (Ορολογική Εξέταση)
Πώς γίνεται; Με δείγμα αίματος.
Πού μπορείτε να κάνετε την εξέταση; Σε νοσοκομείο ή σε ιατρείο.
Τι αναζητά η εξέταση; Η εξέταση αναζητά αντισώματα που παρήχθησαν από το ανοσοποιητικό σύστημα ως απόκριση σε μία προηγούμενη λοίμωξη. Αν και η ορολογική εξέταση δεν μπορεί να διαγνώσει μία ενεργό λοίμωξη, μπορεί να διαπιστώσει με ακρίβεια το ιστορικό λοίμωξης.
Σε πόσο χρόνο βγαίνουν τα αποτελέσματα; Συνήθως μέσα σε λίγες ημέρες.
Πόσο ακριβής είναι η εξέταση; Η εξέταση αυτή, μπορεί να είναι ψευδώς αρνητική αν γίνει σχετικά νωρίς. Αυτό συμβαίνει γιατί το ανοσοποιητικό σύστημα χρειάζεται 1-2 εβδομάδες μέχρι να ξεκινήσει την παραγωγή αντισωμάτων. Η εξέταση αυτή είναι ψευδώς αρνητική σε ποσοστό περίπου 20%.
Έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι τα επίπεδα των αντισωμάτων φθίνουν μέσα σε λίγους μήνες. Επιπλέον, αν και η θετική εξέταση αντισωμάτων δείχνει ότι υπάρχει ιστορικό έκθεσης στον ιό, δεν μπορεί να επιβεβαιώσει ότι ο ασθενής δεν είναι μολυσματικός ή ότι έχει ανοσία.
Η Πραγματική Ακρίβεια των Εξετάσεων για τον COVID-19 είναι Άγνωστη
Δυστυχώς, η ακρίβεια των παραπάνω εξετάσεων σήμερα δεν έχει προσδιοριστεί πλήρως. Αυτό αποδίδεται σε διάφορους παράγοντες:
- Δεν έχουν γίνει ακόμα έρευνες που εξέτασαν την ακρίβεια των εξετάσεων με ακρίβεια. Ένα ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα μπορεί να καθησυχάσει τον ασθενή με αποτέλεσμα να περιορίσει την εφαρμογή των μέτρων πρόληψης και να μεταδώσει τον ιό εν αγνοία του.
- Οι λανθασμένες τεχνικές κατά τη λήψη ή αποθήκευση του δείγματος μπορεί να επηρεάσουν την ακρίβεια της εξέτασης.
- Καμία από τις εξετάσεις αυτές δεν έχει εγκριθεί από οργανισμούς υγείας (όπως το FDA των ΗΠΑ). Χρησιμοποιούνται προσωρινά καθώς δεν υπάρχουν άλλες εξετάσεις. Αυτό σημαίνει ότι οι εξετάσεις αυτές δεν έχουν ελεγχθεί αυστηρά ως προς την ακρίβειά τους.
- Οι εξετάσεις αυτές γίνονται συχνά με διαφορετικό τρόπο ή περιλαμβάνουν διαφορετικές τεχνικές. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν περισσότερες από 160 διαφορετικές μοριακές εξετάσεις, 2 εξετάσεις αντιγόνων και 37 εξετάσεις αντισωμάτων.
- Όλες οι παραπάνω εξετάσεις είναι «νέες» καθώς το ίδιο ισχύει και για τον ιό. Χωρίς δεδομένα αρκετών ετών δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πόσο ακριβείς είναι.
- Δεν υπάρχει κάποια γνωστή εξέταση με μεγάλη αποτελεσματικότητα με την οποία μπορούμε να συγκρίνουμε τις παραπάνω εξετάσεις.
Βιβλιογραφία: Harvard Health