Ο κίνδυνος φλεγμονής του μυοκαρδίου μετά τη 2η δόση των εμβολίων mRNA ήταν πολύ υψηλότερος στους νεαρούς άνδρες που είχαν κάνει το εμβόλιο της Moderna (Spikevax) συγκριτικά με αυτούς που έκαναν το εμβόλιο της Pfizer (Comirnaty). Ωστόσο, ο κίνδυνος της επιπλοκής αυτής ήταν δυνατό να περιοριστεί με την επιμήκυνση του διαστήματος ανάμεσα στις 2 δόσεις του εμβολίου, όπως διαπίστωσε μία νέα πληθυσμιακή μελέτη από τον Καναδά.
Τα περιστατικά μυοκαρδίτιδας και περικαρδίτιδας ήταν υψηλότερα στους άνδρες ηλικίας 18-24 ετών, φτάνοντας μάλιστα τα 299.5 περιστατικά ανά 1 εκατομμύριο δόσεις για το εμβόλιο της Moderna, ενώ στο εμβόλιο της Pfizer ήταν 59.2 ανά 1 εκατομμύριο δόσεις, όπως αναφέρει η επιστημονική ομάδα της μελέτης στο περιοδικό JAMA Network Open.
Σε αυτή την ηλικιακή ομάδα, η χορήγηση της 2ης δόσης 8 εβδομάδες μετά την 1η κατάφερε να περιορίσει σημαντικά τον παραπάνω κίνδυνο, ωστόσο ακόμα και με αυτή την προσέγγιση ο κίνδυνος ήταν υψηλότερος για το εμβόλιο της Moderna. Συγκεκριμένα:
- Moderna: 132.5 περιστατικά ανά 1 εκατομμύριο δόσεις
- Pfizer: 11.1 περιστατικά ανά 1 εκατομμύριο δόσεις
«Αν και τα περιστατικά μυοκαρδίτιδας ή περικαρδίτιδας μετά τα εμβόλια mRNA είναι εξαιρετικά σπάνια, οι παρατηρήσεις της μελέτης μας δείχνουν ότι θα πρέπει ίσως να διαφοροποιείται το διάστημα ανάμεσα στις δύο δόσεις στους νεαρούς άνδρες προκειμένου να περιοριστεί ακόμα περισσότερο ο κίνδυνος αυτής της επιπλοκής», αναφέρουν οι συγγραφείς.
Η έρευνα εξέτασε επίσης δεδομένα για το εμβόλιο της Pfizer στις ηλικίες 12-17 και διαπίστωσε ότι ο κίνδυνος μυοκαρδίτιδας ήταν ακόμα υψηλότερος σε αυτή την ηλικιακή ομάδα (97.3 περιστατικά ανά 1 εκατομμύριο δόσεις).
«Αν και ο απόλυτος αριθμός των περιστατικών είναι σχετικά χαμηλός, παρατηρήσαμε σαφή μείωση στον κίνδυνο μυοκαρδίτιδας και περικαρδίτιδας αυξάνοντας το διάστημα ανάμεσα στις δύο δόσεις των εμβολίων, με το χαμηλότερο κίνδυνο να παρατηρείται σε όσους έκαναν τη 2η δόση μετά από 56 ημέρες ή περισσότερο. Δεδομένα από άλλες χώρες έχουν δείξει επίσης ότι η αποτελεσματικότητα των εμβολίων mRNA είναι υψηλότερη όταν οι δύο δόσεις χορηγούνται με διαφορά 6-8 εβδομάδων συγκριτικά με το σχήμα χορήγησης που χρησιμοποιείται σήμερα», αναφέρουν οι συγγραφείς.
Στο εμβόλιο της Pfizer, ο κίνδυνος μυοκαρδίτιδας ή περικαρδίτιδας για όλες τις ηλικιακές ομάδες συνολικά ανέρχεται σε περίπου 15.6 περιστατικά ανά 1 εκατομμύριο για την 1η δόση και 29 περιστατικά ανά 1 εκατομμύριο για τη 2η δόση. Ο κίνδυνος αυτός είναι πολύ χαμηλότερος για τις γυναίκες συγκριτικά με τους άνδρες τόσο για την πρώτη (8.9 έναντι 11.9 ανά 1 εκατομμύριο) όσο και για τη δεύτερη δόση (21.8 έναντι 45.3 ανά 1 εκατομμύριο).
Για το εμβόλιο της Moderna ο κίνδυνος μυοκαρδίτιδας ή περικαρδίτιδας συνολικά είναι 23 ανά 1 εκατομμύριο μετά την 1η δόση και 62.5 ανά 1 εκατομμύριο μετά τη 2η δόση. Και εδώ οι γυναίκες είχαν χαμηλότερα ποσοστά της επιπλοκής σε σχέση με τους άνδρες τόσο για την 1η (9.5 έναντι 22 ανά 1 εκατομμύριο) όσο και για τη 2η δόση (33.7 έναντι 96.8 ανά 1 εκατομμύριο).
Όταν η 2η δόση χορηγήθηκε μετά από 56 ημέρες ή περισσότερο, τα περιστατικά μυοκαρδίτιδας ή περικαρδίτιδας περιορίστηκαν σημαντικά. Για το εμβόλιο της Pfizer έπεσαν στα 9.6 περιστατικά ανά 1 εκατομμύριο δόσεις, ενώ για το εμβόλιο της Moderna σε 16.2 περιστατικά ανά 1 εκατομμύριο δόσεις.
Μία άλλη ενδιαφέρουσα παρατήρηση της μελέτης ήταν ότι όσοι έκαναν 1η δόση με το εμβόλιο της Pfizer και 2η με το εμβόλιο της Moderna είχαν υψηλότερο κίνδυνο μυοκαρδίτιδας σε σχέση με αυτούς που έκαναν και τις δύο δόσεις με το εμβόλιο της Moderna.
«Προς το παρόν δεν είναι δυνατό να εξηγήσουμε το παραπάνω φαινόμενο, ωστόσο σίγουρα θα πρέπει να εξεταστεί από μελλοντικές μελέτες», αναφέρουν οι συγγραφείς.
Τα δεδομένα που εξετάστηκαν στη μελέτη αφορούν το διάστημα από το Δεκέμβριο του 2020 μέχρι το Σεπτέμβριο του 2021. Στο διάστημα αυτό χορηγήθηκαν συνολικά 19.7 εκατομμύρια δόσεις των mRNA εμβολίων και καταγράφηκαν 297 περιστατικά μυοκαρδίτιδας ή περικαρδίτιδας.
Οι περισσότεροι ασθενείς που παρουσίασαν την επιπλοκή προσήλθαν στα επείγοντα (97.6%), το 70.7% χρειάστηκε νοσηλεία, ενώ 14 περιστατικά νοσηλεύτηκαν στη ΜΕΘ (4.7%).
Η μέση ηλικία των ασθενών που παρουσίασαν μυοκαρδίτιδα ήταν τα 24, ενώ το 76.8% ήταν άνδρες. Πάνω από τα 2/3 των ασθενών (69.7%) εκδήλωσαν την επιπλοκή μετά τη 2η δόση, ενώ το 97.1% παρουσίασε συμπτώματα εντός 30 ημερών.
Φωτογραφία: Louis Bauer